Latin Amerika’nın en büyük ülkesi Brezilya’da devlet başkanlığı seçimini kazanan Luiz Inacio Lula da Silva’ya Latin Amerika dışında önde gelen Asya ülkelerinden de tebrik mesajları geldi. Çin, İran, Rusya, Filistin ve Türkiye liderleri, hegemonya karşıtı ve çok kutuplu dünyadan yana çizgisiyle öne çıkan Lula’nın zaferini geleceğe yönelik umutla karşıladı.
‘İŞBİRLİĞİMİZ İSTİKAMET BELİRLEYİCİ’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, telefonla görüştüğü Lula da Silva'yı, Brezilya Devlet Başkanlığına seçilmesi dolayısıyla tebrik etti. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, 2010 yılında beraber "stratejik ortaklık" düzeyine çıkardıkları ikili ilişkilerin yeni dönemde daha da gelişeceğine inandığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ve Brezilya gibi G-20 üyesi iki büyük ülkenin sergileyeceği işbirliğinin küresel meydan okumalarla mücadele bakımından da istikamet belirleyici olduğunu ifade etti.
Lula, daha önce görev yaptığı 2002-2010 yıllarında Erdoğan ve Türkiye’yle yakın ilişkiler kurmuştu. Hatta Lula kumpas davasıyla hapse atıldığında Erdoğan kendisini ziyaret etmek istemiş ancak Brezilyalı yetkililer izin vermemişti. Erdoğan’ın geçen yıllarda Latin Amerika’ya yaptığı üç ziyarette Brezilya’ya gitmemesi dikkat çekmişti.
Xİ’DEN STRATEJİK İŞBİRLİĞİ VURGUSU
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Brezilya’da devlet başkanı seçilen Luiz Inacio Lula da Silva’ya tebrik mesajı yolladı. Global Times'ın haberine göre, Devlet Başkanı Xi, mesajında, Çin ile Brezilya arasındaki kapsamlı stratejik iş birliğini daha ileriye taşımak ve iki ülkeye ve halklarına daha fazla fayda sağlamak üzere Devlet Başkanı Lula da Silva ile çalışmaya hazır olduğunu kaydetti.
Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “Çin, Lula'nın yeniden Brezilya Devlet Başkanı seçilmesini samimiyetle kutluyor ve Brezilya'ya ulus inşası girişimlerinde yeni başarılar diliyor.” ifadeleri kullanıldı.
2003-2010 yıllarında Brezilya'da devlet başkanlığı yapan Lula da Silva, iktidarı döneminde Pekin ile ekonomik ilişkileri geliştirmeye özel önem vermiş, Çin, 2009'dan itibaren Brezilya'nın en büyük ticaret ortağı haline gelmişti.
PUTİN: YÜKSEK SİYASİ İTİBARINI GÖSTERDİ
Brezilya'yı geçen hafta "Rusya'nın Latin Amerika'daki en önemli ortağı" olarak tanımlayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, tebrik mesajında Lula’yı “yürekten kutladığını” belirtti. Seçim sonuçlarının Lula'nın “yüksek siyasi itibarını bir kez daha teyit ettiğini” söyleyen Rus lider “Birlikte çalışarak her alanda Rusya-Brezilya yapıcı işbirliğini daha da geliştireceğimizi umuyorum.” ifadelerini kullandı. Putin, Lula’ya devlet başkanlığı görevinde başarılar, sağlık ve refah dilediğini belirtti.
İRAN: İLİŞKİLER GÜÇLENİP DERİNLEŞECEK
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, eski Devlet Başkanı Lula da Silva'yı Brezilya'da düzenlenen ikinci tur başkanlık seçimlerindeki zaferi için tebrik etti. Kenani, “İran İslam Cumhuriyeti olarak Brezilya ile uzun süredir devam eden ve iyi niyet ile karşılıklı saygıya dayanan ilişkilerin yeni seçilen Devlet Başkanı Lula da Silva yönetiminde daha da güçleneceğini ve derinleşeceğini umuyoruz.” dedi. İran ve Brezilya arasındaki diplomatik ilişkilerin önümüzdeki yıl 120. yılına gireceğini anlatan Kenani, son yıllarda özellikle ekonomi ve ticaret alanındaki ikili ilişkilerin ivme kazandığını kaydetti.
