Modern kara savaşının ön saflarında yer alan ana muharebe tankları (AMT) hareket kabiliyeti, koruma ve ateş gücünü harmanlayarak ön cephe savaş alanına hükmeden zırhlı araçlar olarak ön plana çıkar. Zırhlı muharebeye katılmak için tasarlanan AMT'ler, düşman kuvvetleriyle karşılaşmada önemli bir rol oynar.
En son teknolojinin kusursuz entegrasyonuyla zırhlı araçları, tahkimatları ve yüksek değerli hedefleri yok etme kabiliyetine sahiptir. Modern savaşın sürekli gelişen ortamında, AMT'ler askeri gücün ve teknolojik hünerin ikonik sembolleri olarak durmaya devam ediyor.
Ana muharebe tanklarının ortak, temel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
ATEŞ GÜCÜ
Yüksek güçlü toplar ve makineli tüfeklerle donatılmış AMT'ler, sayısız hedefe saldırma ve onları yok etme kabiliyetleri sayesinde yıkıcı bir ateş gücü ortaya çıkarır. Zırhlı düşmanlardan piyadelere ve yumuşak hedeflere kadar AMT'ler çok yönlü imha araçlarıdır.
ZIRH VE KORUMA
Dayanıklılıklarının bir kanıtı olan AMT'ler, düşman ateşine dayanacak şekilde tasarlanmış sağlam, kalın çelik kaplamayla kaplanmıştır. Reaktif zırhın dahil edilmesi, gelen mermilerin etkisini emerek ve düşman silahlarının etkinliğini azaltarak savunma yeteneklerini daha da güçlendirir.
HAREKETLİLİK
Ham gücün ötesinde, AMT'ler savaş alanı hareketliliğinde üstündür. Paletli araçlarla donatıldıklarından, zorlu arazilerde kolaylıkla ilerleyerek geniş arazilerde hızlı ve stratejik hareketler sağlarlar. Bu çeviklik AMT'leri dinamik savaş senaryolarına hızla yanıt verebilen uyarlanabilir kuvvetler olarak konumlandırır.
ANGAJMAN VE STRATEJİK ÖNEM
AMT'ler zırhlı muharebeye girmek için özel olarak tasarlanmıştır ve bu da onları cephe çatışmalarının öncüsü olarak konumlandırır. Düşman zırhlı araçlarını, tahkimatlarını ve yüksek değerli hedeflerini imha etme, hassasiyet ve gücün ölümcül bir kombinasyonuyla savaş alanı hakimiyeti kurma görevi onlara verildiğinden, rolleri sadece angajmanın ötesine uzanır.
Not: En güçlü 10 tank sıralamasını belirlerken birçok kaynağa başvurduğumuzu belirtmek isteriz. Farklı yayınlar tankların farklı özelliklerini ön plana çıkarttığından mutlak bir ilk 10 oluşturmak mümkün değildir. Bu sebeple sıralama, askeri yayınlarla yapılan karşılaştırmaların sonunda ortaya çıkan genel ortalamayı yansıtmaktadır.
10. T-90M (RUSYA)
T-90M Rus ordusunun ana muharebe tankıdır ve T-90 serisinin en son modelidir. Gelişmiş koruma ve ateş kontrol sistemlerine sahip 125 mm'lik yivsiz bir top taşır. Önemli ölçüde geliştirilmiş bir atış kontrol sistemine sahiptir.
Bu Rus tankı termal görüşlü gelişmiş nişangâhların yanı sıra panoramik komuta görüşüne de sahiptir. Hedeflerin daha hızlı tespit edilmesini ve angaje edilmesini sağlar. T-90M sofistike değildir, ancak kanıtlanmış teknolojiyi kullanır ve uygun maliyetlidir. 1990'lardan bu yana T-90 serisi, küresel pazarda ticari açıdan en başarılı ana muharebe tankı olmuştur.
9. ALTAY (TÜRKİYE)
Altay AMT, Türk ordusunun ana muharebe tankı ve Türk savunma sanayisinin büyük bir başarısıdır. Hidrolik direksiyon sistemi ve sürücü yardım sistemleri, tankın manevra yeteneğini artırır. Altay ayrıca modern bir kontrol ve iletişim sistemi ve gelişmiş bir zırh koruma sistemi ile donatılmıştır.
2016 yılı sonunda ilk Altay prototipi üretildi. Altay AMT, Türk şirketi Roketsan tarafından geliştirilen kompozit zırh kullanmaktadır. Altay ayrıca kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer ortamlarda koruma sağlayan KBRN savunmasından da yararlanmaktadır.
Ana silah olarak modifiye edilmiş bir Rheinmetall L/55 120 mm yivsiz top kullanan Altay,hidropnömatik süspansiyona sahiptir.
