Dünyanın en zorlu su yolu 'Boğazlarımız' onlara emanet

AA ekibi, 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı dolayısıyla Türk Boğazlarında ve Mavi Vatan'da önemli görevler üstlenen Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün çalışmalarını, İstinye'deki Gemi Trafik Hizmetleri binasında görüntüledi.

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğüne bağlı Gemi Trafik Hizmetleri, İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile Marmara Denizi'nden oluşan ve Türk Boğazları olarak tanımlanan 164 deniz mili uzunluğundaki ulusal ve uluslararası deniz trafiğinin oldukça yoğun olduğu bu su yolunda, 2003 yılından beri görevde.

Gemi Trafik Hizmetleri, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarında 2, İzmit Körfezi, İzmir Körfezi ve Mersin'de olmak üzere toplam 5 merkezde kurulu 40 trafik gözetleme istasyonu aracılığıyla seyir, can, mal ve çevre emniyetini temin ediyor.

Yurt dışı kaynaklı olarak kurulan Gemi Trafik Hizmetleri Sisteminin, 2017 yılında HAVELSAN ile radar ve elektro optik sistemlerini sağlayan alt yüklenicisi ASELSAN'a ihale edilen "Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi Yükseltme Projesi" ile birlikte kuruluşun katkılarıyla yerli ve milli olarak yenilenerek 2021 yılı içerisinde faaliyete geçirilmesi planlanıyor.

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü görevlerini deniz operasyonları bakımından 31 arama kurtarma botu, 24 römorkör, 1 acil durum müdahale gemisi, 1 yakıt toplama gemisi, 1 hizmet botu, 6 duba/şat, 4 bariyer serme botu, 2 yüzer vinç, 3 çevre barcı, 1 fener bakım botu, 23 kılavuzluk hizmet botu ile yürütüyor.

Müdürlük hizmetlerini, seyir emniyeti bakımından 492 sabit deniz feneri ve 130 yüzer şamandıra olmak üzere toplam 622 seyir yardımcısı, deniz haberleşme hizmetleri kapsamında, 26 VHF, 4 MF, 4 Navteks, 1 HF istasyonu olmak üzere toplam 35 deniz haberleşme istasyonu, kılavuzluk hizmetleri kapsamında, 6 kılavuzluk istasyonu, insan kaynağı olarak 170 kılavuz kaptan, 223 gemi trafik hizmetleri operatörü ve başoperatörü, 923 gemi adamı, 71 tahlisiye personeli, 866 büro personeli ve diğer personel olmak üzere toplam 2 bin 253 görevli ile sürdürüyor.

Kıyı Emniyeti, Ağustos 2019 tarihi itibarıyla Mersin-2 bölgesinde ve Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü Zonguldak Limanı'nda kılavuzluk hizmetleri ve İGA Port Limanı'nda kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri vermeye başladı.

KILAVUZ KAPTAN ALMA ORANI GEÇEN YIL YÜZDE 64,5'E YÜKSELDİ

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğüne devredilen Ulusal Deniz Emniyeti ve Acil Müdahale Merkezi (UDEM) ile ilgili çalışmalar da devam ediyor.

Türk Boğazları'nda seyir emniyetinin arttırılmasına yönelik temel etken olan kılavuzluk hizmetleri kapsamında, kılavuz kaptan alma oranı; İstanbul Boğazı'nda son 15 yıl ortalaması yüzde 58,9 iken 2020 yılında yüzde 64,5'e yükseldi. Çanakkale Boğazı'nda ise son 15 yıl ortalaması yüzde 46 iken 2020 yılında yüzde 50,4'e çıktı.

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü 2020 yılında, 15 gemi kurtarma hizmeti, 5 bin 349 römorkör refakat hizmeti, 2 çevre kirliliğine müdahale hizmeti, 141 tahlisiye-can kurtarma hizmeti, 6 bin 468 römorkörcülük hizmeti, 9 çeki hizmeti verdi.

