Atatürk'ün Türk gençlerine önerdiği 4 kitap ve 1 dergi

Mustafa Kemal Atatürk, savaşlarla ve mücadeleyle geçen 57 yıllık ömründe kitap okuma alışkanlığını kaybetmemiş bir liderdir.

Hayatı boyunca 3997 kitap okuduğunu bildiğimiz Mustafa Kemal Atatürk'ün bu kitaplarla ilgili notlarına ulaşmak mümkün.

Entelektüel bir kimliğe sahip olan, birçok dili okuyup konuşabilen ulu önder Atatürk'ün Türk gençlerine mutlaka okumalarını önerdiği 4 kitap ve 1 dergiyi sizler için derledik.

1. Beyaz Zambaklar Ülkesinde - Grigory Petrov

Yazarın çeşitli aralıklarla çıktığı Finlandiya seyahatlerindeki notlardan oluşan eser, 1800'lerin son döneminde Finlandiya halkının içinde bulunduğu durumdan kurtulması için Johan Vilhelm Snellman başta olmak üzere ülkedeki bir avuç aydının verdiği olağanüstü mücadeleyi anlatıyor.

Eser, Atatürk tarafından bizzat müfredata eklenmiştir.

Grigori Spiridonoviç Petrov (1866, Sankt-Peterburg – 1925, Paris), Rus hatip, gazeteci, yazar.

20. yüzyıl başında Rusya’nın en tanınmış papazlarından, en çok okunan halk yazarlarından birisi idi. Görüşleri nedeniyle kiliseden kovulduktan sonra kendisini tamamen yazarlığa verdi; gazeteci ve hatip olarak kitleleri etkilemeyi sürdürdü. Ekim Devrimi gerçekleştiğinde ülkeden kaçmak zorunda kaldı, Yugoslavya Krallığı’nda geçirdiği son yıllarında pek çok eser kaleme aldı, konferanslar verdi. Eserleri, Sovyet döneminde ülkesi Rusya’da yasaklanmıştır ancak Bulgaristan’da ve o yıllarda yeni kurulan Türkiye’de etkili olmuş, devrin aydınlarını etkilemiştir. Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı kitabı, Türkçede en çok okunan yabancı eserler arasına girmiştir.

2. Çalıkuşu - Reşat Nuri Güntekin

Reşat Nuri Güntekin'in dizi, film ve hatta baleye uyarlanan eseri, İstanbul köklü bir ailenin kızı olan çocuk ruhlu Feride'nin nişanlısı tarafından ihanete uğramasıyla kendini öğretmenliğe adaması Anadolu'da öğretmene ihtiyaç duyan köyler için şehir şehir dolaşması anlatılır. Kitap özellikle kadınların Osmanlı toplumunda var olma mücadelesi, öğretmenlik mesleğinin icrası gibi pek çok konuyu ele alıyor.

Atatürk'ün yanı başından ayırmadığı, "başucu kitabım" dediği Çalıkuşu, Türk edebiyatının önde gelen romanlarından biridir.

Reşat Nuri Güntekin (d. 25 Kasım 1889, İstanbul Vilayeti - ö. 7 Aralık 1956, Londra), Cumhuriyet dönemi edebiyatında önemli bir yeri olan Çalıkuşu, Yeşil Gece ve Anadolu Notları gibi eserlere imza atmış Türk roman, öykü ve oyun yazarıdır. Müfettişlik görevi ile Anadolu'da gezdiği için Anadolu insanını yakından tanımıştır. Eserlerinde Anadolu'daki yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış; insanı insan-çevre ilişkisi içinde yansıtmıştır.

3. Türkçülüğün Esasları - Ziya Gökalp

1923 yılında yayımlanan Türkçülüğün Esasları, Türk milliyetçiliğinin tüm fikir ve tekliflerini bir sistem bütünlüğü içinde ortaya koyan bir eser.

Mustafa Kemal Atatürk'ün de büyük ölçüde etkilendiği kitap, ulu önderin yaptığı devrimler ve kurduğu Türkiye'nin perde arkasındaki fikirsel güçlerden birisidir.

"Bedenimin babası Ali Rıza Efendi, hislerimin babası Namık Kemal, fikirlerimin babası ise Ziya Gökalp'tir."

- Gazi Mustafa Kemal Atatürk

Ziya Gökalp (23 Mart 1876, Diyarbakır – 25 Ekim 1924, İstanbul), Türk yazar, toplumbilimci, şair ve siyasetçidir. Meclis-i Mebûsan'da ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde milletvekilliği yapmıştır. "Türk milliyetçiliğinin babası" olarak da anılır.

4. Toplum Sözleşmesi - Jean-Jacques Rousseau

Toplum Sözleşmesi, Avrupa'da, özellikle Fransa'da siyasi reformlara veya devrimlere ilham vermeye yardımcı oldu. Kitap, hükümdarların ilahi olarak yasama yetkisine sahip oldukları fikrine karşı çıktı. Rousseau, eserinde yalnızca egemen olan halkın bu mutlak güce sahip olduğunu iddia etti.

Fransız İhtilali'ni, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'ni ve Mustafa Kemal Atatürk'ü etkilemiş bir kitaptır. Atatürk özellikle "Jean-Jacques Rousseau'yu baştan nihayete kadar okuyunuz. Ben okudum." demiştir.

Jean-Jacques Rousseau (d. 28 Haziran 1712 Cenevre, Cenevre kantonu - ö. 2 Temmuz 1778 Ermenonville, Fransa), Cenevreli filozof ve yazar. Siyasi fikirleri, Fransız Devrimi'ni etkilemiştir. Düşünceleri özellikle, devrimden sonra kurulan yeni devletin kalkınmasında, toplumun sosyal yapısında ve eğitim sisteminde etkili olmuştur.

Belleten Dergisi

Belleten, Türk Tarih Kurumu tarafından, Ocak 1937'den bu yana dört ayda bir Türkçe olarak yayımlanmakta olan bir dergidir. Dergi günümüzde de tarih ve arkeoloji konulu makalelerle yayınlanıyor. Belleten ismi 1937 yılında Atatürk tarafından bizzat verilmiştir.

Dergi, 1910'da yayınlanmaya başlayan Tarih-i Osmani Encümeni mecmuasının devamıdır. 1931'de 101. sayısından sonra Türk Tarih Encümeni Mecmuası olarak adı değişen dergi, 1937'de Mustafa Kemal Atatürk tarafından Belleten adı verilmiştir. (Atatürk'ün ismini koyduğu ve gördüğü son eser) Türkiye'nin en eski dergilerden biri olan Belleten, Latin alfabesi ile yayınlanan ilk tarih dergisidir.

2016 yılında derginin 1937'deki ilk sayısından itibaren yayımlanan tüm sayıları Türk Tarih Kurumu'nun resmi internet sitesinden erişime açılmıştır.

Atatürk'ün yasaklanan tarih kitaplarını satın almak için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.