ABD Brezilya'da da yenildi! Halkçı Lula kazandı

Brezilya’da devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu yüzde 50,83 oy alan solcu eski Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva kazandı. Yüksek Seçim Mahkemesinin (TSE) yayınladığı yüzde 98,9’u açılan sandık sonuçlarına göre Lula yüzde 50,83, rakibi Devlet Başkanı Jair Bolsonaro yüzde 49,17 oranında oy aldı. Daha önce Brezilya’yı iki dönem yöneten Lula, yüzde 2’den az farkla seçimin galibi oldu. Zaferini Brezilya bayrağını “Demokrasi” notuyla paylaşarak ilan eden Lula, 1 Ocak 2023’te devlet başkanlığını Bolsonaro’dan devralacak.

MİLLİ BİRLİK VURGUSU

Lula da Silva, seçimi kazanmasının ardından destekçilerine yaptığı konuşmada, ülkede son yıllarda ciddi boyutlara ulaşan siyasi kutuplaşmayı milli birlikle aşma ihtiyacına işaret etti. Lula, “(Başkanlık tesliminin yapılacağı) 1 Ocak 2023’ten itibaren sadece bana oy verenleri değil, 215 milyon Brezilyalıyı yöneteceğim. İki Brezilya yok. Biz tek ülke, tek bir halk ve büyük bir milletiz.” şeklinde konuştu.

Ülkede artan şiddet olaylarına da dikkat çeken Lula, “Bu ülkenin barışa ve birliğe ihtiyacı var. Halk artık savaşmak istemiyor. Asla kullanılmaması gereken silahları bırakmanın zamanı geldi. Silahlar öldürür ve biz hayatı seçiyoruz.” dedi. Lula, “Bu ne benim, ne İşçi Partisi’nin ne de seçim kampanyasında beni destekleyen partilerin zaferidir. Bu, demokrasinin zafere ulaşması için siyasi partilerin, kişisel çıkarların ve ideolojilerin üzerinde kurulmuş muazzam bir demokratik hareketin zaferidir.” diye konuştu.

HALKIN YÖNETİMİ KAZANDI

Lula, kazandığı seçimi, ülke tarihinin en önemlilerinden biri olarak niteleyerek, “Birbirine zıt iki ülke planını karşı karşıya getiren bir seçimdi ve bugünün tek ve büyük bir kazananı var, Brezilya halkı.” açıklamasında bulundu. “Brezilya halkı bugün, hayatlarını kimin yöneteceğini seçme hakkını kullanmaktan daha fazlasını istediğini gösterdi, halk devlet kararlarında aktif rol almak istiyor.” diyen Lula, zaferini halkın demokrasi isteği olarak yorumladı. Temel sorunların diyalog yoluyla çözülebileceğine inancını yineleyerek, “215 milyon Brezilyalının hayatını etkileyen büyük siyasi kararlar, gizlice, gecenin karanlığında değil, toplumla kapsamlı bir diyalogdan kurulduktan sonra alınacak.” dedi.

BÜYÜK ZORLUKLARA HAZIRLIK

Lula, Brezilya halkının iyi bir yaşam talep ettiğine dikkati çekerek, “Brezilya halkı iyi bir iş, her zaman enflasyonun üzerinde bir maaş, kaliteli bir halk sağlığı ve eğitime sahip olmak istiyor. Silah yerine kitap istiyor. Brezilya halkı umudunu yeniden kazanmak istiyor.” ifadelerini kullandı. Bu yolda kendisini büyük zorlukların beklediğini aktaran Lula, “Ülkeyi tüm boyutlarıyla yeniden inşa etmek gerekiyor. Siyasette, ekonomide, kamu yönetiminde, kurumsal uyumda, uluslararası ilişkilerde ve en çok da halkın ihtiyaç sahibi kesimiyle ilgilenmekte.” diye konuştu. Lula, en acil görevin açlığı sona erdirmek olduğunu belirterek “Bu ülkede milyonlarca erkek, kadın ve çocuğun yiyecek hiçbir şeyinin olmamasını veya ihtiyaçlarından daha az tüketmelerini normal kabul edemeyiz.” ifadelerini kullandı.

Brezilya’nın istikrarı yeniden kazanacağını savunan Lula, iklim değişikliğiyle mücadeleye ilişkin de “Başta Amazon yağmur ormanlarını korumak üzere, Brezilya, iklim kriziyle mücadelede liderlik rolünü sürdürmeye hazır.” açıklamasını yaptı.

TERTİPLERE GÖĞÜS GERDİ

Brezilya’ya 2003-2010 yıllarında iki dönem başkanlık yapan 77 yaşındaki Lula da Silva, “yolsuzluk” gerekçesiyle başlatılan bir kumpas davası nedeniyle bir buçuk yıl hapiste kalmış ve 2018’de Bolsonaro’nun kazandığı seçimlere girmesi engellenmişti. Brezilya’da gelir dağılımına ve bölüşüm ilişkilerine müdahale ettiği için ülkedeki yerleşik oligarkları karşısına alan Lula, ordu ve yargı içindeki Amerikancı unsurların da yardımıyla hapse atıldı.

