Memur sendikalarının sorunları -(TAMAMI)
Anayasanın 53. Maddesine göre memurlar toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler. Uyuşmazlık çıkması halinde taraflar, Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na başvurabilecek ve kurulun kararı toplu sözleşme hükmünde olacaktır. Başka deyişle grev hakları olmayacaktır.
Oysa uluslararası sözleşmeler, kamu görevlilerinin grev hakkını tanımaktadır. Türkiye’nin onayladığı ILO’nun 151 sayılı sözleşmesi 7. maddesinde “toplu görüşmenin en geniş biçimde geliştirilmesi ve teşvik edilmesi” hükmünü taşıdığı halde Anayasa grev hakkını tanımamıştır. Bu bir hukuk ve demokrasi ayıbıdır.
Anayasanın 90. maddesine 2004 yılında 5170 sayılı yasa ile bir fıkra eklenmiştir. Kamu Görevlileri Sendikaları açısından çok önemli olan bu fıkra, “milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeni ile çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır” hükmünü getirmektedir. Anayasanın 53. maddesi ile 151 sayılı uluslararası sözleşme çelişmektedir. Anayasanın 90. maddesi son fıkrası gereği, Türkiye uygulamasında özellikle 151 sayılı ILO Sözleşmesi hükümlerinin esas alınması zorunluluğu vardır.
Ayrıca bu konuda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi(AİHM) Büyük Dairesinin 12 Kasım 2008 tarihinde verdiği çok önemli bir kararı vardır. AİHM, bu kararını 98 sayılı ILO Sözleşmesi, Avrupa Sosyal Şartının 6. maddesi ve AB Temel Haklar Yasasına dayandırmış ve “sendika kurma hakkının toplu görüşme hakkını da içerdiği” görüşünü benimsemiştir. Bu kadar açık uluslararası sözleşmeler ve AİHM kararı varken, Kamu Görevlileri Sendikaları, bu hükümlerin ışığında 4688 sayılı yasanın toplu sözleşme, grev hakkı ve bir çok kamu görevlisinin sendika üyeliğini yasaklayan hükümlerinin iptali için Anayasa Mahkemesine, bir yargı organı arcılığı ile konuyu götürmenin yollarını aramalıdır. Anayasa Mahkemesi, Anayasanın 90. maddesinin son fıkra hükmü gereği, anılan yasaklarla ilgili maddeleri iptal etmek zorunda kalacaktır. Bu konuda olumsuz bir karar verildiği, yani iç hukuk yollarının tüketilmiş olması durumunda konuyu AİHM’e götürmek mümkün olacaktır. O Mahkemenin vereceği karar da açıktır
Memur sendikalarının sorunu sadece uluslararası sözleşmelerin uygulanmaması sorunu değildir. Sorun önemli ölçüde kamu sendikalarının kendilerinden de kaynaklanmaktadır. Yasaya göre kamu görevlileri 11 hizmet kolunda örgütlenebilmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 26927 sayılı Resmi Gazetede yayınladığı istatistiklere göre 11 hizmet kolunda, 73 kamu görevlileri sendikası kurulmuş bulunmaktadır. Bu sendikalar 9 Konfederasyonca temsil edilmektedir. Kamu görevlilerinin böylesine çok sendika ve konfederasyon tarafından temsili ve aralarında sosyal ve siyasal konularda keskin görüş ayrılıklarının bulunması kamu görevlilerinin örgütsel gücünü zayıflatmaktadır. Hükümetin konfederasyonlar arasında ayırım yapıp özellikle kamu görevlilerini Memur-Sen Konfederasyonuna üye sendikalara yöneltme baskısı kamu kesiminde güdümlü sendikalar yaratma sorununu da gündeme getirmektedir. Bu davranış sendika özgürlüğünün çok ciddi bir ihlali niteliğindedir ve mutlaka uluslararası kuruluşların dikkatine sunulmalıdır