Türkiye'de hizmet veren 3 GSM operatörü, yarın Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'nun katılacağı tanıtım töreniyle ilk kez 5G hızını yolcuların hizmetine sunacak.
İlk aşamada test amaçlı faaliyete geçecek 5G şebekesi ile cep telefonu bu teknolojiye uyumlu yolcular 5G hızını test edebilecek.
İstanbul Havalimanı'nı kullanan yolcuların telefonlarında ilk kez "5G" ibaresi görülecek.
5G, bir dizi standart uygulamayı ve çok daha hızlı kablosuz internet teknolojilerini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. 5G kullanan kullanıcılar, çok daha hızlı internete ve daha az gecikme süresine sahiptir. Ayrıca, 5G, 5. nesil olduğu için altyapının 5. kez değiştiği anlamına gelir. Her yeni nesil teknolojide bu altyapının değişmesi yada eklemeler yapılması gerekir. Buna ek olarak, 5G, IoT ağlarını güçlendirdiği için günümüzde kullandığımız VR ve otonom arabaları daha kullanışlı hale getirmeyi hedefler.
Yeni nesil bir kablosuz teknolojiye geçiş yapıldığında, en dikkat çeken özellik internetin hızı olur. 5G ağları, 10 Gbps ile 20 Gbps’lik hızlara ulaşabilecek potansiyele sahiptir. 5G, 4G ağlarının hızlarını geçmekle yetinmezken, aynı zamanda birçok insanın evine gelen kablolu internetten de çok daha hızlıdır. 5G, fiber optik bağlantılara rakip olacak düzey de ağ hızları sunar. 5G’nin sunduğu en önemli özellik hızdır fakat diğer özelliklerden bir tanesi de ağ gecikmesinde azalma sağlamasıdır yani ping’i en az düzeye indirir. 5G, telefon ile karşı sunucu arasındaki verilerin iletilmesi sırasında geçen süreyi bir hayli azaltır ve veriye ulaşımın daha hızlı yaşanmasını sağlar. Ağ gecikmesi birçok etkene bağladır fakat 5G ağları ideal koşullarda, 4G’ye kıyasla 60 ila 120 kat daha düşük gecikme verir. Bu gecikme hızları, sanal gerçeklik gibi bir dizi uygulamaları da günümüz şartlarında kullanılabilir hale getirecektir.
5G'nin hız ve gecikme iyileştirmelerini mümkün kılmak için bir dizi bağımsız teknoloji bir araya getirildi. Bu teknolojilerden, en önemlilerini aşağıda bulabilirsiniz.
Milimeter Wave (mmWave): 5G ağları, 30 ila 300 GHz aralığındaki frekansları kullanır. Milimeter Wave isminin kullanılmasının sebebi, kullanılan frekansların dalga boylarının 1 ile 10 milimetre arasında değişmesidir. Bu frekanslı bantlar, 4G LTE’de kullanılan düşük frekanslı sinyallere kıyasla daha çok bilgi taşıma özelliğine sahiptir. MmWave teknolojisi önceden hem pahalı hem de uygulaması zordu. Teknolojide yapılan ilerlemeler sayesinde, artık bu teknoloji 5G’nin içinde kullanılmaya başlandı.
Küçük Hücre Düğümleri (Small Cells): Milimetre dalga aktarımının bir dezavantajı, fiziksel nesnelerden geçerken Wi-Fi veya 4G sinyallerine göre parazite daha yatkın olmasıdır. Bu sorunun üstesinden gelmek için 5G altyapısının modeli 4G’den faklı bir hale getirildi. 4G’nin sağladığı anten direkler yerine, 5G ağları, yaklaşık 250 metre aralıklarla şehre dağıtılan baz istasyonları tarafından güç alacak ve bu da daha küçük hücre düğümleri oluşturacaktır. 5G baz istasyonları, 4G’ye göre daha az güç gereksinimlerine sahiptir ve bu özellik binalara dağıtım direklerinin daha kolay bağlanabilmesini sağlar.
Kitlesel Çoklu Anten Sistemleri (Massive MIMO): 5G antenleri çoklu giriş çoklu çıkışa (MIMO) sahiptir dolasıyla veri sinyali üzerinde aynı anda birden çok iki yönlü konuşmayı idare edebilir. 5G ağları, 4G’ye kıyasla 20 kat daha fazla konuşmanın üstesinden gelebilir. Kitlesel çoklu anten sistemleri baz istasyonlarının kapasitelerini arttırmaya yarar, bu kapasite artışı da baz istasyonlarının çok daha fazla cihazla iletişim kurmalarını sağlar. Bu özellik, 5G’nin (Internet of Things) IoT ile uyum sağlamasına neden olur. Sonuç olarak, ağa aşırı yüklenmeden, aynı alanda çok daha fazla internet bağlantılı kablosuz aygıt kullanımını mümkün kılar.
Beamforming Teknolojisi: 5G veri iletisini doğru ve düzgün bir şekilde doğru yerlere gidip gelmesi bir hayli zordur. Özellikle, milimetre dalgalarında parazit oluşunca daha da zorlaşır. Bu sorunun üstesinden gelmek için 5g baz istasyonları, beamforming teknolojisini kullanmaya başladı. Beamforming teknolojisinde, kablosuz ağa bağlanmak isteyen cihazlara göre antenler sinyalin dağılımını değiştirirler. Bu sayede ağ kapsama alanı, cihazlara göre hareket eder ve konumuna göre şekil değiştirir. Bu işlemler sonucunda, 5G daha güçlü ve kaliteli bir bağlantı sağlar.