Yurt dışı borçlar
Eylül ayının son günü, bize ait iki ayrı veri açıklandı. Bir tanesi ağustos ayı dış ticaret verileri. Diğeri ise 2021 yılı 2. çeyrek itibarıyla Türkiye dış borç tablosu. Bu verileri incelerken beni çok sevindiren bir haber düştü. Bloomberg, “Türk Telekom'un yüzde 55 hissesine sahip olan alacaklı bankaların elindeki bu hisselere Türkiye Varlık Fonu'nun alıcı olduğunu” bildirdi. Türkiye Varlık Fonu bu hisselerle ilgili olarak bankalarla görüşmelere başlamış. Biraz dedikodu türü bir habere benzemekle birlikte bir zamanlar Türkiye Varlık Fonu ile görüşürken bu konu gündeme gelmişti. TVF yöneticilerinin hal ve hareketlerinden uygun zaman beklendiği izlenimi edinmiştim. Bu izlenimimi de ekranlarda anlatmıştım. Yanılmamışım.
***
Çocukluğum ve gençliğimin PTT’si tekrar yuvaya mı dönüyordu? Sevinmeli miydik? Ya da, şöyle mi dememiz gerekiyordu? “Şu kadar paraya Lübnanlı Hariri Ailesine peşkeş çekildi. Şimdi üzerinde bir sürü borçla geri dönüyor.”
***
Ben sevinmeyi seçiyorum. Türkiye'de üç tane cep telefonu operatörü var. Vodafone, İngilizlerin. Turkcell Türkiye Varlık Fonu'nun yani Türkiye’nin. Türk Telekom ise sorunlu olarak ortada idi. Bu büyük yapı Türkiye’nin olacak. Bir kamucu, Mustafa Kemal’in Altı Oku'nu savunan biri olarak, telekomünikasyon gibi stratejik bir sektörün çok ciddi bir oyuncusunun devlete ait olmasını çok fazlası ile önemserim.
***
Satılırken peşkeş çekilmiş vs. zaten tüm kamu malları tüm sistem partileri tarafından peşkeş çekilmedi mi? Şimdi bizim mallarımız geri geliyor. Buna sevinmeyeceğiz de ne yapacağız.
***
Türk Telekom’un şu andaki hisse dökümünü yaparak bu konuyu kapatmak istiyorum.
Hazine: yüzde 25
Bankalar: yüzde 55
Türkiye Varlık Fonu: yüzde 6.7
Halka açık: yüzde 13.3
DIŞ BORÇ
Hazine ve Maliye Bakanlığı sitesinde 2. çeyrek itibarıyla dış borç verileri açıklandı.
Türkiye 2018 Rahip Brunson ve 2020 pandemi krizleri sonrasında borçlanmasını artırmaya devam ediyor. Borçlanma yapısında da değişiklik var. Daha önce borç ağırlığı özel sektörde iken bu kez kamu borçlanması artıyor.
Burada çok ilginç bir değişiklikten bahsedeceğim. Detayını ben de bilmiyorum. Aşağıdaki tabloda borçlanmamızın hangi paralarla yapıldığına dair Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine baktığımızda, borçların ağırlıklı olarak Amerikan doları olduğu görülmektedir. Doları ise avro takip etmektedir. Dolar ve avro ile borçlanma artmaya devam ederken “diğer” olarak tanımlanan, hangi para birimleri olduğu belli olmayan para biriminden borçlanma 2020 yılı ikinci çeyreğinden itibaren birden patlama göstererek, 9 milyar 620 milyon dolardan, 2021 yılı 2. çeyreğinde 26 milyar 250 milyon dolara yükselmiştir.
Türkiye kendi seçeneklerini çeşitlendirmeye başlamıştır. Her olumsuzluk içinde parlayan bir olumlu seçenek bulmak, bu seçeneği geliştirmek. Bence gelişmeyi bunları değerlendirerek daha doğru görebiliriz.