‘Rusya ile ilişkilerimiz bozulur mu?’

Temmuz ayında yapılan toplantı.
ABD-İngiltere-İsrail-HTŞ,
PKK/PYD işbirliği.
Arkasından Halep’e saldırı.
Şam’a yürünmesi, Esad’ın devrilmesi.
Bu sürece dahil olanlar…
Sis perdesi yavaş yavaş aralanıyor.
Gerçek eninde sonunda açığa çıkar.
Peki bu gelişmeler Türkiye’nin lehine mi?
Yoksa zararına mı?
Erken değerlendirmemek lazım.
Son 35 yılı inceleyin.
Acı tecrübelere sahibiz.

ÇİFTÇİLER

Birkaç gündür Antalya’dayım.
Alanya, Gazipaşa, Manavgat, …
Turfanda sebze üreticileri ile sohbet ediyoruz.
Sürekli Suriye’yi soruyorlar.
Ne olup bittiğini anlamaya çalışıyorlar.
Asıl soru sohbetlerin sonunda geliyor:
“Rusya ile aramız bozulur mu?
Bizden sebze meyve ithalatını keser mi?”

İHRACATÇILAR

Antalyalı ihracatçılar da tedirgin.
İhracat rakamları düşüşte.
Suriye’de yaşananlardan tedirginler.
İhracatın daha da düşmesinden kaygılılar.
“Yetkililerle konuşuyoruz.
Kimse bir şey demiyor.
Önümüzü göremiyoruz” diyorlar.

TURİZMCİLER

Tanıdığım turizmcilerle buluştum.
Uzun uzun konuştuk.
Süreçle çok yakından ilgililer.
Gelişmelerin Türkiye’ye yansıması…
Turizmi ne kadar etkiler?
Bunu merak ediyorlar.
Şimdiden hesap kitap içindeler.
Olasılıklara göre planlar yapıyorlar.

ESNAFLAR

Turizm esnafı…
Tanıyanlar ısrarla dükkanlarına davet ettiler.
Ne olduğundan çok sonuçlarını sordular:
“Bizi etkiler mi?
Turizme zarar verir mi?”
Israrla “Rusya bu işe ne der?” sorusuna yanıt arıyorlar.

NEDEN?

Bütün sektörler endişeli.
“Abartıyor musunuz?” diye sordum.
Yanıtları neredeyse ortaktı.
Özetle şunları söylediler:
“Biz uçak krizini yaşadık.
Rus uçağının düşürülmesi sonrasını…
Otel bölgelerini görseydiniz…
Terk edilmiş kasabalar gibiydi.
Çok sayıda işletme battı.
Yaş meyve sebze ihracatı durdu.
Çiftçi ürününü derelere döktü.
Esnaf kirasını bile çıkaramadı.
Kimse borcunu ödeyemedi.
O günleri tekrar yaşayamayız.
Düşünmek bile istemiyoruz.”

HAYAT DURUR

Rusya’dan aldıkları haberler…
Endişelerini artırmış.
Rus ithalatçıların tavrından tedirginler.
“Daha olaylar çok sıcak.
Arkasının gelmesinden korkuyoruz.
Olası bir sıkıntı herkesi etkiler.
Tarımda bir zincir var.
Tohumcu, ilaçcı, gübreci, nayloncu, …
Sorun yaşanırsa hepsi etkilenir.
İnşaat, mobilya, beyaz eşya, …
Bütün sektörler etkilenir.
Daha önce de yaşadık, hayat durur” ifadelerini kullandılar.

BİZ SEÇMEYİNCE

Sıkıntılarını ilgililere aktarmışlar mıydı?
Milletvekilleri ne diyordu?
Onları da sordum.
Yanıtları şöyle oldu:
“Bizi dinleyen yok.
Sorularımız yanıtsız kalıyor.
Milletvekillerine gelince…
Onları biz seçmedik.
Biz seçmeyince beklentimiz de kalmadı.”
Buralarda manzara özetle böyle.
Genelde durumu anlama çabasındalar.
Olumsuz bir şey duymaktan korkuyorlar.