Siyasi partilerin mali gücü
Seçimlerde başarı kazanmak için siyasi partilerin mali kaynakları bir anlamda mali gücü de önemli olmaktadır.
PARTİLERİN GELİRLERİ
Siyasi partiler aşağıda belirtilen gelirleri elde edebilirler;
- Parti üyelerinden alınacak giriş aidatı ile üyelik aidatı,
- Partili milletvekillerinden alınacak milletvekilliği aidatı,
- Milletvekili, belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği ve il genel meclis üyeliği aday adaylarından alınacak özel aidat,
- Parti bayrağı, flaması, rozeti ve benzeri rumuzların satışından sağlanacak gelirler,
- Parti yayınlarının satış bedelleri,
- Üye kimlik kartlarının ve parti defter, makbuz ve kağıtlarının sağlanması karşılığında alınacak paralar,
- Partice tertiplenen balo, eğlence ve konser faaliyetlerinden sağlanacak gelirler,
- Parti mal varlığından elde edilecek gelirler,
- Bağışlar,
- Devletçe yapılan yardımlar.
Parti mal varlığından elde edilen gelirler hariç olmak üzere, diğer bentlerde yazılı kaynaklardan elde edilen gelirlerden hiçbir surette vergi, resim ve harç alınmaz. Bu da önemli dolaylı kaynak yaratır.
DEVLET YARDIMLARI
Siyasi Partiler Kanunu uyarınca, son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve genel barajı aşmış bulunan siyasi partilere her yıl Hazineden ödenmek üzere o yılki genel bütçe gelirleri “(B) Cetveli” toplamının 5 binde 2’si oranında mali yardım sağlanıyor. 7 Haziran seçimleri için alınacak yardım bu orana göre belirlendi. Bundan sonraki yıllarda 7 Haziran’da yüzde 3 oy alan partiler artık Hazine yardımı alabilecekler.
2015 yılı için siyasi partilere toplamda 531 milyon ödenek kondu. Buna göre AKP, yapılacak olan Hazine yardımının 298 milyon TL’sini, CHP 115.3 milyon TL’sini, MHP ise 77.8 milyon TL’sini alacak. Türkiye’de toplam seçmen sayısı 52 milyon 806 bin 322, buna göre her oy başına verilecek yardım tutarı 10.05 lira olacak ama bu üç parti dışındaki partilere oy verenlere ait 10.05 TL Hazine yardımı da bu partiler alacak.
AKP’NİN MALİ GÜCÜ
AKP iktidarda olmanın gücü nedeniyle sağladığı avantajı paraya çevirebilmektedir. Bağışlar gönüllü bağışların ötesinde güce tahsis edilen bağışlar olmaktadır. Hazine’den aldığı 300 milyon TL yardım da seçimde diğer partilere karşı haksız rekabet getirmektedir. Bunun yanında örtülü ödenekten yapıldığı tahmin edilen harcamalar da ek bir kaynak olmaktadır. Özellikle kırsal alanlarda oy temsilcilerine dağıtılan örneğin bin liralar şeklindeki armağanlarla oy avantajını sağlayabilmektedir.
HDP’NİN MALİ GÜCÜ
HDP hazineden yardım almamaktadır ama arkasında büyük bir bağış havuzu vardır. Kürt iş adamları, PKK, HDP’nin seçim kampanyalarının finansmanında sorun yaşamamasını sağlamaktadır. Güneydoğu’da silahın gücü paradan daha etkilidir.
SEÇİMLERDE HAKSIZ REKABET VAR!
Bu kaynaklara sahip partiler ile bu kaynaklara sahip olmayan partilere göre haksız rekabet içinde seçim yarışına katılmaktadır. Zaten yüzde 10 barajı ile anti demokratik olan baraj sistemi yanında sınırlı mali kaynaklara sahip partiler ciddi zorluklar çekmektedir.
Arkasında cemaat, tarikat, cemiyet gibi kurum ve kuruluşların desteği de olmayan halkın ve üyelerinin gönüllü destekleri ve bağışları ile giderlerini finanse etmeye çalışan partiler haksız rekabetin en fazla zorladığı partiler olmaktadır.
7 HAZİRAN KRİTİK BİR SEÇİM
AKP ülkeyi özellikle son yıllarda oldukça yordu. Ekonomik krizin içindeyiz. HDP barajı geçmeyi ölüm-kalım meselesi yapmış durumda. Ülkenin birliği ve bütünlüğü tehlikede. Batının Türkiye’de bir koalisyon tercih ettiğini gösteren emareler var. Bu nedenle 7 Haziran bir viraj. Ülkenin aydınlık geleceği için karar ve tercih dönemi 8 Haziran’da ivme kazanacak.