Hakan Topkurulu

htopkurulu@hotmail.com

Son Yazıları

Yükselen Asya ve Atlantik 2024

Bugün yaşadığımız dönemin esas olarak belirlenmesini sağlayan İkinci Dünya Savaşı’dır. Savaş sonunda galip ülkeler dünyayı kendi çıkarları doğrultusunda belirleme mücadelesine giriştiler. Bu bir çeşit soğuk savaş başlangıcı dönemdi.

Bu dönemde; 1944 yılı ABD liderliğinin, imzalarının atıldığı ve Atlantik cephesinin kurulduğu Bretton Woods toplantısı yapıldı. Atlantik tek cephe mi kalacaktı? Cephe oluşturmak sadece niyetle olmuyordu.

Yazının Devamı

2025 yılı bütçesi ve zaafları

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Cevdet Yılmaz 2025 yılı bütçesi sunumunu hafta içinde yaptı. Bütçe giderleri 14 trilyon 731 milyar TL. Gelirler ise 12 trilyon 800 milyar TL. Daha bütçe yılı başlamadan tahmin edilen bütçe açığı 1 trilyon 931 milyar TL.

Önce tahmini faiz giderleri ile başlayalım. Giderler kalemi içinde tahmin edilen faiz gideri 1 trilyon 950 milyar TL. Toplam bütçenin yüzde 13’ü faiz giderlerine ayrılmış. Bütçe açığının nedeni faiz giderleri demektir.

Yazının Devamı

Dünyada kaslar geriliyor

Gelişmeler o kadar hızlı oluyor ki biri bitmeden diğeri başlıyor. Son iki aylık gelişmeleri özetleyelim.Ekonomik savaşı öne çıkarmayı planlayan Donald Trump 5 Kasım seçimlerini kazandı. Buna karşın dünyayı savaşla dizginleyeceğini düşünen ABD derin devleti bu kez Trump’ın iktidarı ele alacağı 20 Ocak 2025 tarihine kadar atak yapmaya başladı.

İlk olarak Ukrayna’ya Rusya’nın iç bölgelerini vurabileceği füzeleri kullanma iznini verdi. Ukrayna aldığı bu izinle Rusya’ya füze fırlattı. Rusya savunma sistemi bu füzeleri havada infilak ettirdi.

Yazının Devamı

Ekonomide neler oluyor

Amerikan seçimlerinde Trump neredeyse zafer denilebilecek bir sonuç elde ederek kazandı. Buna karşın demokratlar iktidarda kalacakları 5 Kasım 2024-20 Ocak 2025 arasında Rusya-Ukrayna çatışmasını içinden çıkılmaz hale getirerek Trump’a tuzak kurmaya çalışıyorlar.

Diğer tarafta, Lübnan’da işgali başlattığı günden bu yana çok az mesafe alabilen İsrail pes etmek zorunda kalıyor.

Yazının Devamı

Nallıhan-Çayırhan Termik Santrali özelleştirilmesi

Emperyalizme karşı ilk kurtuluş savaşını yapan ve emperyalizmden bağlarını kopararak bağımsızlığını kazanan ilk ülke Türkiye olmuştu. Mustafa Kemal 1923 yılında yapılan 1.İzmir İktisat Kongresi açılış konuşmasında, silahlı kurtuluşun ekonomik kurtuluş ile sağlamlaştırılmadığı durumlarda emperyalizme tekrar teslimiyetin kaçınılmaz olduğu vurgusunu yaptı.

Türkiye, 1930’lu yıllardan başlayarak “devletçilik” ilkesi temelinde büyük sanayileşme hamlesini başlattı. Dönemin İktisat Vekili Celal Bayar devletçilik ilkesi ile yapılan sanayileşme atılımını 1936 yılında anlatırken "Eğer memleketin sanayileşmesini ve milletin muhtaç olduğu refahı bazı hususi teşebbüslere ve bu teşebbüslerin dayandığı sermayeye bırakmak lâzım gelirse, lâakal (hiç değilse) iki asır daha intizar (bekleme) devresi geçirmekliğimiz lâzımdır." diyerek özellikle gelişmekte olan ülkelerde sanayileşmenin devlet aracılığı ile yapılmasının ne kadar gerekli olduğunu söylüyordu.

