Dünyanın en eski yapıları açıklandı! Bakın listede Türkiye'den neresi var

Pantheon

Nerede? Roma İtalya 

Yapılışı (Yıl): Milattan Sonra 125

Panteon, ilk olarak Antik Roma'nın tüm tanrıları için tapınak olarak inşa edilmiş bir yapıdır. Panteon kavramı bugün içinde meşhur kimselerin gömülü olduğu anıtlar için kullanılır. 

Tüm Roma yapıları içinde en iyi korunmuş olanı ve muhtemelen de dünyada döneminin en iyi korunmuş binasıdır.

Kolezyum

Nerede? Roma, İtalya

Yapılışı (Yıl): Milattan Sonra 70-80 

İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan Flavianus Amfitiyatro olarak da bilinen Kolezyum bir arenadır. Usta bir komutan olan Vespasianus tarafından MS 72 yılında yapımına başlandı ve MS 80 yılında Titus döneminde tamamlandı. 

Daha sonraki değişiklikler Domitian hükümdarlığı zamanında yapılmıştır.

Maison Carrée

Nerede? Nimes, Fransa 

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 16 

Maison Carrée Fransa'nın güneyinde, Nîmes şehrinde yer alan ve eski Roma İmparatorluğu sınırları içinde yer alan bölgeler içinde, günümüze kadar en iyi korunmuş halde ulaşan antik tapınak.

Toprak Askerler

Nerede? Şensi, Çin

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 246-208 

Toprak Askerler ya da Terrakotta Ordusu, ilk Çin imparatoru Qin Shi Huang'ın mezarında bulunan terrakotta heykeller.

MÖ 210 tarihinde yapılmış olan heykeller, 1974'te Çin'in Shaanxi eyaletine bağlı Xi'an yakınlarında bir çiftçi tarafından bulunmuştur.

Sanchi

Nerede? Hindistan 

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 300

Sanchi, Hindistan'ın Madhya Pradesh eyaleti, Raisen Bölgesi'ndeki Sanchi Kasabasındaki bir tepede, Büyük Stupa'sı ile ünlü bir Budist yerleşkesidir. 

Madhya Pradesh'in başkenti Bhopal'in 46 kilometre kuzeydoğusundadır.

Partenon

Nerede? Atina, Yunanistan

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 432-447

Partenon, Athena'nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropol'ünde inşa edilmiştir. Antik Yunan'dan günümüze kalan yapılar arasında en iyi bilinenidir ve Yunan mimarisinin en büyük eseri olarak kabul edilir.

Dış cephesinde kullanılan heykeltıraşlığın Yunan sanatının en yüksek noktası olduğu düşünülür.

Kiros'un Mezarı

Nerede? İran

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 530

Beyaz renkli büyük kireçtaşı bloklarından yapılmış olan bu mezar, altı basamaklı bir kaide ile dikdörtgen planlı, beşik çatılı bir mezar odasından oluşmakta.

Kiros’un ve karısının mezarları burada bulunmakta. Kiros’un Mezarı şehri fetheden Büyük İskender tarafından da ziyaret edilmiş.

Ur Ziggurat

Nerede? Irak

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 2100

Akkadça “zaqā” - “yükselmiş yere kurmak” sözcüğünden türeyen “ziggurat” terimi, Mezopotamya’ya özgü, kule formunda bir tapınak mimarisini ifade eder. Ve bu formun en görkemli örneği Büyük Ur Zigguratı’dır.

Bilinen 32 ziggurat vardır. Bunlardan 4'ü İran'da, gerisi Irak'tadır.

Keops Piramidi

Nerede? Mısır

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 2560

Keops Piramidi, Khufu Piramidi ya da Büyük Piramit; günümüzde Mısır’ın başkenti Kahire'nin bir parçası olan Gize’yi çevreleyen antik “Gize mezar kenti”nde bulunan üç anıtsal piramitten en eski ve en büyük olanıdır.

Basamaklı piramit

Nerede? Mısır

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 2667-2648

Basamaklı piramit, MÖ 2630 yıllarında yapılan Mısır'da ilk piramittir. Mimarı İmhotep'tir. Bu piramit diğer piramitlere göre bir farkı var. Bu da merdivenli olmasıdır.