Kuruluşun toplam yatırım gerçekleştirme oranı 2019 yılında yüzde 92, 2020 yılında ise yüzde 99 seviyesinin üzerine çıktı.

Kıyı Emniyeti'nin acil müdahale kapasitesinin artırılmasını teminen 15 RHIB acil müdahale botu 2020 yılında teslim alındı. 2021 yılı içinde 6 kılavuzluk hizmet botu ve ikisi teslim alınan 4 acil müdahale römorkörü filoya katılarak, hizmet kalitesinin ve etkinliğinin artırılması hedefleniyor.

Türkiye'nin dört bir yanında denizcilere yol gösterip ışık tutan 41'i tarihi olmak üzere 492 deniz feneri belirli bir program dahilinde restorasyon, bakım ve onarımları yapılarak yenileniyor. Bu kapsamda ülkenin çeşitli bölgelerinde bulunan betonarme yapıya haiz 89 fenerde restorasyon çalışmalarının 2021 yılında bitirilmesi planlanıyor.

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü, 2019 yılında 1 milyar TL, 2020 yılında ise 1,245 milyar TL kar elde etti. Kurumlar vergisi, temettü, hasılat payları ve fon ödemelerini içeren kamuya aktarılan toplam kaynak tutarı 2019 yılı için 963 milyon TL ve 2020 yılı için 1,19 milyar TL oldu. Bu kapsamda Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü 2018 yılı Kurumlar Vergisi Vergi Rekortmenleri sıralamasında İstanbul genelinde ilk 3'te, Türkiye genelinde ise 30. sırada yer aldı.

KIYI EMNİYETİ 8 ALANDA HİZMET VERİYOR

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün çalışmalarına ilişkin AA muhabirine bilgi veren Kıyı Emniyeti Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Durmuş Ünüvar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının ilgili kuruluşu olan Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün 1997 yılında kurulduğunu, temel amacının görev ve sorumluluk sahalarında gemilerin seyir emniyeti ile denizde can, mal, çevre güvenliğini arttırmak, deniz haberleşmesini sağlamak ve faaliyet konuları ile ilgili tüm cihaz ve tesisleri kurup işletmek olduğunu ifade etti.

Bu bağlamda genel müdürlüğün 3'ünde otorite olmak üzere 8 temel alanda yürüttüğü faaliyetlerini, 7 gün 24 saat esasıyla kesintisiz olarak sürdürdüğünü belirten Ünüvar, şu bilgileri aktardı:

"Otorite olduğumuz alanlar; Deniz Haberleşmesinde Hesaplaşma Otoritesi ve Navteks Yayın Koordinatörü olarak Türk Radyo kapsama alanındaki Türk ve yabancı bayraklı deniz taşıtlarına, VHF, HF, MF bantlarında, Radyo-Telefon, Radyo-Teleks ve Navtex olarak ulusal ve uluslararası kurallar çerçevesinde 7/24 tehlike, emniyet, rutin ve seyir güvenliği haberleşme hizmetleri, fenerler otoritesi olarak Türkiye kıyılarında mevcut ya da yeni kurulacak fener, sis düdüğü, şamandıra, elektronik seyir yardımcılarının işletimi ile özel ve kamu kurumlarınca tesis edilecek seyir yardımcılarının kurulumu ve denetimi hizmetleri, Gemi Trafik Hizmetleri otoritesi olarak Türk Boğazları ve Marmara Denizi, İzmit Körfezi, İzmir Körfezi ve Kuzey Ege, Mersin ve İskenderun Körfez bölgelerinde, deniz trafiğini düzenleyerek seyir emniyetini arttırmak amacıyla ulusal ve uluslararası standartlarda verdiğimiz gemi trafik hizmetleridir."

