Türkiye’deki turizm
İşler engellilere gelince amannn boşver olsada olur, olmasada olura deniliyor hemen.
Standartlara uymak neden bu kadar zor oluyor? Yapılan bu işleri kimler denetliyor? Denetimler sonrasında standart olmayan işlere nasıl izin veriliyor? Belgeler nasıl alınıyor? Uyulmayan standartların sonunda Turizm Bakanlığı ne yapıyor? Engellilere uygun diye satılan odalar, uygun olmadığı ortaya çıkınca Bakanlık ne yapıyor? Cevabı olmayan birçok soru var.
Türkiye engelsiz turizmde ne kadar yol aldı?
Engelsiz turizmin sadece engellilere yönelik olduğunu düşünmek en büyük zihniyet engelidir. Öncelikle bu zihniyet engelini doğru şekilde düzeltmemiz gerekir. Engelsiz turizm daha geniş ifadeyle herkes için turizm kavramı Türkiye’de maalesef karşılığını bulamıyor. Konuyla ilgili ilerleme kaydedemiyor olunmasının temel sebebi engelsiz erişilebilir turizm kavramının sadece engellileri kapsadığıyla ilgili yanlış bilgiye sahip olunmasıdır.
Doğru yaklaşım: engelli bireyler, yaşlı bireyler, bebekli aileler ve çocuk bireylerin aileleriyle ve engeli olmayan bireylerle birlikte turizm imkanlarından eşit, adil, bağımsız ve güven içinde faydalanmasıdır.
Engelsiz turizm herkes içindir.
Türkiye’de mevcut resmi istatistiklere göre nüfusun yüzde 12’sinin tüm vücut fonksiyonlarında bir veya birkaçını kullanamadığı tespit edilmiştir. Bu da 11 milyona yakın engelli birey ile birinci derece yakınları da katıldığında 40 milyon birey demektir.
2023 yılında Türkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli otel sayısı 20 bin 500 adete yaklaşmış, turizm işletme belgeli otellerde toplam yatak sayısı ise 2 milyona yaklaştığı halde engelli bireyler için düzenlendiği söylenip duyurulan yatak sayısı bin 176 adettir.
Antalya’da 605 oda, Muğla’da 159 oda, İstanbul’da ise 147 oda kapasitesi bulunmaktadır. Diğer illerimizde bulunmadığı görülmektedir.
TURSAB-TUROFED-AKTOB-Kültür, Turizm Bakanlığı ve diğer bakanlıklar konuyla ne kadar ilgili, neler yaptılar veya neler yapmadılar?
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı erişilebilirlik daire başkanlığının hazırladığı erişilebilirlik mevzuatı ve engelsiz ulaşımı sağlayan düzenlemeleri iyi şekilde hazırlanmış olmasına rağmen uygulamaya geçmediğini görüyoruz. Engelsiz, herkes için erişilebilir turizmden bahsedebilmek için öncelikle tüm alanların, otellerin, ulaşım araçlarının, yaya yollarının ve turistik destinasyonların erişilebilirlik mevzuatına uygun hale getirilmesi gerekiyor.
Ulaştırma Bakanlığı hava taşımacılığında ve raylı sistemlerde erişilebilirliği kısmi olarak sağlıyor. Her vagonda bir veya iki engelli bireyin ulaşımının sağlanması çok yetersizdir.
Hem havayolu hem demiryolu ulaşımında engelli birey ve ailesinin evinden havaalanı ve tren istasyonuna transferini sağlayacak uygun araçların olmayışı, varılan noktada da havaalanından otel veya turizm destinasyonuna transfer için erişilebilir araçların olmayışı sorunların başında gelmektedir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın mevcut ruhsat yönetmeliğine göre otellerde 80 odada 1 odanın erişilebilir olması zorunlu kılınmıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 yılında teşvik kapsamında yapılan otel ve işletmelerin erişilebilir olmasını zorunlu kılmıştır. Ancak bu konuda yeterli denetimler yapılmadığı için devam ettirilememiştir.
Engelliye uygun denilerek, uygun olmayan odalar satılıyor.
TURSAB engelsiz turizm ihtisas komitesinde konuyla ilgili yapılan çalışmalar çok yetersiz kalmış hatta artık yapılmamaktadır. Oysa engelsiz turizm engelli bireylerin evinden çıkıp evine dönene kadar olan sürecin tamamı acenteler tarafından planlanması gerekir. Maalesef acentelerin internet sayfalarında engelliye uygun olarak belirtilen otellerde dahi erişilebilirliğin olmadığı incelemelerde görüldü.
Acenteler engellilere yönelik hizmetlerin satışını yaparken bireyin engel durumuyla ilgili doğru sorular sormayı bilmedikleri için doğru cevapları da alamamaktadırlar. Bu da sunulan hizmetlerin yanlış ve eksik yapılmasına, mağduriyetler oluşmasına sebep olmaktadır.
Hizmet kalitesinin arttırılması ve doğru hizmet sunulması için TURSAB ‘a acentelere eğitim vermemiz konusunda birkaç kez öneri yapmamıza rağmen olumlu dönüş alamadık.
TUROFED ve AKTOB ile konuyla ilgili iletişim kuramadık. Herhangi bir faaliyetleri olduğunu da duymadık.
Turizm işletmelerini engelsiz hale getirmek çok mu maliyetli?
Yeni yapılacak yatırımlarda proje tasarım aşamasında herkes için erişilebilir tasarım yapılırsa ekstra hiçbir maliyeti yoktur. Mevcut otellerin dönüştürülmesi için ise sınıflandırmalar yapılabilir. Bir otel tekerlekli sandalye ile hareket eden engelli bireyler için uygun olmayabilir. Ancak o otelde yapılacak düzenlemeler oteli görme ve işitme engelli bireyler içi uygun hale getirilebilir. Bunun maliyeti oldukça düşüktür ve otellere çok sayıda görme ve işitme engelli bireylerin ve ailelerin gelmelerini sağlayarak yüksek kar etmelerini sağlayacaktır. (Devam edecek…)
---
ENGELLİLERİ UNUTMAYAN BEYOĞLU BELEDİYESİ
Kocaeli’nde bulunan Kefken Gençlik Kampı 2024 yaz sezonunun ilk haftasında engellileri ve ailelerini ağırladı. Beyoğlu Belediyesi’ne ait Kefken Gençlik Kampı’nda 36 engelli, aileleriyle birlikte toplamda 128 kişi, 5 gün 4 gece ücretsiz olarak konakladı. Denizle iç içe, doğanın keyfini çıkaran misafirler, yüzme, sportif aktiviteler, ritim atölyeleri ve resim dersleri gibi etkinliklerle dolu dolu bir hafta geçirdi.
‘ÖMRÜMÜZ BOYUNCA BÖYLE BİR ŞEY GÖRMEMİŞTİK’
Yaş, engel türü ve sosyal becerilere göre gruplara ayrılan misafirler, profesyonel eğitmenler eşliğinde aynı ortamda aktivitelere katıldı. Engelli aileleri de ilk kez böyle bir tatil deneyimi yaşadıklarını ifade etti. Engelli yakınları tatil yapmaktan duydukları mutluluğu dile getirerek “Ailemiz ile birlikte geldiğimiz için çok mutluyuz. Çünkü ömrümüz boyunca böyle bir şey görmemiştik. Hiç İstanbul’a dönmek istemiyoruz” dedi.
Çocuklar da yeni arkadaşlar edinmenin sevincini anlatarak “Birlikte basketbol, voleybol ve masa tenisi oynuyoruz. Çok güzel etkinlikler var. Her zaman gelmek isteriz” şeklinde konuştu. Kampın son gününde engelli çocuklar kamp süresince öğrendikleri becerileri sundukları bir gösteri düzenledi. Büyük alkış alan gösteri sonrasında Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney, katılımcılara sertifika dağıttı.
‘KAMPIN İLK HAFTASINI ENGELLİ KARDEŞLERİMİZE AYIRDIK’
2024 yaz sezonunda yüzlerce öğrenciyi misafir edecek olan Kefken Gençlik Kampı’nın açılışında konuşan Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney, “Kefken Gençlik Kampı’nın ilk haftasını engelli kardeşlerimize, engelli komşularımıza ve çocuklarımıza ayırmak istedik. Engellerin sevgiyle aşıldığını bir kez daha gördük. Çocuklar, gördükleri değerle ve etkinliklere katılmalarıyla sosyal hayatta var olmaya başladı” dedi.
Beyoğlu'nun engelsiz ve ulaşılabilir bir ilçe olmasını istediğini vurgulayan İnan Güney, “En büyük arzum, Beyoğlu’nu da bu yaz kampı gibi engelsiz ve ulaşılabilir, engellilerimizin artık evin dışına çıkılabildikleri, sosyalleştikleri yine kültürel faaliyetlere katıldıkları, gezilere dahil oldukları, en azından sokağa çıkabildikleri bir noktaya getirebilmek. Hizmet etme arzumuz, en büyük enerjimiz ve motivasyonumuz bu. Onun için çalışacağız” açıklamalarında bulundu.
Yaz boyunca düzenlenecek olan Kefken Gençlik Kampı, ortaokul, lise ve üniversiteden öğrencileri ağırlamaya devam edecek.
Bu güzel düşünceleri ve çalışmaları bütün belediye başkanlarından bir engelli gazeteci olarak bekliyor ve istiyorum. Teşekkürler Başkan İnan Güney ve ekibi.
(Diğer belediyelerimiz engelliler ile ilgili yaptıkları faaliyetleri bizler ile paylaşırlar ise köşemizden engelli okuyucularımız ve takipçilerimize memnuniyetle duyurup bilgilendirme yaparız.)