Suriye'de kim kiminle savaşıyor?
Suriye'de son beş yıldır devam eden iç savaşta birbiri ile savaşan tarafların sayıları artarken, kimin kiminle savaştığı da kimi zaman kafaları karıştırıyor. Çünkü Suriyeli farklı muhalif gruplar hem birbirleri ile hem de Şam rejimine karşı savaşıyor. Ortak düşmanı Şam rejimi olsa da farklı ideolojileri benimseyen grupların çıkarları ve hedefleri muhalif grupları da birbirine düşürmüş durumda. Peki Suriye'de şu anda kim kiminle savaşıyor?
Şam rejimi: Suriye ordusu hala Beşar Esad liderliğindeki Şam rejiminin kontrolünde. Şam, Humus, Halep'in bir bölümü gibi büyük şehirler ve sahil bölgeleri de Şam'ın kontrolünde. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad yanlıları, Lübnan'daki Şii Hizbullah milisleri ve İranlılar tarafından destekleniyor. Ayrıca Rusya da Esad'a hava desteği sağlıyor.
IŞİD: Hem Suriye'de hem de Batı ülkelerinde düzenlediği kanlı saldırılar nedeniyle IŞİD uluslararası terörizmin başlıca sorumlusu. Son aylarda ise Şam rejiminin ve Kürt güçlerinin saldırıları sonucu kontrolündeki bölgelerden büyük bölümünü kaybetti. Şu anda savunma durumuna geçen IŞİD, Suriye'de güç kaybediyor. Ancak Suriye'nin kuzeyi ve doğusunda hala büyük bir alan IŞİD'in denetiminde.
Kürtler: Kürtler özellikle ABD'den destek alıyor. YPG (Kürt Halk Savunma Birlikleri), ABD'nin hava desteğiyle Suriye'nin kuzeyinde ilerleyerek IŞİD'i önemli oranda püskürttü. Rejimle daha önce IŞİD'e karşı işbirliği yapan Kürtler, şimdi rejimle karşı karşıya. Suriye'nin kuzeyindeki Haseke kentini tamamen kontrolüne almak isteyen Şam birlikleri geçen hafta geniş çaplı bir taarruz başlattı. Kentte Kürt birlikleri ile Şam'a bağlı askeri birlikler arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Nüfusunun büyük bölümü Arap olan Haseke kenti 2011'de iç savaş patlak verdiğinde Kürtlerin denetimine geçmişti. Suriye'deki Kürtler Türkiye açısından da bir hasım ve Türkiye, YPG'yi PKK ile bağlantılı bir örgüt olarak görüyor. Türkiye, Suriye'nin kuzeyinde Kürtlerin ilerlemesinden rahatsız. Türkiye, güney sınırında bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını istemiyor. PYD'nin silahlı kanadı YPG'nin 50 bin mensubunun olduğu tahmin ediliyor.
Ceyş el Feth (Fetih Ordusu): Ilımlı ve radikal farklı grupların biraraya geldiği büyük muhalif yapılanmalardan biri. Cihatçı Fetih el Şam, Ahrar el Şam ve Tugayları, ayrıca ılımlı Özgür Suriye Ordusu da Fetih Ordusu'na dahil olan örgütlenmelerden biri. Bu ittifak Suriye'nin İdlib vilayetinde varlık gösteriyor. Bu grup içindeki bazı İslamcılar Suudi Arabistan ve Katar tarafından destek görüyor.
Fetih el Şam (Şam'ın Fethi Cephesi): El Kaide'nin uzantısı olarak görülen El Nusra Cephesi, geçen temmuz ayı sonunda faaliyetlerini artık Fetih el Şam olarak sürdüreceğini açıkladı. Terör örgütü olarak sınıflandırılan ve IŞİD'le benzer özellikler taşıyan örgütün ideolojisinde ise bir değişiklik olmadı. Öte yandan aynı ideolojiyi benimsemiş olsalar da IŞİD ve Fetih el Şam Cephesi de birbiri ile çatışıyor. Bu örgüt de özellikle ülkenin kuzeybatısında varlık gösteriyor.
Ahrar el Şam (Şam'ın Hürleri): Bu da Suriye'deki güçlü sayılan radikal İslamcı gruplardan biri. Ancak biraz daha pragmatik bir özelliğe sahip olan örgüt, uzantısı olduğu belirtilen El Kaide'den daha az radikal. Ahrar el Şam'ın Türkiye'den destek aldığı iddia ediliyor.
Özgür Suriye Ordusu: ÖSO aslında bir ordu değil ve merkezi bir yönetimi de yok. Çok sayıda ılımlı grubun oluşturduğu ÖSO'ya bağlı gruplar ülkenin kuzeybatısında ve güneyinde geniş kesimleri kontrolü altında tutuyor. Özgür Suriye Ordusu'na Türkiye de destek veriyor. (DW)