Maden
Politik dram türündeki Maden filmi, 1978 yılında Türkiye'de beyaz perdeye uyarlanmıştır. Filmin senaryosunu kaleme alan Yavuz Özkan, aynı zaman da filmin yönetmenliğini de üstlenmiştir.
Maden'in Konusu
Filmde, bir maden ocağındaki devrimcinin işçilerle olan hikayesi anlatılmaktadır. İlyas rolündeki Cüneyt Arkın, maden ocağındaki kötü koşullarla çalışmaya devam etmek istemediklerini tüm işçilere duyurmak isteyen bir devrimcidir. İlyas'ın bu çabaları en sonunda amacına ulaşır ve Tarık Akan tarafından canlandırılan Nurettin karakteri, sarı sendikanın etkisinden kurtulur. O sıralarda meydana gelen göçüğün altında kalan işçilerin de bunda büyük bir etkisi vardır..
Maden sahibi, işe yaraması anlatmaktan şehre lunaparkı getirir. Bu gidişata yönelik gidişata dönüşmeyi ve daha iyi bir seçim olmak isteyen isteyeceğiniz İlyaslar ve Nurettin bir teklife gelecekler. Bu yönlendirmeyi İlyas'a yönelik kişiler tarafından bir etkinlikler. Bu işin peşinden koşar. İşçiler, ilk olarak çalıştırmamaya başlarlar ve sonrasında İls'ın göçüklerinden meydana gelen grevlerle başlarlar.
Maden'in Oyuncuları
Cüneyt Arkın - İlyas
Tarık Akan - Nurettin
Hale Soygazi - Halkacı Kadın
Meral Orhonsay - Nurettin'in karısı
Halil Ergün - Ömer
Baki Tamer - Sendika Başkanı
Nurhan Nur - Ayşe abla
Ahmet Turgutlu - Kumpanya Sahibi
Aydın Haberdar - Sendikacı
İhsan Yüce
Madenci'den Sistem Eleştirileri
Filmde devrimci olan karakter İlyas arkadaşlarını bilinçlendirmek için sık sık şu şekilde nutuk atar:
“
Arkadaşlar oyuna gelmeyelim. Bu adamlar kargaşa çıkararak işi ‘oldu bitti’ye getirmek istiyorlar. Arkadaşlar burada cinayet işleniyor. Ocaklarda yeterli tedbir alınsa ölenlerimizin yüzde doksanı kurtulurdu. Başımızdaki sahte sendikacılar toplu sözleşmelerde alınan göstermelik kazanımlarla bizleri oyaladılar. Üstüne üstlük toplu sözleşmeye ‘işçiler yerlere tükürmeyecek ve açığa işemeyecek’ gibi bizi küçülten maddeler konulmasına izin verdiler. Yani ‘İşçiler hayvandır, önüne gelen yere işer, olmadık yere tükürür’ demeye getirdiler.
„
İlyas başka bir sahnede ise şunları söyler:
“
Bu dünya bizim ulan hıyar. Şöyle bak bir etrafına bak bir. Gördüğün ne varsa bizim eserimiz. Ama sonuç ne? Biz kuralım sonra kendi ellerimizle kurduklarımızın altında ezim ezim ezilelim. Daha sandık başına gidip bir işçi gibi oy kullanmayı bile öğrenemedik be. Sözüm ona aklımız var ama neye yetiyor? ‘Kader’ demeye, ‘kısmet’ demeye, ‘alın yazısı’ demeye.
„
Film "işçiler birleşin" sloganıyla sona erer.
Madenci filmi, 1978 yılında düzenlenen 15. Altın Portakal Film Festivali'nde gecenin önemli ödüllerinden dört tanesini kazanmıştır.
Yavuz Özkan - En İyi Film
Hale Soygazi - En İyi Kadın Oyuncu
Tarık Akan - En İyi Erkek Oyuncu
Meral Orhonsay - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu