TÜRKONFED Başkanı: DPT yeniden kurulmalı

Türk İş Dünyası Konfederasyonu (Türkonfed) ile Ekonomi ve Dış Politikalar Araştırma Merkezi (EDAM) Türkiye'nin iller bazında kalkınma haritasını ortaya koyan bir çalışmaya imza attı. En son 2014 yılında yapılan çalışma aradan geçen on yıl içinde 2023 yılı sonuçlarını içerir şekilde yeniden yapıldı ve yayınlandı. Türkiye için Bir Rekabetçilik Endeksi’nden söz ediyorum. Son rapora göre İstanbul birinciliğini korurken Ankara ikinci, İzmir ise üçüncü sırada yer aldı. Şanlıurfa, Muş ve Ağrı ise rekabetçiliği en düşük üç il olarak sıralandı. İstanbul ile diğer iller arasındaki farkın giderek açıldığı gözlendi. Yani ülkemizde sadece gelir grupları arasındaki uçurum büyümüyor iller arasındaki uçurum da büyüyor.

ORTA EĞİTİM TUZAĞI DERİNLEŞİR

Çalışmaya göre Tekirdağ’ın 11. sıraya gerileyerek yerini Yalova’ya bırakması haricinde geçen yıllar içerisinde ilk 10 sıra içerisinde yer alan illerin değişmediği görüldü. Türkonfed Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, Türkiye’nin en önemli sorunlarından birinin bölgelerarası gelişmişlik farkı dolayısıyla ekonomik ve refah dağılımında yaşanan adaletsizlik olduğuna dikkat çekiyor.

Türkiye’nin rekabetçiliğinin genel ortalamasının yükselmesi ve iller arasındaki farkın kapanması için nitelikli iş gücüne, bunu sağlamak için de nitelikli eğitime ihtiyaç duyulduğunu belirten Sönmez, başta Anadolu’da olmak üzere illerin rekabet gücü arasındaki farkı kapatacak tek yol nitelikli eğitimden geçtiğini de sözlerine ekledi.

Bu noktada “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli”ne yönelik çekincelerinin bulunduğunu kaydeden Sönmez, Türkiye'nin orta gelir tuzağından çıkmak için orta demokrasi ve orta eğitim tuzağından kurtulması gerektiğini sözlerine ekledi. Sönmez, birçok yol denense de sanayinin kalifiye çalışan ihtiyacının giderilemediğini ifade ederken ayrıca “Esas mesele eğitim. Özel okullar öğrenci almak için yarışıyor.

Öğrenci kalitesi de düşüyor. Hanehalkı özelinde dünyada eğitime en fazla para harcayan ülkelerdeniz. Kamu ise sonlarda. Kamu bu işin ne kalitesine ne bütçesine gereken önemi vermiyor. Ne iktidar ne muhalefet; ben daha bir kişinin eğitimden memnun olduğunu duyamadım.” diye konuştu.

KALKINMA AJANSLARI NE OLACAK?

İstanbul'u bekleyen deprem tehlikesine de dikkat çeken Türkonfed Başkanı Sönmez, İstanbul ve Körfez bölgesinde yoğunlaşan sanayiye alternatif alanların planlama ile oluşturulabileceğini böylece bölgeler arası gelişmişlik düzeyinin asgariye indirilebileceğini vurguladı. Bunun kolayca planlanabileceğini ancak Türkiye'nin ve dünyanın sorunlarından biri olan verimlilik sorununun ancak doğru bir planlama ile çözülebileceğini anlatan Sönmez, “Devlet Planlama Teşkilatı günün koşullarına göre yeniden kurulmalı. Kalkınma ajansları da bölgenin dinamiklerine uygun yönetimlerle yönetilmeli. STK'lar ve odalardan, iş dünyasından bağımsız olmamalı.” dedi.

Türkiye'nin kişi başına düşen milli geliri 11 bin dolar olsa da Bodrum'da, İstanbul'da ve Van'da farklı olduğuna dikkat çeken Sönmez, bir yerde 17-18 bin dolar gelir varken başka bir yerde 3-4 bin dolarda kaldığına değindi.

YÜZDE 20'NİN ÜZERİNDEKİ HER FAİZ ÇOK YÜKSEK

Piyasa faizlerinin geldiği noktaya ilişkin de konuştuğumuz Türkonfed Başkanı Sönmez, enflasyonla birlikte faiz önümüzdeki dönemde gerileyecek olsa da yüzde 20'nin üzerindeki her faizin maliyetleri yönetmek anlamında çok yüksek olduğunu vurguladı. İthalatı azaltıp ihracatı artıracak firmalara teşviklerin verilmesi gerektiğini belirten Sönmez, gıdada maliyetlerin pahalı olduğunu buna karşın şu günlerde markette pazarda kilosu 100 liraya giden limonun aylar önce toplatacak çalışan bulunamadığı için dalında kalıp döküldüğüne dikkat çekti.