8. LECLERC (FRANSA)
Leclerc, gelişmiş ateş kontrol ve koruma sistemlerine sahip Fransız ordusunun en güçlü tankıdır. Bir 120mm yivsiz top taşır ve anti-tank füzeleri ve makineli tüfekler gibi silahlar taşıyabilir. Bu Fransız ana muharebe tankı 1992 yılında hizmete girmiştir. Genel olarak başarılı bir tasarımdır. Leclerc'in bazı tasarım özellikleri daha sonra diğer Batı tanklarında kullanılmıştır. Leclerc ayrıca gelişmiş kontrol ve iletişim sistemleri ile donatılmıştır.
Eklenebilir modüler zırh ile gelişmiş kompozit zırha sahiptir. Koruma seviyesi tehdide göre uyarlanabilir. Kule ve gövde tavanı üstten saldırı mühimmatlarına dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Ancak Leclerc koruma açısından ABD yapımı M1A2 Abrams ya da İngiliz Challenger 2 gibi tanklarla boy ölçüşemez.
7. MERKAVA MK.4 (İSRAİL)
Merkava Mk.4 İsrail'in en yeni ana muharebe tankıdır. Dünyadaki koruması en yüksek tanklardan biridir. Bu AMT devrilmesi durumunda mürettebata ek koruma ve hayatta kalma şansı veren alışılmadık bir tasarıma sahiptir. Geliştirilmiş Merkava Mk.4 tankları, gelen tanksavar füzelerini ve roketlerini imha eden, savaşta kendini kanıtlamış reaktif koruma sistemi ile donatılmıştır. Bu tank ayrıca havadan fırlatılan güdümlü füzelere ve gelişmiş üstten saldırı tanksavar silahlarına karşı da iyi korunmaktadır.
İsrail tankı yerli 120 mm yivsiz top ile silahlandırılmıştır. Merkava Mk.4 bazı çok gelişmiş özellikler içeren yeni ateş kontrol sistemi ile donatılmıştır. Bunlardan biri, konvansiyonel mühimmat kullanarak alçaktan uçan helikopterlere karşı yüksek isabet olasılığı ateşlemesidir.
Merkava Mk.4'ün hareket kabiliyeti, güçlü bir motorla donatılmış olmasına rağmen aşırı ağırlık nedeniyle vasattır.
6. LEOPARD 2A7A1 (ALMANYA)
Leopard 2A7A1 konvansiyonel ve kentsel savaş tehditlerine karşı iyi korunmuştur. Ön yayında kompozit zırh ile kaynaklı çelik zırh yapısına sahiptir. Tank ayrıca en yeni nesil pasif zırha sahip pasif kompozit zırh kiti ile donatılmıştır. Nano-seramikler de dahil olmak üzere yeni malzemeler kullandığı ve titanyum ve çelikten yapılmasına izin verdiği görülmektedir.
Bu tank, gelen tanksavar roketlerini, füzeleri ve hatta yüksek patlayıcılı tanksavar mermilerini yok edeN aktif koruma sistemi ile donatılmıştır. Bu sistem aynı zamanda düşmanın yerini tespit etmeye ve fırlatma pozisyonuna saldırmaya olanak tanır. Leopard 2A7A1 ayrıca kara mayınlarına ve el yapımı patlayıcılara karşı da yüksek seviyede koruma sağlar.
Bu Alman tankı, 120 mm/L55 yivsiz top ile donatılmıştır. Tüm standart NATO 120 mm tank mühimmatıyla uyumludur. Leopard 2A7A1, yeni nesil termal görüntüleyicilere sahip gelişmiş nişangâhlarla donatılmıştır. Otomatik hedef tespiti ve takibi yapabilen sofistike bir atış kontrol sistemi vardır.
5. THE CHALLENGER 2 (BİRLEŞİK KRALLIK)
Çok yetenekli bir tanktır. Challenger 2 en yeni Chobham zırhına sahiptir ve bugün dünyadaki en korumalı AMT'lerden biridir. Doğrudan hedef alan silahlara karşı çok yüksek seviyede koruma sağlar. Tank, çok hassas 120 mm yivli bir topla silahlandırılmıştır. Topu, diğer tüm modern AMT'ler tarafından kullanılan yivsiz topların aksine yivlidir.
Hedeflenen azami menzili 5 km'nin üzerindedir. Şu anda Challenger en uzun tanktan tanka imha etme rekorunu elinde tutmaktadır. Challenger 2'nin motoru Batılı rakiplerine göre daha az güçlüdür. Fakat diğer AMT'ler kadar hızlı değildir. Ancak bu tank mekanik güvenilirliği ile ünlüdür.