FİLİSTİN: BÜTÜN EZİLENLERİN ZAFERİ
Filistin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Zafer, halkın demokrasi zaferini yansıtmaktadır. Geleceğinin güvenli olması ve insanlığın geleceği için oy veren Brezilya halkını tebrik ediyoruz.” ifadeleri kullanılmıştı.
Filistin Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Ahmad al-Deek, Lula’nın başkanlığının Filistin davasına küresel desteği arttıracağını umduklarını belirtti. The New Arab sitesine konuşan al-Deek, Bolsonaro’nun Filistin sorununa “dengesiz yaklaşımı” nedeniyle Filistin-Brezilya ilişkilerinde gerileme yarattığını söyledi. “Da Silva Filistin davasına desteğiyle biliniyor.” diyen al-Deek, Lula’nın görüşlerinin BM kararlarıyla da uyumlu olduğunu belirtti.
Filistin İslami Direniş Hareketi (Hamas) da Lula’nın galibiyetini tebrik etti. Hamas Siyasi Büro Üyesi Basim Naim, “Da Silva’nın seçilmesi, dünyadaki bütün ezilenler için bir zaferdir. Özellikle de kendisinin her uluslararası forumda Filistinlilere verdiği güçlü ve sürekli desteği bilen Filistinliler için.” ifadelerini kullandı. Naim, İsrail işgal devletine koşulsuz desteğin olumsuz etkilerinden kurtulmak için Başkan Lula’yla çalışmayı dört gözle beklediklerini söyledi.
Lula’nın seçimlerin ikinci turunda yendiği önceki Başkan Jair Bolsonaro, İsrail’e açıktan destek vermiş ve İsrail Büyükelçiliği’ni Tel Aviv’den Kudüs’e taşıyacağını açıklamıştı.
PERİNÇEK’TEN TEBRİK MEKTUBU
Vatan Partisi Genel Başkanı Dr. Doğu Perinçek de Lula da Silva’nın yeniden seçilmesini tebrik eden bir mektup yayımladı. Perinçek, mesajında şunları söyledi:
“Sayın Başkan,
Devlet Başkanı olarak seçilmenizi yürekten duygularımızla kutluyoruz. Dost Brezilya halkının bu seçimi, sizlerin de ifade ettiği üzere “Brezilya halkının galibiyetidir.”
Seçim sonuçları Latin Amerika’nın “ABD’nin arka bahçesi olmadığını” bir kez daha kanıtlamaktadır. Bu başarı ABD’nin hegemonyacılık iddialarına en büyük cevaptır.
Yepyeni bir dünya kuruluyor. ABD’nin dünyaya efendilik iddialarının ve tek kutuplu dünya düzeninin sonuna geldik. Asya’dan, Latin Amerika’dan ve Afrika’dan milli devletlerin bağımsızlığı ekseninde, insancıl, halkçı, kamucu, paylaşmacı, aydınlanmacı, özgürlükçü, demokratik, barışçı ve çağdaş bir uygarlık yükseliyor.
Önümüzdeki süreçte Brezilya, tıpkı BRICS’in kuruluşunda olduğu gibi yeni dünyanın inşasında da öncü görevler alacaktır. Türkiye-Brezilya arasındaki dostluğu geliştirmek, iki ülkenin de başı dik yaşaması ve zenginlikleri paylaşması açısından kritik öneme sahiptir.
Zatıalinize ve dost Brezilya halkına; saygı, sevgi ve kardeşlik duygularımızla.”