İşçi Partisi’nin başını çektiği mücadeleler sonucu Kasım 2019’da tahliye edilen Lula, 2021’de Yüksek Mahkeme tarafından kumpas davası yargıcı Sergio Moro’nun “taraflı ve politik davrandığına” hükmedilince, seçimlere katılmaya hak kazandı. Zafer konuşmasında kumpas süreci ve hapiste kalmasına işaret eden Lula, “Brezilya siyasetinde bir diriliş süreci yaşadığımı düşünüyorum. Beni diri diri gömmeye çalıştılar ama şimdi ülkeyi yönetmek için buradayım. Çok zor bir durumun içindeyiz ama eminim ki halkın yardımıyla bir çıkış yolu bulacağız ve barışı yeniden tesis edeceğiz.” ifadelerini kullandı.

İKİNCİ BAĞIMSIZLIK DALGASI, LULA’YLA ZİRVEYE ULAŞTI

Sendika lideri olarak İşçi Partisi’nin ilk başkanı olan Lula da Silva, yönetim döneminde uyguladığı sosyal yardımlar sayesinde yaklaşık 30 milyon Brezilyalının fakirlikten kurtulmasını sağlayarak Brezilyalıların sevgisini kazandı. Lula, Venezuela’nın devrimci lideri Hugo Chavez, Bolivya’nın ilk yerli Devlet Başkanı solcu Evo Morales, Arjantin’in Peroncu-bağımsızlıkçı iktidarı Nestor Kirchner ve yıllardır ambargolara direnen Küba’nın liderleri Fidel ve Raul Castro gibi Latin Amerika önderleriyle omuz omuza vererek kıtada bir bağımsızlık dalgası başlatmıştı.

Lula, BRICS adı verilen Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın oluşturduğu ittifakın kuruluşunda ve geliştirilmesinde önder rol oynadı. Amerikan hegemonyacılığına karşı çok kutuplu dünya sürecini hızlandıracak girişimlerin yanında durdu.

Chavez ve Kirchner’in ölümü, Venezuela’da Nicolas Maduro’ya darbe girişimi ve abluka, Morales’in darbeyle devrilmesi, Arjantin’in ekonomik açıdan köşeye sıkışması, Lula’nın hapse atılması gibi olaylarla ABD, “arka bahçesi” olarak gördüğü kıtada mevzi kazanmıştı.

Ancak son birkaç yılda Latin Amerika’da devrimci, anti-emperyalist dalga yeniden yükselişe geçti. Maduro sapasağlam ayakta kaldı. Bolivya’da darbeciler bastırıldı, Morales geri döndü. Şili’de solcu aday Gabriel Boric iktidara geldi. 130 milyon nüfuslu Meksika’da bağımsızlıkçı Obrador “Viva Zapata!” diyerek başkanlık yemini etti. 50 milyon nüfuslu Kolombiya’da ülkenin ilk solcu başkanı Gustavo Petro, hemen Venezuela’yla işbirliğine yöneldi.Lula da Silva’nın başında bulunduğu 214 milyon nüfusa sahip kıtanın Brezilya’nın da bu kervana katılması, Latin Amerika’nın yeniden ayağa kalktığını gösteriyor.

LATİN AMERİKA LİDERLERİ TEBRİKTE YARIŞTI

Latin Amerikalı liderler, Brezilya’da düzenlenen ikinci tur başkanlık seçimlerini kazanan sol görüşlü eski Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’yı tebrik etti.

• Arjantin Cumhurbaşkanı Alberto Fernandez, Lula ile fotoğrafını paylaşarak, “Tebrikler Lula da Silva! Senin zaferin Latin Amerika tarihi için yeni bir dönem açıyor. Bugün başlayan bir umut ve gelecek dönemi. Burada birlikte çalışacağın ve halklarımızın iyi yaşamı hakkında büyük hayaller kuracağın bir arkadaşın var.” ifadelerini kullandı.
• Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce Catacora, “Tebrikler kardeşim Lula, Brezilya’nın seçilmiş başkanı! Zaferiniz demokrasiyi ve Latin Amerika’nın birleşmesini güçlendiriyor. Brezilya halkına barış, ilerleme ve sosyal adalet yolunda öncülük edeceğinizden eminiz.” temennisinde bulundu.

• Venezuela Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro “Bu 30 Ekim’de Lula’yı yeni devlet başkanı olarak seçen Brezilya halkının zaferini kutluyoruz. Yaşasın özgür, egemen ve bağımsız olmaya kararlı halklar! Bugün Brezilya’da demokrasi zafer kazandı. Tebrikler Lula!” değerlendirmesinde bulundu.
• Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, “Yaşa Lula” paylaşımı yaparken, Şili Cumhurbaşkanı Gabriel Boric de Lula’nın paylaşımını alıntılayıp, “Lula. Mutluluk!” notunu paylaştı.

• Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz Canel de Lula ile fotoğrafını paylaşarak, “Küba seni tebrik ediyor, sevgili mevkidaşım. Hain yöntemlerle zaferini geciktirdiler ama halkın oyu ile kazanmanızı engelleyemediler. Sosyal adalet geri dönecek.” mesajını verdi. 

• Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador da Lula ile fotoğrafını, “Lula kazandı, kutlu Brezilya halkı. Eşitlik ve hümanizm olacak.” ifadeleriyle paylaştı.
• Peru, Ekvador, Uruguay, Guatemala, Honduras Devlet Başkanları da birer kutlama mesajıyla Lula’nın zaferini selamladı.