Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili çalışmalar devam ederken oluşturulan çalışma grubu tüm alternatifleri değerlendirerek teknik çalışmasını tamamladı. Bu konuda bir açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tüm formüllerin teke indirildiğini bunun üzerinde değişik aşamalarla çalışma yürütüleceğini ve bu yıl sonuna kadar kamuoyu ile paylaşılacağını açıkladı.
Peki bu süreç nasıl ilerleyecek?
Sabah'tan Faruk Erdem'in haberine göre, şu anki çalışmalarda yaş ve prim kriterleri öne çıkmaya başladı. Buna göre 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış yıl ve prim şartını tamamlamış olanların bekleyeceği yaş şartıyla ilgili bir indirim ya da belli bir yaş kriteri belirlenmesi söz konusu olabilecek.
Kadınlar için 7200 gün ve erkekler için 9 bin gün prim tamamlamış olanlar açısından ise bir yaş avantajı sağlanması da söz konusu olabilecek.
FAZLA PRİM AVANTAJ
Bu noktada 8 eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar açısından 5000 ile 5975 gün arasında prim gerekiyor. İşe girişe göre bu prim gün şartı da değişiyor. Ancak EYT'liler arasında bu primin çok üstünde günü olanlar da mevcut. Buna göre erkekler için 9 bin gün (25 yıl) kadınlar için ise 7200 gün (20 yıl) bekleme süresi kadar primi olanlar açısından bir avantaj ortaya çıkıyor. Bu prim gününe ulaşan sigortalıların hemen emekli edilmeleri yaş şartına bakılmaması gündemde. Böylece yüksek primi olanlar bu avantajı kullanmış olacak.
NORMAL PRİME ULAŞANLAR
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup hem 20 ve 25 yıllık süreyi dolduran hem de tablodaki 5000-5975 gün şartını tamamlayanlar açısından da iki alternatif söz konusu olacak. Bu sigortalıların belli bir yaş kriterine ulaştıktan sonra emeklilik söz konusu olabilecek. Burada getirilecek yaş kriteri yapılacak çalışmalar sonunda netleşecek. İkinci alternatifte ise yaş şartının belli bir oranda düşürülmesi söz konusu olabilecek. Bekleme süresi kaç yıl ise onun yarı yarıya indirilmesi de değerlendirmeler arasında.
AZ PRİMİ OLANLAR NE YAPACAK
Bu şartları tamamlayanların dışında emeklilik için gerekli 5000-5975 gün şartlarını tamamlayamayanlar da söz konusu. Bu sigortalıların da EYT kapsamına alınabilmesi için borçlanma imkanları değerlendiriliyor. buna göre doğum, askerlik, yurtdışı, ihya, hizmet tespit davası, isteğe bağlı sigorta gibi imkanlarla eksik primlerin doldurulması ve EYT kapsamına dahil olunması mümkün olabilecek. Bu arada 3600 gün ile SSK'dan ve 5400 gün ile de Bağ-Kur'dan kısmi emeklilik hakkı da bulunacak.
Kısmi emeklilikte yaş şartı biraz daha yukarı çekilecek. Böylece yaşını doldurmuş ama çalışma imkanı olmadığı için primini dolduramayanlar bu haktan yararlanacak.
O FORMÜL İÇİN BİR GÖRÜŞ DAHA
Milliyet gazetesi yazarı Zafer Şahin ise gazetenin Youtube kanalına yaptığı açıklamada bahsedilen tek formülün aşağıdaki gibi olabileceğini söyledi:
"Kulislerde konuşulan şu; erkeklerde 9 bin gün, kadınlarda 7 bin 200 gün yani 25 yıl ve 20 yılı tamamlayanlar 8 Eylül 1999 öncesi işe girmişse emekli edilecekler.
Bu kapsamda Türkiye’de 1 milyon kişinin olduğu belirtiliyor ve her yıl 450 bin kişi emekli oluyor. 2023 yılında düzenlemenin hayata geçmesiyle beraber o yıl Türkiye'de 1.5 milyon kişi emekli olacak.
Kuvvetle muhtemelen Bakanın masada olduğunu belirttiği formül buymuş gibi görülüyor. Tabi başka formüller de gündeme gelebilir."