Ünüvar, kuruluş olarak, Türk Boğazları ve Marmara Denizi bölgesinde tekel olmak üzere tüm denizlerde gemi kurtarma hizmeti, denizden ve karadan müdahaleyle tahlisiye (can kurtarma) hizmeti, bakanlığın görevlendirmesi kapsamında deniz kirliliğine hazırlıklı olma, müdahale etme ve bu konuyla ilgili eğitimleri vermek üzere Ulusal Deniz Emniyeti ve Acil Müdahale Hizmeti Merkezi'nin (UDEM) işletilmesi,Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Yönetmeliği gereğince ve bakanlıkça görevlendirilmiş oldukları sahalarda kılavuzluk hizmeti, Türk Boğazlarında refakat ile muhtelif limanlarda römorkörcülük hizmeti verdiklerini aktardı.

Durmuş Ünüvar, şöyle devam etti:

"Bu faaliyetlerimize ilave olarak, deniz kazaları ve gemilerden kaynaklı çevre kirliliği ile denizde veya deniz kıyısında meydana gelen yangınlara müdahale, palamar, çeki, balık adam ve batık çıkartma gibi hizmetleri de yürütmekteyiz. Kuruluşumuz bu yerli-milli yazılım ve teknolojilerle, çeşitli tür ve sınıflardaki 100'e yakın deniz aracının oluşturduğu güçlü ve modern filosuyla 2 binin üzerinde deneyimli personel kadrosuyla hizmetlerini sürdürmektedir. Kısacası işimiz; tüm denizlerimizde seyir emniyetini sağlamak. Bunun için de 7 gün 24 saat var gücümüzle denizcilerimizin yanındayız."

GTHS YERLİ VE MİLLİ OLARAK YENİLENİYOR

Gemi Trafik Hizmetleri'nin çalışmaları ile sistemin bu yıl hizmete alınacak olan yerli ve milli yazılımını anlatan Ünüvar, "Bakanlığımız tarafından ilk kez 2003 yılında İstanbul ve Çanakkale Boğazlarını içine alan Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri kuruldu. Daha sonra, proje kapsamında; İzmit, İzmir ve Mersin Gemi Trafik Hizmetleri ile Ankara'da bu saydığımız bölgeleri tek bir çatı altında toplayan Gemi Trafik Yönetim Merkezi kuruldu. Bu 5 bölgede kurulan ve deniz trafiğini her şartta 7/24 esasına göre izleyen Gemi Trafik Hizmetleri’nin amacı; sorumluluk alanı içerisinde gemi trafiği ile ilgili olarak, ulusal ve uluslararası mevzuat çerçevesinde; bilgi hizmeti, trafik organizasyonu hizmeti ve seyir yardımı hizmetini sağlayarak seyir, can, mal ve çevre emniyetini artırmaktır. Bu hizmetlere ek olarak Ankara'daki Ana Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi vasıtasıyla da arama ve kurtarma operasyonlarında katkı sağlamaktadır." dedi.

Ünüvar, 2003 yılında yurtdışı kaynaklı olarak kurulan ve 2017 yılında HAVELSAN ve radar-elektro optik sistemlerini sağlayan alt yüklenicisi ASELSAN’a ihale edilen Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Sistem Yükseltilmesi ve İlavesi Projesi ile birlikte Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Sisteminin yerli ve milli olarak yenilenerek 2021 yılı içerisinde faaliyete geçirilmesinin planlandığını hatırlattı.

Durmuş Ünüvar, "Ülkem ve kuruluşum adına büyük bir gururla ifade etmeliyim ki artık son aşamaya geldiğimiz bu projemiz sayesinde yerli ve milli yazılımla bu hizmetimizi de kesintisiz olarak sürdürmeye devam edeceğiz. Bu vesileyle denizlerde bağımsızlığımızın sembolü olan Kabotaj Kanunu'nun kabul edilişinin 95. yılında tüm denizcilerimizin Denizcilik ve Kabotaj Bayramı'nı kutluyorum." ifadelerini kullandı.