Dünyanın önde gelen jeolojik araştırma kurumlarından ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS), Türkiye ve Suriye'yi vuran depremlerden sonra kamuoyunun depremlere ilişkin merak ettiği soruları cevaplandırmak üzere çevrimiçi bir sayfa hazırladı.
Sayfada, "Depremler önceden bilinebilir mi? İnsanların doğrudan müdahalesiyle deprem üretmek mümkün mü? Hayvanlar depremi tahmin edebilir mi? Yer kabuğunda meydana gelen depremlerin sayısı arttı mı? Deprem havası var mıdır? Meteorolojik olaylar deprem habercisi mi? Güneş patlamaları veya manyetik fırtınalar depremlere neden olur mu?"
gibi merak edilen sorulara bilim insanlarınca yanıt verildi. İşte depremlere ilişkin merak edilen bu soruların yanıtları...
DEPREMLER ÖNCEDEN TAHMİN EDİLEBİLİR Mİ?
Hayır. Ne "biz" ne de diğer bilim insanları bir depremi tahmin edemedi. Bunun bir yolu yok. Öngörülebilir gelecekte "depremlerin önceden tahmin edilmesini" de beklemiyoruz.
HAYVANLAR DEPREMİ TAHMİN EDEBİLİR Mİ?
Bu konuda bilimsel olarak kanıtlanmış bir olay ya da bulgu yok. Önemli bir depremden önceki olağan dışı hayvan davranışlarına dair elimizdeki en eski referans, MÖ 373 yılında Yunanistan'da yaşanan bir deprem hakkındadır. Hayvanların yıkıcı bir depremden önce garip davranışlar sergilediğine dair çok sayıda anekdot bulunmaktadır. Fakat bunlar bilimsel yöntemlerle kanıtlanamamıştır.
YER KABUĞUNDA MEYDANA GELEN DEPREMLER ARTTI MI?
Hayır. Ancak gelişen teknolojiyle daha fazla sismik alet sayesinde daha çok sarsıntı kaydedilmektedir.
DEPREM HAVASI VAR MIDIR?
METEOROLOJİK OLAYLAR DEPREMİN HABERCİSİ OLABİLİR Mİ?
Hayır. Böyle bir ilişkiyi kurduracak bilimsel gözlem yapılmamış, herhangi bir kanıta ulaşılmamıştır. MÖ 4. yüzyılda Aristotales, depremlerin yer altı mağaralarında hapsolmuş rüzgarlardan kaynaklandığını öne sürmüş, insanlar yüzyıllar boyunca buna inanmıştır.
GÜNEŞ PATLAMALARI VEYA MANYETİK FIRTINALAR DEPREMLERE NEDEN OLUR MU?
Modern uygarlığın teknolojik sistemleri ve faaliyetleri değişen uzay-hava koşullarından etkilenebilmektedir. Ancak, "uzay havası" olarak tanımlanan bu tür olgularla depremler arasında "nedensel bir ilişki olduğu" hiçbir zaman kanıtlanamamıştır.
İNSANLARIN DOĞRUDAN MÜDAHALESİYLE DEPREM ÜRETMEK MÜMKÜN MÜ?
Kimi uzmanlara göre, nükleer bombalarla üretilen sarsıntılar ya da derin madencilik faaliyetleri fay hatları üzerinde belirli etki yaratabilir. Ancak bunun yüksek sismik hareketlere dönüştüğü yönünde bugüne kadar kanıtlanmış bir bilgi yoktur.
Bu sorular ve cevapları; dünyanın en itibarlı jeoloji kurumlarından olan ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'nun internet sitesinde yer alıyor.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS), depremlerle ilgili deprem üretilebilir mi, depremler önceden bilinebilir mi, hayvanlar depremi tahmin edebilir mi gibi en çok sorulan soruları tespit ederek bunlara verilen yanıtları yayınladı.