Piramidin girişi en üst basamaktadır. Kral Zoser'e aittir ve piramidin duvarları kabartmalarla süslüdür.

Newgrange

Nerede? İrlanda 

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 3200-2900

Newgrange, İrlanda'nın Meath Kntluğu'ndaki Boyne Nehri'nin kuzey tarafındaki Drogheda'nın sekiz kilometre batısında yer alan tarih öncesi bir anıttır.

M.Ö. 3200 civarında Neolitik Çağ'da inşa edilmiştir ve Stonehenge ve Mısır piramitlerinden daha yaşlıdır.

Skara Brae 

Nerede? İskoçya

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 3180

1850 yılında bir fırtına ile ortaya çıkan, Stonehenge’den de önceye tarihlenen Skara Brae yerleşmesi 5000 yıl öncesine ait yaşam ile ilgili önemli veriler sunuyor. 

Fırtınada rüzgar ve güçlü gelgitlerle bölgede “Skerrabra” olarak bilinen tepede bulunan çimler sökülünce ortaya bu muhteşem yerleşme ortaya çıktı.

Pentre Ifan

Nerede? Stonehenge

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 3500

Stonehenge’in ünlü dikilitaşları çok çok uzaktaki bir yerden geliyor. Şu ana kadar bilinen buydu. Ancak, arkeologlar bu gizemli anıtta, tıpkı dikilitaşlar gibi uzun seyahatlerden sonra alana ulaşmış bir şeyler daha keşfetti: alana gömülmüş kesinlikle yerli olmayan 10 insan. 

İnsan kalıntıları üzerinde yapılan yeni analize göre bu 10 insan Stonehenge’in üzerinde yükseldiği Salisbury Ovası’ndan değil. Araştırmacılar, bu yabancıların anıttaki, ıslandıklarında veya kırıldıklarında mavimsi bir renk aldıklarında dolayı bu şekilde adlandırılan, mavi taşların Galler’in batısından Salisbury Ovası’na taşınmasında yardımcı olmuş olabileceğini söylüyor.

West Kennet Long Barrow

Nerede? İngiltere

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 3650

Bu uzun mezarda, bölgede yaşayan eski Britanyalıların kemikleri bulunuyordu. 

Stonehenge'e ilk taşlar dikildiğinde, West Kennet çoktan kapatılalı ve terk edileli 1000 yıl olmuştu. West Kennet, Antik Mısır kurulmadan 600 yıl önce inşa edilmişti.

Ggantija Tapınakları

Nerede? Malta

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 3700

5.500 yıl önce yerli halkın bu kadar ağır ve büyük taşları nasıl hareket ettirdiğine dair fikirler var elbette. Bu fikirlerden en yaygın olanı, büyük taşların altlarına küçük ve yuvarlak taşlar koyulması ve kaydırılması yönünde. Bu dairesel taşları da müzede görebilirsiniz. Kazı alanındaki bulgular, ölü gömme törenleri ve dini ayinlerin varlığını kanıtlıyor. 

Bazı iskeletler el sürülmemiş ve bozulmamış halde bulunurken, daha sonraları tapınak dönemlerinde, bazı iskelerlerin kafataslarının ve uzun kemiklerinin bedenden ayrılmış olarak özel bölümlere gömüldüğü görülüyor. Bu durum, yaşayan kişilerin ölmüş olan akrabaları için ölümlerinden bir süre sonra ikinci bir gömü töreni düzenlediğini ve bu değişiklikleri yaptığı izlenimini oluşturuyor. Bu da, Bronz Çağ boyunca başka yerlerde gerçekleştirilen ölü yakma işlemlerinin ispatı olmakla birlikte, Malta tarih öncesinde uygulanmış olan ölüm ayinlerinin çeşitliliğine de işaret etmektedir.

Knap of Howar 

Nerede? İskoçya

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 3700

Bu yapı avrupada yapılmış en eski taş yapıdır. Antik bir çiftlik kompleksinin bir parçası olarak bilinmektedir.

