Kayıkçı kavgası ticareti etkilemedi

Hollanda ile gerilen ilişkiler İsrail ile yaşanan süreci akıllara getirdi. 2009'da 'one minute', 2010'da 'Mavi Marmara' krizi yaşandı. 2014'te ikili ticaret, 2016 da ihracat rekor kırdı...

İhracatının yarıya yakınını Avrupa Birliği ülkelerine yapan Türkiye, referandum öncesi hükümetin yarattığı gerilim nedeniyle ticaret ortaklarıyla gerginlik yaşıyor. Geçen hafta sonu Hollanda ile yükselen tansiyon sonrası CNNTürk'te açıklamalarda bulunan Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, ileride ekonomik yaptırımların da gündeme gelebileceğini söyledi. Hatırlanacağı üzere Hollanda krizinin bir benzeri 7 yıl önce İsrail ile de yaşanmıştı.

SİYASİ DEĞİL EKONOMİK

2009 yılının Ocak ayında İsviçre'de düzenlenen Davos Zirvesi'nde İsrail ile "one minute" krizi çıktı. 2008 yılında Türkiye ile İsrail arasındaki dış ticaret 3.3 milyar dolardı. 2009'da ise 2.5 milyar dolara düştü. Fakat ticarette yaklaşık yarım milyar dolar fazla veren Türkiye bu kazancını korudu. 2010'da iki ülkenin ticaret hacmi 3.4 milyar dolara çıkarken, Türkiye 700 milyon doları aşan fazla verdi. Zaten 2009'da ticaretin daralmasının nedeni de "one minute" çıkışı değil, küresel finansal krizin gelişen ülkeleri vurması ve Türkiye ekonomisinin yüzde 4.7 daralmasıydı.

NORMALLEŞMEDEN ÖNCE

2010'da iki ülke ticareti 3.4 milyar dolara çıkarken söz konusu yılın Mayıs ayından Mavi Marmara krizi yaşandı. 10 Türk vatandaşı İsrail askerlerince öldürüldü. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler en düşük seviyeye indirildi. 2016'nın ikinci yarısına kadar kriz sürdü. Geçen yılın Aralık ayında ise İsrail'in Ankara'ya Büyükelçi ataması ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın da onaylamasıyla normalleşme süreci resmen başladı. Tüm bu yedi yıl boyunca iki ülkenin ticari ilişkileri ise gelişmeye devam etti. Örneğin 2011'de dış ticaret hacmi 4.4 milyar dolara, 2014'te 5.8 milyar dolara ulaştı. 2016 yılında ise Türkiye'nin İsrail'e ihracatı 2 milyar 955 milyon dolarla rekor düzeye çıktı. Geçen yıl Türkiye, İsrail ile ticaretinde 1.5 milyar dolar fazla verdi.

TİCARETE YANSIMADAN...

Günlerdir Hollanda'ya ilişkin yazılan haberlerde de görüldüğü üzere bu ülke ile ilişkilerimiz 400 yıla yakındır sürüyor. İki ülkenin ticaret hacminin 7 milyar dolara çıktığı yıllar oldu. Geçen yıl Türkiye bu ülke ile ticaretinde yarım milyar dolar fazla verdi. Rotterdam Limanı da Türk ihracatçılar açısından önemli bir lojistik noktas konumunda. İki ülke arasında hem doğrudan hem portföy yatırımları da üst seviyede. Avrupa ülkeleri ve Avrupa'nınn ticari geleneklerine sahip ülkeler siyasi konulardaki krizleri ticarete hemen aksettirmiyor. Fakat iş dünyası Rusya örneğini hatırlatarak, bozulan ilişkilerin düzeltilmesinin zaman aldığını ve ticarete yansımadan çözülmesini talep ediyor. İş dünyasının ortak görüşü ise, ticaret ve yatırımın ülkeler arası ilişkilerde ana motivasyon olması yönünde....