Ekonomide ‘paket’ enflasyonu! Döviz mevduatları niye artıyor?

Ekonomik kriz herkesi etkiliyor.
Hükümet krizden çıkış için arayışta.
Peş peşe paketler, programlar açıklıyor.
Adeta bir paket/program enflasyonu yaşanıyor.
Ama hiçbiri derde çare olmuş değil.

YENİ PROGRAM

Her seferinde “Yeni” deniyor.
Geçen yıl 3 yıllık “Yeni Ekonomik Program” (YEP) açıklanmıştı.
Pazertesi günü yeni(!) bir “Ekonomi Paketi” daha açıklandı.
O da üç yıllık.
Keşke “program revizyonu” denseydi.
Daha inandırıcı olurdu.

HEDEFLER

Yeni açıklanan paketin ana teması şu:
“Değişim başlıyor”
Hedefler sıralandı.
Enflasyon; 2019 yüzde 12, 2020 8,5, 2021 6, 2022 4,9.
Büyüme; 2019 için yüzde 0,5, sonraki 3 yıl için yüzde 5.
İşsizlik; 2019 için 12,9, 2020 11,8, 2021 10,6, 2022 9,8.
Bütçe açığı; GSYH’ye oranı hedefi, 2019 ve 2020 yüzde 2,9, 2021 yüzde 2,5, 2022 yüzde 1,5.

HAYAL

“Yeni Ekonomik Program”ın hedeflerini iş dünyasına ve ekonomi uzmanlarına sordum. “2023 Hedeflerini” ve bir önceki Orta Vadeli Program hedeflerini gündeme getirdiler.
Açıklanan hedeflerin, “ani duruş”a bağlı bir kaç gösterge hariç nasıl çöktüğünü hatırlattılar.
Sanki anlaşmış gibi aynı şeyleri söylediler:

BÜTÇE AÇIĞI

“Bütçe açığı bu yılki seviyede tutulacakmış.
Cumhuriyet tarihinin en büyük imar affı yapıldı.
Bütçe, bir seferlik gelirlerle bu noktada.
Önümüzdeki yıllarda bunlar yok.
Bütçe hedeflerinin nasıl tutacağı izaha muhtaç.

İŞSİZLİK

Bakan hala inşaatı canlandırmadan söz ediyor.
İstihdam ve büyüme için çözümü bu.
Elde 2 milyon stok konut var.
Bu iş nasıl olacak?

BÜYÜME

Yüzde 5 büyüme!
Hem de cari açığı iyice düşürerek.
İnandırıcı değil.
Büyüme hedefi hayal!

GÜVEN SARSIYOR

Diğer hedefler de aynı.
Hedefler açıklandı ama nasıl olacağını açıklanmadı.
İnandırıcı olmayan paketler yarardan çok zararlı.
Umut tükeniyor.”

FATURA HALKA

46 milyarın banka bilançolarından çıkarıldı.
Ücretlerde geçmiş enflasyon değil YEP enflasyonu esas alınacak.
Sosyal Güvenlik reformu gündemde.
IMF’nin 5 isteğinden üçü.
IMF’nin derdi borçların tahsili.
Peşpeşe yapılan gıda, doğalgaz, elektrik, ulaşım, ... zamları.
IMF politikalarından beter.
Krizin faturasını halka kesme çabası.
Satır aralarına sıkıştırılmış noktalar var.
Çalışanlara yeni sıkıntı gündemde.
Kıdem tazminatına göz dikildiği anlaşılıyor
Sonu politik istikrarsızlık..!

DOLARİZASYON

Ekonomistler güven konusunda ısrarlı.
Güven sağlamadan sonuç alınamayacağı bildirdiler.
Döviz mevduatlarına dikkat çektiler.
Değerlendirmeleri özetle şöyle:
“MB geçen hafta açıkladı.
Bankalardaki döviz mevduat ve fonları tarihi zirve yaptı.
1.2 milyar dolar artışla 192.66 milyar dolara çıktı.
Bireylerin de kurumların da döviz hesapları yükseldi.
Halk ‘senin söylediğin hiçbir şeye inanmıyorum’ mesajı veriyor.”

CANIM CENNET İSTİYOR, AMA...

Bir işadamı ile yeni paket üzerine sohbet ettim.
Sıkıntılıydı.
O da hayal kırıklığına uğramıştı.
Lafı fazla uzatmadı.
“Anadolu’da şöyle bir halk deyişi vardır:
‘Canım cennet istiyor.
Ama günahlarım koymuyor.’
Durum aynen böyle.
Bakalım sonumuz ne olacak?”dedi.
Ekonominin durumunu özetledi.
Haksız mı?