Monte d'Accordi 

Nerede? İtalya

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 4000-3650

Sardunya'da halka açık olan büyük arkeolojik zenginlikler vardır. En eskilerden biri Sassari'ye 11 km uzaklıktadır ve Ziggurat Monte d'Accordi olarak adlandırılır. 

Büyük blok taşlarla oluşturulmuş piramit şeklindeki bir yapıdır.

Barnenez

Nerede? Fransa

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 4850

Arkeolojik araştırmalara göre belirlenen dünyanın en eski binası, Milattan Önce 4850 yılına ait Barnenez. Fransa’nın Finistère yerleşiminin kuzeyinde yer alan bu yapı 72 metre uzunluğa ve 25 metre genişliğe sahip. 

Binanın yüksekliğinin ise 8 metrenin üzerinde olduğu belirtiliyor. Tarihin derinliklerinden gelen bu kalıntının bir anıt mezar olduğu kanısı hakim. Yapının sağlamlığı ve genişliği de, buranın kabile döneminde yaşayan önemli bir siyasi ya da ruhani lidere ait olabileceği savını destekler nitelikte.

Theopetra Mağarası

Nerede? Yunanistan

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 21000

Yunanistan'ın Teselya bölgesinde, Kalabaka'da bulunan, oluşumunu yaklaşık 65-135 milyon yıl önce tamamlayan, içerisinde 130.000 yıllık ayak izlerinin, 65.000 yıllık eşyaların, 9000 yıllık biz 15-18 yaşları arasında bir kız çocuğu kalıntılarına ve insanlık tarihinin büyük bir olasılıkla en eski duvarına, girişini buz çağının sonlarına denk gelen dönemde büyük olasılıkla soğuktan korunma amaçlı olarak 23.000 yıl önce örülen bir duvara sahip olan fakat bu duvarın yıkılma tehlikesine karşı 2016 yılında güvenlik amaçlı olarak kapatılan gizem, güzellik, ve müthiş kayıp parçalarla dolu bir mağaradır. Mağara Türkiye'den Göbekli Tepe'yle listenin zirvesinde...

Göbekli Tepe

Nerede? Türkiye

Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 12000-8400

Göbeklitepe, Şanlıurfa'nın 20 kilometre kuzeydoğusundaki Örencik köyü yakınlarında, yaklaşık 300 metre çapında ve 15 metre yüksekliğinde geniş görüş alanına hakim bir konumda yer almaktadır.

Neolitik döneme ait Göbeklitepe, ilk tapınağın dolayısıyla yeryüzündeki ilk inancın merkezi olabilmesi açısından önemli. Bu bölgede yaklaşık 20 tapınak tespit edilmiş ve şu ana kadar yalnızca 6 tapınak gün ışığına çıkartılmıştır.

Göbeklitepe'nin inşa edildiği dönemde insanoğlu bitki toplayan ve hayvanları avlayan küçük gruplar halinde sürekliliğini sağlıyordu. Kayalık bölgelerden, büyük sütunların ve ağır taşların el arabaları ve yük hayvanları olmadan 2 kilometre taşınarak Göbeklitepe'ye getirilmesi için muhtemelen tarihte insanların ilk defa bu kadar kalabalık bir şekilde bir arada olması gerekmişti.

Mağarada duvarlarındaki avcılığı temsil eden resimlerden ziyade burada hayvan figürleri tek ve kabartma olarak işlenmiş, sanatsal açıdan farklı bir anlayışı etkileyici biçimde yansıtmaktadır. Taşlar üzerinde işlenmiş akrep, tilki, boğa, yılan, yaban domuzu, aslan, turna ve yaban ördeği figürleri yer almaktadır. Bir kısım arkeoloğa göre bu hayvan figürleri tapınağı ziyaret eden farklı kabilelerin sembolü olarak nitelendiriliyor.

Dünya Mirası Geçici Listesi'nde bulunan Göbeklitepe, Bahreyn’in başkenti Manama’da gerçekleştirilen toplantıda kalıcı listeye alındı.