Küresel Büyük Güçler Endeksi 2024
Ray Dalio (R.D.) ülkemizde pek tanınmaz. R.D. dünyanın en büyük hedge (riske karşı korunma) fonu olan Bridgewater Associates’in kurucusudur.
Ray Dalio’nun çok satılan (ve okunan diyelim) kitaplarını sayalım: ‘Principles’ (yalnızca bu kitabı ‘İlkeler’ ismiyle Türkçe’ye çevrildi), ‘Big Debt Crises (Büyük Borç Krizleri)’, ‘The Changing World Order (Değişmekte Olan Dünya Düzeni)’, ‘Principle for Success (Başarı İçin İlkeler)’. Ayrıca Rob Copeland’in O’nu ve fonunu anlattığı ‘The Fund’ adlı bir yapıtı ve daha birçok yazarın onun düşünce sistematiği ile ilgili kitapları mevcut.
KÜRESEL BÜYÜK GÜÇLER ENDEKSİ 2024 RAPORUNA GENEL BAKIŞ
R.D. içlerinde Türkiye’nin de olduğu önde gelen 24 ülkenin nasıl bir performans gösterdiklerini ve 10 yıl sonrasına ait nasıl bir gelecek ufkuna sahip olduklarını incelemiş. Belirlenen değişkenlere göre de bir endeks oluşturulmuş. Dört temel değişken şunlar:
a) Güç düzeyi: Gücün farklı tiplerini gösteren muhtelif göstergeler (örneğin GSYH, dünya ticaretindeki pay, eğitim düzeyleri, askeri güç düzeyi vb.)
b) Sağlık düzeyi: Bedensel sağlık düzeyini gösteren ölçütler (örneğin yaşam beklentisi, çocuk ölüm oranları, kronik hastalıklar vb.)
c) Mutluluk düzeyi: Çeşitli ölçümler (örneğin yaşamdan tatmin ve mutluluk, özkıyım oranları, raporlanan günlük neşelilik vb.)
d) Öngörülen ekonomik büyüme oranı (Gelecek 10 yıllık tahmini gerçek büyüme oranı)
Bu değişkenlerin her biri yüzlerce alt değişkenden oluşuyor.
İşte bu endekse ilişkin rapor Temmuz 2024 sonunda yayınlandı. Meraklısı rapora şu bağlantı ile ulaşabilir:
İLK DEĞİŞKENE GÖRE 24 ÜLKENİN SIRALAMASI
İlk değişkene yani güç düzeyine göre göre sıralamaya bakalım.
Puanlara bakıldığında ABD ve Çin’in başbaşa olduğunu görüyoruz. Raporda dört değişkene göre Z değerlerinin ortalamasına alındığında ise manzara farklı!
YA ORTALAMA Z DEĞERİNE GÖRE LİSTE SIRASI NASIL?
Elbette ki değişiyor. Çünkü ABD örneğin gelecek on yıl için gerçek büyüme oranında 14. sırada yer almış. Z değerine göre sıralamanın ilk beşine bakalım (Devamı için rapora bakabilir):
1. Çin (1,28) / 2. ABD (1,12) / 3. Euro Bölgesi (0,80) / 4. Birleşik Krallık (0,77) / 5. Avustralya (0,67)
YA TÜRKİYE?
Şimdi de Türkiye’ye kısaca bakalım. Türkiye bu raporda da maalesef vasat durumda! Ülkemiz 24 ülke içinde güç endeksi sıralamasında kendisine 13. sırada yer bulabilmiş. Endeksin dört bileşeninin birlikte ele alındığı ortalama Z değeri ise 0,08. Bu değerle ülkemiz ne yazık ki 5 sıra daha aşağı düşüyor ve 24 ülke içinde 19. sırada kendini buluveriyor.
Raporda Türkiye ile ilgili alt göstergelere bakıldığında birçoğu yatay seyir işaretiyle gösterilmiş. Örneğin, eğitim, yenileşim (inovasyon) ve teknoloji, ekonomik çıktı, finansal merkez olma, mutluluk endeksi, beklenen ekonomik büyüme, servet eşitsizliği uçurumu vb. (Daha fazla ayrıntı için rapora bakılabilir).
SONSÖZ
Küresel kapitalizme uydu olmanın bedeli daha doğrusu sonucu bu! Kendi düşen ağlamaz ve ayağa kalkar! Ayağa kalkmak için olsun, ayağa kalktıktan sonra yaşam kavgasına devam etmek için de güç gerek değil mi? Hangi güç? Sert güç mü yoksa yumuşak güç mü? Bugün devir akıllı güç (smart power) devri, eşdeyişle her ikisinin ehliyetli bir biçimde birleşimi ya da birleşik kullanımı!