Rusya ile ticaretimiz gelişmeli
4 Kasım 2015 tarihi Rusya ile Türkiye ilişkilerinin uçak krizi soğukluğunun başladığı tarihtir. Bu soğukluk ve durgunluk 9 Ağustos 2016 tarihinde St. Petersburg’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, beraberlerindeki üst düzey heyetlerle bir araya gelerek, iki ülke ilişkilerinin normalleşmesi yönünde önemli bir adım atmaları ile sona ermiş gözükmektedir.
KRİZ ÖNCESİ TİCARET
İhracatımız:
Türkiye Rusya’ya 2013’de 2.6 milyar dolar, 2014’de 2.3 milyar dolar, 2015’de ise 1.6 milyar dolar ihracat yapmıştır.İhracatı yapılan mallar şunlar:
Turunçgiller (taze/kurutulmuş), domates (taze/soğutulmuş), karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar, diğer örme mensucat, üzümler (taze/kurutulmuş), sentetik filament ipliklerinden dokunmuş mensucat, kayısı, kiraz, şeftali, erik ve çakal eriği (taze), petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar, binek otomobilleri ve esas itibarıyla insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (yarış), diğer meyveler (taze), plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları (manşon, nipel, dirsek, flanşlar, vb.), dış tabanı kauçuktan, plastik maddeden, tabii veya terkip yoluyla elde edilen köseleden ve yüzü deri,diğer örme mensucat (en>30cm, elastomerik/kauçuk iplik=> yüzde 5), sentetik devamsız liflerden diğer dokunmuş mensucat, adi metallerden donanım, tertibat vb. eşya (mobilya, kapı, pencere, bavul, askılık vb için), diğer kabuklu meyveler (taze/kurutulmuş) (kabuğu çıkarılmış/soyulmuş), sabunlar, yüzey aktif organik ürünler ve müstahzarlar, balıklar (taze veya soğutulmuş), diğer sebzeler (taze/soğutulmuş), yaprak tütün ve tütün döküntüleri
İthalatımız:
Türkiye Rusya’dan 2013 yılında 22.8-2014 yılında 23.1-2015 yılında 18.7 milyar dolar ithalat gerçekleştirmiştir. En önemli ithalat kalemi 16 milyar dolar civarında petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar, petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar, ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) oluşturmaktadır. Rusya’da ayçiçeği, mısır, buğday da ithal ediyoruz.
2016 Ocak-Eylül arası Rusya’ya 1.1 milyar dolar ihracat, Rusya’dan 11.3 milyar dolar ithalat gerçekleştirdik. Dış ticaret hacmimiz 12.4 milyar dolar seviyesinde kaldı.
KRİZ SONRASI TİCARET
9 Ağustos tarihi itibarıyla aşağıdaki hususlarda işbirliği konusunda mutabakat sağlanmıştır.
Rusya-Türkiye arasında Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) mekanizmasının tekrar başlatılması, Karma Ekonomik Komisyon toplantılarının yapılması kararlaştırılmış; charter seferlerinin başlatılması, ikili ticarette kısıtlamaların kademeli olarak kaldırılması, Rusya’daki Türk teşebbüslere yönelik yaptırımların kaldırılması, vizesiz uygulamaya dönülmesi, Akkuyu Nükleer Santralı inşaatına stratejik proje statüsü verilmesi, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesi görüşmelerinin hızlandırılması, Türk Akımı’nın 2019’da devreye girecek şekilde inşaatına başlanması, Rus-Türk ortak yatırım konseyi kurulması hususlarında önemli adımlar atılmıştır.
Rusya ile Türkiye arasındaki charter seferlerinin yeniden başlatılması yönündeki anlaşmanın imzalanmasından sonra ilk charter uçuşu 2 Eylül 2016 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Rusya doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak olan "Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı Projesi" için 10 Ekim 2016 tarihinde hükümetler arası bir anlaşma imzalanmıştır.
Rusya Federasyonu hükümeti tarafından açıklanan 9 Ekim 2016 tarihli ve 1020 sayılı Kararnameye göre, Türkiye’ye yönelik özel ekonomik tedbirler kapsamında 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren ithalatı yasaklanmış olan Türk menşeli ürünler listesinden, portakal, (taze veya kuru),mandarin; klemantin, vilking ve benzeri turunçgil melezleri (taze veya kuru),kayısı (taze), şeftali (nektarin dahil) (taze), erik ve çakal eriği (taze) ürünleri çıkartılmıştır.
HEDEFİMİZ
Rusya ile ticaretimizi geliştirmek zorundayız. Hedeflerimiz ise şunlar olmalı:
*Rusya’nın narenciye ithalatının yüzde 30-40’nı Türkiye’den karşılaması
*Rusya dış ticaret hacmimizi 20 milyar dolarlara çıkarmak ve dış ticaret dengesizliğini azaltmak. Bunun için de turizm alanında önemli adımlar atmak.
*Türkiye’nin Rusya’da inşaat projelerinin 65 milyar dolardan 100 milyar dolara yükseltmek.
*Rus yatırımcıları Türkiye’ye çekerek Rus yatırımlarının 100 milyar dolarları aşmasını sağlamak
Zor mu? Bizce hayır. Rusya ile ekonomik ve ticari dayanışma küresel denge için gerekli bir manivela işlevi görecektir.