Yazının Devamı

ABD ricat ediyor

ABD’de 5 Kasım seçimleri yapıldı. Seçimleri, büyük sürpriz olmadığı durumda kazanacağı tahmin edilen Cumhuriyetçiler ve Donald Trump kazandı. Bu sonucun nasıl okunması gerektiği tüm dünya medyası tarafından tartışılıyor.

Nedeni ise ABD halen dünyadaki müesses nizamın başında bulunan aktör. ABD’nin başında bulunduğu sistem baş aşağı gitse de gelişmelerin hangi yönde olacağı tartışılıyor. Trump’ın yaptığı atamalardan, yapılan konuşmalardan sonuç çıkartılmaya çalışılıyor.

Yazının Devamı

Türkiye’ye kurulan tuzak çalışacak mı?

Önce Türkiye’ye hangi tuzak kuruldu, bu tuzak nasıl kuruldu hatırlayalım. Daha önce yazdığım yazılar ve Ulusal Kanal’da özellikle enflasyon ile ilgili konuşmalarımda sürekli olarak Türkiye’nin bilinçli olarak enflasyon sarmalına sokulduğunu ve bu tuzağın sonbahardan itibaren hükûmete karşı kullanılacağını yazıyor ve konuşuyordum.

Türkiye 2014 yılından itibaren milli bir çizgiye yaklaştı. Titrek ve tereddütlü uygulamalar olmasına karşın yine de Türkiye’ye nefes aldıracak, geleceğe ilişkin olumlu işaretler verecek işler yapıldı. Bunlardan en fazla kamuoyunda konuşulan ve bilinen savunma sanayi ile ilgili yatırımlar.

Yazının Devamı

İşçi sınıfı mevziye giriyor

Yarın Türkiye’nin en büyük sendikalar konfederasyonu Türk-İş ve onun lideri Sn. Ergün Atalay önderliğinde Ankara Tandoğan’da büyük bir miting düzenleniyor.

Üretici sınıfların ve başta işçi sınıfının önder partisi Vatan Partisi, tüm gücü ile miting alanında yerini alacak.

Yazının Devamı

Atlantik krizi nasıl aşabilir?

Sayın Devlet Bahçeli PKK’nın meclisteki uzantısı DEM Partililerin elini “Meclis”te sıktı. Bu el sıkma ve devamında Bahçeli’nin ve Sn. Cumhurbaşkanı’nın bu eylemi iç cepheyi sağlamlaştırma açısından değerlendirerek savunmaları, geçen haftanın yurt içinde en çok değerlendirilmesi gereken olayı idi.

İç cephenin sağlamlaştırılması özellikle bu dönemde gerçekten acil ve çok önemli bir taktik politika. Bu el sıkış ne kadar iç cepheyi sağlamlaştırmaya yarar bu ayrı bir tartışma.

Yazının Devamı

Atlantik stres altında

Atlantik stres altında. Siyasi gündem, ekonomik gündemin hayli önüne geçti. Batı Asya’da gelişmeler her dakika farklı bir gündem oluşturma potansiyeline sahip.

Bu yazı yazılmadan, son olarak Elon Musk tarafından atılan bir “x” çok ilginç mesaj taşıyordu.

Yazının Devamı

BRICS, Çin ve diğer gelişmeler

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada; “BM ve Bretton Woods sistemi ciddi meydan okumalarla karşı karşıya” diye konuşmuş. Bu meydan okumaları aşmak için yeni kurumlar kurmak zorunda olduklarını söylemiş.

BM Genel Sekreteri çok doğru bir tespit yapmış. Ancak bu tespit gecikmiş bir tespit. Çünkü kapitalizmin emperyalizm aşamasında oluşturmaya başladığı uluslararası kurum ve sistemler 2000’li yılların başından bu yana ciddi meydan okumalarla karşı karşıya.

Yazının Devamı

İki açıklama

Geçen hafta medyada iki açıklama ilgi çekti. Bu açıklamalar CHP Genel Başkanı Sn. Özgür Özel ile Hazine ve Maliye Bakanımız Sn. Mehmet Şimşek tarafından yapıldı.

