Modern fotoğrafın dikkat çeken ismi; Cem Turgay
Cem Turgay Modern fotoğrafın ve siyah-beyaz fotoğrafın günümüzde dikkat çeken isimlerinden birisi. İngiltere’de fotoğraf eğitimi almış sıra dışı fotoğraflar üreten, siyah –beyaz fotoğrafın bütün normlarını zorlayan bir fotoğrafçı. Ona yaşamı ve çalışmalarıyla ilgili sorular sordum.
Cem Turgay Kocaeli kentinde 1962 yılında doğmuşsunuz. Biraz çocukluğunuzu, mahallenizi anlatır mısınız? Anımsadığınız kadarıyla o yıllarda yaşadığınız kent nasıldı?
1962 İzmit doğumluyum. Çocukluğum genelde İzmit içinden geçen tren yolunun yanındaki bir mahallede geçti. O zamanlar İzmit İzmit'ti şimdilerde çok değişti kültür ve renk olarak. Eski İzmit'i arıyor ve şimdiki İzmit’i hiç ama hiç sevmiyorum... Çocukluğumda yaramaz bir çocuktum; asansör boşluklarına pijama atar ve arızalanmasına neden olurdum, bazen de apartman boşluğuna bakan mutfak aspiratörlerine yumurta atar ve komşuları merakla rahatsız ederdim. Okulda başarılı bir öğrenci değildim ve okulu hiç sevmezdim.
Üniversite öncesinde okuduğunuz okulların isimlerini yazarak İngiltere’de fotoğraf eğitimi aldığınız okulu ve sanatınıza olan katkısını anlatır mısınız?
Hızır Reis ve Ulu Gazi ilkokulu sonrası İzmit Merkez Ortaokulu ve sonrası İzmit Ticaret Lisesi’nde okudum (şimdilerde adı imamhatip olarak değiştirildi yada Osmanlı ünvanları adı veriliyor). 1977 yılında İngiltere'ye, Croydon Technical Collage’a fotoğraf eğitimi için gittim. O zamanlar sanatıma katkısı olduğunu yıllar sonra öğrendim.
Babanız Cemal Turgay (Rahmetle analım) nasıl bir fotoğrafçıydı? Gelişmenizdeki etkisinden ve ilk çalışmalarınızdan söz eder misiniz?
Babam Cemal Turgay İzmit’in ilk fotoğrafçılarından ve ilk fotoğraf sanatçısı idi; hayatım fotoğrafın içinde geçti. Babama çok ama çok şey borçluyum. Siyah beyaz fotoğraf zamanlarında yaşadığım için siyah beyaz fotoğraf içime kazındı. Arada bir renkli çalışıyorum ama siyah beyaz her zaman önceliğimdir. Siyah beyaz fotoğrafta renkli fotoğraftan daha çok renk var ve onları sanatımla çıkartıyorum. Genelde fotoğraf çekmiyorum ama fotoğrafı yaratıyorum hiç bir çalışmamı tesadüfe bırakmam ve de fotoğraf makinasından çok içimdeki yaratıcılık ile çekimleri yaparım. Birileri beğensin diye fotoğraf üretmem/duvar süsü fotoğrafçısı değilim / kimseden etkilenmem / tarzım dışında fotoğraflarla da aram iyi değildir. Rus sinemacı-yorumcu Tarkovski, Macar Bela Tarr, Yunan Angelopoulos, Alman Michael Haneke ve İngiliz ressamlar Lucien Freud ve Francis Bacon hayranıyımdır.
Fotoğraf çalışırken Bach Chopin ve Pink Floyd olmazsa olmazımdır. Bir fotoğrafı üretirken kağıda yazıp çizmeden üretemem, genelde 6/7 saatimi alır…
Analog ve sayısal fotoğraf çalışıyorum. Siyahta, beyazda ve gride sonsuz ara tonlar var ve onları çıkartana kadar pes etmem; görsellerimin çoğu rahatsız edici, düşündürücü ve de protest tarzındadır. Çoğu zaman sosyal medyada yasaklanıyor ve ikaz geliyor ki bu ülkede çok doğal. Yayımlayamadıklarım Kanada/Toronto'da bulunan bir galerinin web sayfasında yayımlanıyor. Politika ve dinle işim ve bağım olmadığı için daha özgür görseller üretiyorum.
Çalışmalarımı genelde insan ve nü ağırlık olarak üretiyorum.
Türk fotoğrafının süregelen işlevini nasıl görüyorsunuz? Son çalışmalarınızı ve ödüllerinizi de yazarsanız sevinirim.
Cep telefon fotoğrafçılığının öne çıktığı ve de cılkını çıkartıkları ucuz fotoğraf ''sanatçılarının'' soluk aldığı bir ülkedeyiz. Tarzım değil; sevmem ve de saygı duymam. 85 milyonluk ülkede hemen hemen herkes fotoğraf sanatçısı oldu ki bence gerçekte 20 kişi geçmez fotoğraf ile uğraşanlar. Ayrıca ülkenin son yirmi yılda yaşadıklarını fırsata çeviren fotoğraf 'sanatçıları' var artık ve de çoğu bol sıfatlı akademisyenlerden oluşuyor aralarında 1 ya da 2 kişi hariç. Ama tüccar zihniyetli galerilerin çok işine geliyor tabiki de...
Yarışmalara eskiden katılıyordum. Bunlardan en önemlisi 2 kez kazandığım, Cumhuriyet gazetesinin gerçekleştirdiği Yunus Nadi ödülü.
Geçten günlerde de Pera Müzesi’nde gerçekleşen Engin Özendes’in küratörlüğünü yaptığı ''bir yol öyküsü” temalı bir karma projede yer aldım. C.A.M galerinin sanatçıları içinde yer alıyorum ve İstanbul Modern'in arşivinde fotoğraflarım yer alıyor...
Instagram: photographycemturgay