Arkeologların şansına, binlerce yıllık nesneler bazen türünün tek örneği, özveriyle inşa edilmiş ancak net bir amacı olmayan aletler olarak ortaya çıkabiliyor.
Bu aletlerden bazılarının kullanım amaçları, binlerce yıl geçmesine rağmen hâlâ tespit edilemiyor.
Arkeolog ve araştırmacıların pek çok tahmini olsa da, hiçbir tahmin bu aletleri nitelemeye yetmiyor. Bu aletlerin neden kullanıldığını kimse bilmiyor.
İşte o gizemli aletler...
1. Neolitik taş toplar
Çoğunlukla İskoçya'da bulunan ve geç Neolitik döneme (yaklaşık M.Ö. 3200-2500) tarihlenen özenle oyulmuş taş toplar, gizemli aletlerden biri olarak biliniyor.
Bazıları mezarlarda, bazıları ise yerleşim yerlerinde bulundu. Bazıları yaşamları boyunca yoğun bir şekilde kullanılmış gibi görünüyor. Bunlar yırtıcı hayvanları ve haşereleri caydırmak için kullanılan toplar mıydı? Savaş silahları ya da oyuncak mıydılar? Bu soruların yanıtı hâlâ bir sır...
2. Roma onikiyüzlüsü
Bu ilgi çekici nesneler, Lincolnshire'daki Norton Disney'de bulunan yeni bir buluntuyla birlikte yakın zamanda manşetlere taşındı ve işlevleri konusunda pek çok tartışmaya yol açtı.
Bu nesnelerin antik sanat veya edebiyatta herhangi bir temsili bilinmiyor. Standart bir boyuta uymuyorlar ve amaçlarına dair ipucu verebilecek kullanım aşınmasını nadiren gösteriyorlar. Arkeologlar kullanım amaçları konusunda kararsızdır.
3. Neolitik tebeşir davulları
1889 yılında, Kuzey Yorkshire'daki Folkton'da bir çocuk mezarında üç adet oyulmuş tebeşir silindir keşfedildi. Folkton Tebeşir Davulları, geometrik süslemelere ve göz, burun ve kaş gibi görünen şeylere sahiptir.
Çocukların mezarlarına gömülmüş bu aletlerin varlıklarına arkeologlar herhangi bir açıklama bulamıyor.
4. Bronz çağı “kilit halkaları”
Bronz çağı, olağanüstü altın işçiliğinin yapıldığı bir dönemdi. Altın levha ve telden son derece dekoratif kişisel süs eşyaları üretilirdi. Bu küçük (açık) yüzükler geç bronz çağından (yaklaşık M.Ö. 1000-800) kalma ve İrlanda, Britanya ve Fransa'nın bazı bölgelerinde bulundu.
Son zamanlarda yapılan yorumlarda, bunların burun halkası, küpe ya da saç süsü olabileceği öne sürülmüştür. Tasarımlarındaki çeşitli unsurlar yüzüklerin takılmasını zorlaştıracağından ya da rahatsız edeceğinden, bu açıklamaların hiçbiri son derece tatmin edici değildir.