Özgür Özel 2 konuya ağırlıklı olarak parmak bastı: “CHP iktidar olduğunda Avrupa Birliği’ne 10 yıl sonunda girileceği ve paradan bir sıfır atılacağı, yani gelir artışının olacağı”

Yazının Devamı

Genel bir bakış

Dünyaya genel olarak baktığımızda bir sıkıntı ve gerilim gözleniyor. Dünyada şu an hakim sistem olan Atlantikçi gözü ile baktığımızda; İsrail Filistin konusunda tüm dünya tarafından sıkıştırılmaya başlandı. Trump, Demokratları İsrail’i sevmemekle suçluyor. İsrail için tecrit o kadar güncel ve acil durumda. Ukrayna, Rusya topraklarında tuzağa düşmüş durumda, yaklaşan kış şartları belki Ukrayna ordusunun toptan çöküşüne dahi neden olabilir. Çin, Tayvan’da göz açtırmıyor.

ABD için en yakın müttefikler olan Avrupa’da ekonomi iyi gitmiyor. Muhalefet iktidara çok yakın sonuçlar alıyor. İktidardaki ABD yandaşı partilerin uygulamaları çok sıkı şekilde eleştiriliyor. Eleştirilen bu partiler her an iktidardan uzaklaşabilirler.

Yazının Devamı

Neden bu mahcubiyet

Geçen hafta içinde Putin’in dış politika danışmanı Yuri Uşakov, Türkiye’nin BRICS’e tam üyelik için başvurduğunu açıkladı. Bu haber ancak Türkiye tarafından ve resmi ağızlardan doğrulandığında gerçek olduğu anlaşılabilirdi. Türkiye tarafından bu haber doğrulanmadı. Ancak yalanlanmadı da. Demek ki Rusya’nın yaptığı açıklama doğru idi. Türkiye mahcup bir şekilde BRICS’e tam üyelik başvurusu yapmıştı.

Dışarıya sızdırılmıyor ama, özellikle ABD nasıl baskı yapıyorsa kimse BRICS üyeliğine başvurduğunu bağıra bağıra açıklayamıyor. Geçen yıl başvuru yapan Arjantin üyeliği kabul edildiği halde başvurusunu geri çekmiş, Suudi Arabistan ise kabul edilen üyelik başvurusunu teyit edememişti.

Yazının Devamı

Dolar sistemi sona doğru gidiyor

ABD, 1944 yılında İngiltere’nin elinden hegemonya liderliğini devraldı. 2. Dünya Savaşı’nda yenilen sadece Almanya, İtalya ve Japonya değildi. O savaşın bir diğer mağlubu, üzerinde güneş batmayan imparatorluk olarak bilinen Büyük Britanya idi. Savaşın bitişini, resmen ABD hegemonya başlangıç tarihini 1945 olarak alırsak 79 yıl geçmiş. Roma, Bizans, Osmanlı gibi dünya imparatorluklarının kuruluş ve yıkılış sürelerine bakarsak ABD’nin daha çok uzun süre bu tacı başında taşıması gerek.

Ancak olgulara baktığımızda ABD’nin daha çok fazla bu tacı taşıma olanağı görünmemektedir.

Yazının Devamı

Yeni çekim merkezi BRICS

BRIC, 16 Haziran 2009 tarihinde Rusya, Çin, Brezilya ve Hindistan olmak üzere 4 ülke tarafından kuruldu. 2011 yılında gruba Güney Afrika’da (South Africa) dahil olunca adı BRICS olarak yenilendi.

BRICS, 2023 yılında Güney Afrika kenti Johannesburg’da yapılan toplantıya kadar 5 ülke olarak kaldı. Bu toplantıda üyelik başvurusu yapan 6 ülkenin üyelikleri kabul edildi ancak Arjantin ve Suudi Arabistan üyelik başvuruları kabul edildiği halde üyeliklerini teyit etmediler. Böylece Mısır, İran, Birleşik Arap Emirlikleri ve Etiyopya’nın üyelikleri ile birlikte BRICS 5 üyeden 9 üyeye çıktı.

Yazının Devamı