Ekonomide torbadan tavşan çıkar mı?

Hafta sonu İstanbul’da işadamları ile ekonominin durumunu konuştum. Hepsi sanayici. Türkiye’nin tanınmış isimleri.

Dövizdeki düşüşü, faizlerdeki gerilemeyi fazla önemsemiyorlar. En büyük sıkıntı piyasada yaşanan durgunluk. Önlerini görememekten şikayetçiler.

3. ÇEYREKTE BÜYÜME SIFIR

Hepsi İstanbul Sanayi Odası üyesi. Makro verilerden de haberdarlar. Yaşanan durgunluğun sonuçlarından tedirginler. “Gelen bilgilere bakılırsa 3. çeyrekte büyüme sıfır. Son çeyreğin de eksi olma ihtimali çok yüksek” dediler.

Sektörler arasında da gerilim yükseliyor.

Sanayi üretimine harcanması gereken kaynakların, inşaat sektörüne harcanarak “betona gömülmesine” itiraz ediyorlar.

YILBAŞINDAN SONRA İŞÇİ ÇIKARMALAR

İstihdamda ciddi hız kesme yaşandığını vurguladılar. Emek yoğun sektörlerde Suriyeli işçilerle durumun idare edilmeye çalışıldığını bildirdiler. Yılbaşından sonra ciddi işten çıkarmaların gündeme gelebileceğine işaret ettiler.

İşsizlik dahil her alanda verilerin hızla 2009’un da altına doğru gittiği uyarısı yaptılar. Özellikle orta ve küçük boy işletmelerde sıkıntının tahminlerden ciddi olduğunu belirtiler.

ASO BAŞKANININ AÇIKLAMASI

Sadece İstanbul sanayicisi değil, Ankara sanayicisi de dertli. Ankara Sanayi Odası (ASO) Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Özdebir’in, Ankara Sanayi Odası kasım ayı olağan meclis toplantısında yaptığı konuşma önemli.

Yaptığı değerlendirme özetle şöyle:

“İşletmelerimiz borçlu, faizler yüksek.”

“Durgunluk her geçen gün ağırlığını hissettiriyor.”

“Döviz kurlarında yaşanan artış ciddi yükler bıraktı.”

“ABD’nin İran ambargosu sıkıntı yaratıyor.”

“Büyüme 3. çeyrekte sıfır, 4. çeyrekte negatif.”

“Üyelerimiz de bundan etkilenecek.”

“Tüketiciye yansıtamadığımız zam oranı yüzde 20.”

“Cari fazla üretimsizlikten.”

“Ekonominin düzlüğe çıkması için tek çare üretim, üretmemiz lazım.”

...

BANKALAR KREDİ VERMİYOR

Sanayicilerin ve işadamlarının bir başka şikayeti de bankalar. Bankaların kredi vermede çok cimri davrandıklarını ifade ettiler. Bir işadamı başından geçen olayı şöyle anlattı:

“Benim bankalarla hiçbir sorunum olmadı. Çalıştığım bankada her an kullanabileceğim bir limitim vardır. Geçtiğimiz günlerde muhasebe müdürüme bankadan 5 milyon lira kredi almasını ve ödenmesi gereken borçları ödemesini istedim. Bir süre sonra muhasebe müdürüm geldi ve bankanın kredi vermediğini söyledi. ‘Eğer ödemeyi bizim bankada bir hesaba yapacaksanız verelim, ama başka bir bankaya yapacaksanız kredi veremiyoruz’ demişler. Belli ki bankada para yok ya da olası riskleri dikkate alarak likid kalmaya çaba gösteriyorlar. Bu durumla ilk kez karşılaştım.”

Bu olayı görüştüğüm diğer işadamlarına anlattım. Hiç garipsemediler.

EKONOMİ YÖNETİMİ NE YAPIYOR?

Durum bu..!

İş dünyasının kaygıları büyüyor.

Peki ekonomi yönetimi ne yapıyor?

Toplantılara katılan bürokratlar genelde sessiz.

Atılan adımların krize çözüm olmadığının farkındalar.

Hükümete yakın işadamları da aynı.

“Bunlarla bu iş yürümez” diyenlerin sayısı artıyor.

SEÇİME KADAR

Artık şu net:

Alınan her karar seçim ayarlı.

“Seçime kadar idare et, sonrasına bakarız” havası hakim.

Şimdi de “Varlığa Dayalı Menkul Kıymet” projesi gündemde.

Projeyi “inşaat sektörüne destek” olarak yorumlayan var.

Ama sanki inşaat sektöründen çok, bankalara seçim öncesi yeni kaynak yaratma çabası öne çıkıyor.

Bu iş için kamu bankaları devreye sokulmuş.

Merkez Bankası teminat olarak kabul edecekmiş.

Bu yolla bankalara likidite sağlanacakmış.

İlk aşamada 3-4 milyar lira...

Finans uzmanları, “tehlikeli bir parasal genişleme operasyonu” olarak değerlendiriyor.

31 MART SONRASI

Ekonomide günü kurtarma çabaları böyle.

Bu arada döviz hesapları yeniden tırmanışta.

31 Mart sonrası kaygısı yaşanıyor.

Ekonomide torbadan tavşan çıkmaz!

Umarım bu gerçeği öğrenmek bize pahalıya patlamaz!