4. VT4 (ÇİN)
VT4, China North Industries Corporation (Norinco) tarafından öncelikle ihracat pazarları için tasarlanmış ve üretilmiş bir tanktır.
Ana muharebe tankı, APFSDS mermileri, HEAT savaş başlıkları, toplar ve güdümlü füzeler ateşleyebilen 125 mm'lik yivsiz bir topla donatılmıştır. Uzaktan kumandalı 12.7mm uçaksavar makineli tüfek ve 7.62mm eş eksenli makineli tüfek ikincil silahlanmanın bir parçasıdır.
Tank kompozit ve patlayıcı reaktif zırha sahiptir. Aracın GL5 aktif koruma sistemi (APS) tankları, zırhlı araçları, tanksavar güdümlü füzeleri ve tanksavar silahlarını korur. VT4 AMT'nin azami hızı 70 km/saat ve azami menzili 500 km'dir.
3. K2 BLACK PANTHER (GÜNEY KORE)
Bu tankta kompozit zırh ve patlayıcı reaktif zırh modülleri kullanılmaktadır. Ön zırhın, L55 toplarından ateşlenen 120 mm'lik tank mermilerinin doğrudan isabetine karşı dayanıklı olduğu iddia edilmektedir. K2'nin hafif olduğu düşünüldüğünde, koruma seviyesi M1A2 Abrams ile büyük ölçüde benzerlik göstermektedir. Bu AMT ayrıca aktif bir koruma sistemi ve karşı önlem sistemi ile tamamlanmıştır. Bunlar tankın savaş alanındaki beka kabiliyetini daha da arttırmaktadır.
Bu yeni Güney Kore tankı, 120 mm/L55 tank topu ile silahlandırılmıştır. K2 çok gelişmiş bir atış kontrol sistemine sahiptir ayrıca gelişmiş mühimmatlar da kullanır. Black Panther, güçlü bir dizel motorla donatılmıştır. Hızlıdır ve son teknoloji ürünü bir hidropnömatik süspansiyona sahiptir.
2. T-14 ARMATA (RUSYA)
Armata yeni nesil bir Rus ana muharebe tankıdır. Ön üretim tanklar ilk kez 2015 yılında kamuoyuna açıklanmıştır. Armata bir dizi gelişmiş özelliğe sahip temiz bir tasarımdır. Mevcut T-90 ile çok az ortak noktası vardır. Ayrıca Armata selefinden çok daha büyüktür.
Armata dünyadaki en korumalı tanklardan biri olabilir. Çelik, seramik ve kompozit malzemelerden yapılmış yeni geliştirilmiş taban zırhına sahiptir. Ayrıca Armata'da yeni bir Malakhit patlayıcı reaktif zırh eklentisi de vardır. Armata aynı zamanda tamamen insansız tarete sahip dünyanın ilk üretim AMT'sidir. Önceki Rus tank toplarından daha isabetli olan 125 mm'lik yeni bir yivsiz topla donatılmıştır. Ateş kontrol sistemi, lazer mesafe ölçer, termal görüntüleme ve diğer sensörleri içerir.
T-14, bin 500 beygir gücündeki dizel motoru ve gelişmiş süspansiyon sistemi sayesinde yüksek hareket kabiliyetine sahiptir.
1. M1A2 SEP ABRAMS (ABD)
Bu tank inanılmaz bir teknolojiye ve zırha sahiptir. En korkulan AMT'lerden biridir. M1A2 SEP v3, şu anda ABD Ordusu'nda hizmet veren en son yükseltilmiş versiyonudur. M1A2 SEP, bilinen tüm tanksavar silahlarına karşı önemli bir koruma sağlar. Bu ana muharebe tankı, tükenmiş uranyum katmanlarıyla güçlendirilmiş gelişmiş zırh kullanır.
120 mm/L44 yivsiz top kullanır ve müthiş bir güce sahiptir. Karmaşık gaz türbini motoru iyi bir performans sunar ve kendine özgü bir dizi avantajı vardır. Yine de muazzam miktarda bakım ve lojistik destek gerektirir ve çok yakıt tüketir. Tank ayrıca kentsel ortamda beka kabiliyetini artıran bir Tank Kentsel Hayatta Kalma Kiti (TUSK) ile donatılabilir. Bugüne kadar çok az sayıda Abrams tankı savaşta imha edilmiştir.
Geliştirilmiş M1A2 SEP tankları Birleşik Devletler Ordusunda hizmet vermektedir. Bu tankın 2050'den sonra da hizmette kalması planlanmaktadır. Şu anda geliştirilmiş nişangahlara ve diğer bazı iyileştirmelere sahip yeni bir M1A2 SEP v4 test edilmektedir. Yaklaşık 2025 yılında operasyonel ABD Ordusu birimlerine ulaşması bekleniyor.