Proje bazlı teşvikler

6745 sayılı “Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 7 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı.

Bu kanunun 80. Maddesi yatırımlar konusunda önemli teşvikleri öngörüyor. Bir kere bu kanunla projeler de teşvik kapsamına alındı.

TEŞVİKLERİN AMACI

Projelerin, yer aldığı sektöre ve kuruluş yerine bağlı kalmaksızın desteklenmesi artık mümkün.Bu teşvik ve desteklerin verilme nedenleri kanunda şöyle sıralanıyor.

- Kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama,

- Arz güvenliğini sağlama,

- Dışa bağımlılığını azaltma,

- Teknolojik dönüşümü sağlama,

- Yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerine sahip olan projeler teşvik ve destek kapsamında.

Bir projenin bu şartlardan birisin sağlaması teşvikten yararlanmak için yeterli sayılacak.

SAĞLANAN TEŞVİKLER

Bu teşvik ve desteklerin belirlenmesinde Bakanlar Kurulu yetkilidir.

1- Bir projenin kazançları için yüzde 100 kurumlar vergisi indirimi uygulanabilecek.

Bunun anlamı bir projenin kazançlarının bir kısmına sıfır vergi oranı uygulanacak.

2- Yatırımın katkı oranı yüzde 200’ü aşmamak üzere belirlenmiş olacak.

İndirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın bulunması için devletin yatırıma katkı oranı çok önemlidir. Bu oran arttıkça proje kazançları üzerinden daha az veya sıfır kurumlar vergisi ödenecek.

3- Gelir vergisi stopaj teşviki uygulanacak.

31.12.2023 tarihine kadar gerçekleşen yatırımlarda teşvik belgelerinde öngörülen ve fiilen istihdam edilen işçilerin ücretlerinin sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin brüt tutarına tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisi, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan tarihten itibaren 10 yıl süreyle verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilecek.

4- Gümrük vergisi muafiyeti tanınabilecek.

5- Sigorta primi işveren hissesinin karşılanacak.

Prime esas kazanç alt sınırına bağlı kalınmaksızın 10 yıla kadar bu teşvik sağlanacak.

6- İşletme döneminde yatırıma ilişkin enerji tüketim harcamalarının yüzde 50’sine kadarını en fazla 10 yıla kadar devlet üstlenecek.

7 -Sabit yatırım tutarının finansmanında kullanılan yatırım kredisi için 10 yıla kadar faiz veya kâr payı desteği ya da hibe desteği sağlanacak.

8- Yatırım için özel önem taşıyan belirlenen sayıda her bir nitelikli personel için 5 yılı geçmemek üzere, asgari ücretin aylık brüt tutarının 20 katına kadar ücret desteği verilecek.

9- Yatırım tutarının yüzde 49’unu geçmemek üzere ve edinilen payların 10 yıl içerisinde halka arz veya yatırımcıya satış şartıyla devlet yatırıma ortak olabilecek.

10- Yatırımın Hazine taşınmazı üzerinde yapılması halinde, belirlenecek yatırımcı lehine doğrudan, hasılat payı alınmaksızın, 49 yıl süreyle bedelsiz irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilebilecek ve yatırımın tamamlanması ve öngörülen istihdamın 5 yıl sağlanması şartıyla Hazine taşınmazının talep edilmesi halinde bedelsiz olarak yatırımcıya devredilebilecek.

11- Devlet alım garantisi verecek. Proje bazlı yatırım konusu ürüne, süresi ve miktarı Bakanlar Kurulu’nca belirlenecek alım garantisi verilebilecek.

12- Proje bazlı yatırımlara diğer kanunlarla getirilen izin, tahsis, ruhsat, lisans ve tesciller ile diğer kısıtlayıcı hükümler için Bakanlar Kurulu kararı ile istisna getirilebilecek veya yatırımları hızlandırmak ve kolaylaştırmak amacıyla yasal ve idari süreçlerde düzenleme yapılabilecek.

13- Projenin gerekli kıldığı hâllerde Bakanlar Kurulu kararı ile her türlü altyapı yatırımını devlet yapabilecek.

HEPSİ Mİ BİR PROJEYE?

Bakanlar Kurulu desteklenecek projeye bu teşvik ve desteklerden birini veya birkaçını sağlamak konusunda yetkili olacak. Yani proje yaptım tüm destekleri mutlaka alırım, olmayacak.

KAYNAK NEREDEN?

Sağlanacak tüm teşvik ve destekler Ekonomi Bakanlığı bütçesinden sağlanacak.

Bu bütçe kaynağı nereden bulunacak? Ya vergilerdeki artışlar ya da borçlanma ile bütçe kabaracak.

SONUÇ

Bu teşviklere bakınca insanın iş adamı ve yatırımcı olası geliyor. Çok cazip teşvik ve destekler. Ama tüm yetkiler Bakanlar Kurulu’nda. Bu da biraz insanı endişeye sevk ediyor. Acaba adil bir dağılım söz konusu olmayabilir mi?

Hazine yerlerinin bedelsiz kullanımı ve devri Kuleli Askeri Lisesi’nin yerinin bir turizm yatırımcısına bedelsiz verilmesinin yasal dayanağı mı olacak, diye de insanı şüpheye düşürüyor. En önemli teşvik de Hazine taşınmazı, cümlesi ile başlayan destek.

Hükümet teşvik üstüne teşvik çıkarıyor. Ya erken seçim var ya yeniden varlık paylaştırma söz konusu ya da AKP üreten ekonomi anlayışına hızla dönüyor. Haydi hayırlısı!