Türk basınından izlenimler: İsmail Cem İpekçi (1940 - 2007)

İsmail Cem, Lozan Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki eğitiminden sonra ‘Milliyet’ gazetesinde çalışmaya başladı. ‘Milliyet’ gazetesi, iki İpekçi ismini taşıyamamış olacak ki Cem, yazılarını ‘Cumhuriyet’ gazetesinde sürdürdü. Yazdığı yazılarla ‘Cumhuriyet’ gazetesinde yıldızı parladı.
1974 yılında özerk bir kurum olan TRT Genel Müdürlüğü görevine getirildi. Kısa süren görev süresinde, TRT belki de en parlak dönemini yaşadı.
TRT’deki görevinden ayrıldıktan sonra 1975 yılında Bâb-ı Âli’nin kıdemli ve duayen gazetecisi Kadri Kayabal ve bacanağı Ercan Arıklı ile birlikte ‘Politika’ gazetesini çıkardı. Diğer iki ismi geride bırakarak, kendi ismini ön plana çıkararak bastırdığı afişlerle duyurduğu gazete, beklenen ilgiyi görmedi. Kadrosunda orta görüşlü yazarların yer aldığı gazete, kısa süre sonrada dönemin Ankara Belediye Başkanı Vedat Dalokay tarafından satın alındı. Megolaman yönü ağır basan İsmail Cem, gazetenin bir ekip işi olduğunu unutarak başarısız oldu.
Gazetenin satışının ardından aktif bir şekilde siyasete yönelen İsmail Cem, 18., 19., 20. ve 21. dönem milletvekili, Kültür Bakanı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 1987 genel seçimlerinde Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) listesinden İstanbul milletvekili seçildi. Parti içerisinde Deniz Baykal’la birlikte ‘Yeni Sol’ grubunda yer aldı. 1988 yılında SHP II. Kurultayı’nda genel başkanlık yarışına girdi ve Erdal İnönü’ye karşı yenildi. 1992 yılında Baykal’la birlikte SHP’den ayrıldı ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) yeniden kurulmasında önemli rol oynadı. 1995 genel seçimleri öncesinde CHP’den istifa ederek Demokratik Sol Parti’ye (DSP) geçti. 55. Hükümette Dışişleri Bakanlığı görevine atandı, bakanlık görevini 56. ve 57. hükümetlerde de sürdürdü. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en uzun süre görev yapan 4. dışişleri bakanıdır. Bakanlığı döneminde özellikle Avrupa Birliği (AB)-Türkiye ilişkilerine yoğunlaştı. Türkiye’nin 1999 yılında AB adayı olmasında ve Yunanistan ile ilişkilerin düzeltilmesinde etkili rol oynadı. 2002 yılında, Başbakan ve DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit’in bozulan sağlığının ardından, DSP’nin kan kaybettiğini düşünerek, hükümetin ve Demokratik Sol Parti’nin işlevini yitirdiği gerekçesiyle dışişleri bakanlığı görevinden ve DSP’den istifa etti.
Siyasi yaşamı boyunca; Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) ve Batı Avrupa Birliği (BAB) Asamblesi üyelikleri, AKPM Sosyalist Grubu Başkanvekilliği, AKPM ve BAB Asamblesi Türk Parlamenter Grubu Başkanlığı, Avrupa Medya Enstitüsü Danışma Kurulu üyeliği gibi önemli uluslararası görevlerde bulundu.
İsmail Cem’in, Türk siyaseti, Türk diplomasisi hakkında kaleme aldığı, gerek siyasi birikimi gerekse kişisel izlenimlerini aktardığı yayımlanmış kitapları arasında; Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, Türkiye Üzerine (Araştırmalar), 12 Mart, TRT’de 500 Gün, Siyaset Yazıları, Geçiş Dönemi Türkiye’si 1981-1984, Sosyal Demokrasi ya da Demokratik Sosyalizm Nedir, Ne Değildir ve Uygulanabilirliği, Mevsim, 21. Yüzyılda Türkiye, Türkiye’de Sosyal Demokrasi, Engeller ve Çözümler, Yeni Sol, Sol’daki Arayış, Gelecek İçin Denemeler, Türkiye, Avrupa, Avrasya I, Strateji-Yunanistan-Kıbrıs, Avrupa’nın Birliği ve Türkiye adlı kitapları bulunmaktadır.
Siyaset arenasında yakaladığı başarısı, gazetecilik yaşamının önüne geçen İsmail Cem, uluslararası alanda önemli çalışmalara imza atmıştır.