Evde çalışan hastabakıcının fazla mesaisi

| Haftanın 6 günü yatılı olarak çalışan hastabakıcının fazla mesaisi nasıl hesaplanır ya da fazla mesai verilir mi?

Evde çalışan işçi ev işinde çalışıyorsa 4857 sayılı İş Kanunu kapsamı dışında kalıp 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümlerine tabidir. Örneğin evde çalışan aşçı ve şoför, ev hizmetlerinde çalıştığı için 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na tabi sayılır ve bunun sonucunda işçi alacakları için açılacak davalar genel görevli mahkemelerde görülür.

Evde çalışmasına karşın ev hizmeti sayılmayan, çocuk bakımı, hemşirelik gibi işleri yapan çalışanlar ise 4857 sayılı İş Kanunu’na tabidir. Bu kişilerin işçilik alacakları için açacakları davalar, iş mahkemelerinde görülür.

Fazla mesai, Türk Borçlar Kanunu’nda bir borç olarak düzenlenmiştir ve ilgili kanunlarda belirlenen normal çalışma süresinin üzerinde ve işçinin rızasıyla yapılan çalışma olarak tanımlanmıştır. Yine bu düzenlemede fazla çalışmayı gerektiren bir işin yerine getirilmesi zorunluluğu doğar, işçi bunu yapabilecek durumda bulunur ve aynı zamanda kaçınması da dürüstlük kurallarına aykırı olursa, karşılığı verilmek koşuluyla fazla çalışmayı yerine getirmekle yükümlüdür. Türk Borçlar Kanunu’na tabi olarak çalışıldığında da işveren işçiye fazla mesai ücretini ödemek zorundadır ve bu ücret, taraflar arasında daha yüksek bir oran kararlaştırılmamışsa normal çalışma ücretinin en az yüzde 50 fazlasıdır. Öte yandan Türk Borçlar Kanunu kapsamındaki işçiye, rızasının olması şartıyla fazla mesai ücreti yerine uygun bir zamanda fazla çalışmayla orantılı izin verilebilir.

Okurumuzun verdiği bilgiden şahsen 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi olduğu kanısına vardım. Bu durumda, İş Kanunu’nun haftalık 45 saati aşan çalışmaları fazla çalışma sayan ve fazla çalışılan her bir saat başına normal saat ücretinin yüzde 50 fazlasının ödeneceği yönündeki düzenlemesine tabi olacaktır. Ancak belirtmek gerekir ki; taraflar arasındaki iş sözleşmesinde işçinin fazla mesaiye rıza gösterdiği yönünde bir düzenleme olabilir, 270 saate kadar yapılan fazla çalışma için ücret ödenmeyeceği yazılı olabilir. Bu gibi haller için okurumuzun durumu hakkında ayrıntılı bilgi vererek bir uzmana danışması önemlidir.