Emekli olmak isteyen vatandaşlar EYT'nin Meclise gelmesi için gün sayıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in geçtiğimiz günlerde yaptığı Emeklilikte Yaşa Takılanlar için yaptığı açıklama özellikle prim gününe takılanları heyecanlandırdı. Son olarak Resul Kurt'un prim günlerine ilişkin yaptığı açıklamalar gündeme bomba gibi düştü. EYT son dakika gelişmesinin detayları...
EYT'de çözüm trafiği hızlanırken Star Gazetesi Yazarı Resul Kurt, SGK sisteminde görülmeyen prim günlerinin olduğunu açıkladı. Bu konuda vatandaşa uyarılarda bulunan Kurt'un söylediklerine göre EYT Yasası çıktığı takdirde bu detaya dikkat edilmezse emekli olamayacak olanlar da var.
BAKAN BİLGİN'DEN SON DAKİKA EYT AÇIKLAMASI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin geçtiğimiz gün milyonlarca EYT’liyi heyecanlandıran bir açıklamada bulundu.
"PİRİM GÜN SAYISINDAKİ FARKLILIĞI EŞİTLEYECEĞİZ"
Prim gün sayısı konusunda bir düzenleme yapılacağını bildiren Bakan Bilgin, “Çözülebilecek sorunları hemen çözmemiz lazım. Prim gün sayısındaki farklılık ciddi bir sorun. Bunu eşitlememiz lazım. Bunu eşitleyecek bir düzenlemeyi yapacağımızı size söyleyeyim. Burada emekliliği hak etme şartlarını standardize etmemiz lazım. Bu hem farklı mesleklerde çalışan insanlar arasında adaletsizlik duygusunun oluşmasını ortadan kaldırır hem de devletle toplum arasındaki güven duygusunu güçlendirir. Çalışma Bakanlığı her insanımızın yanındadır” d
Resul Kurt'un EYT düzenlemesine ilişkin yazdığı "EYT geliyor, prim günü görünmeyenler ne yapsın?" başlıklı yazısı EYT'lilerin gündemine bomba gibi düştü.
Resul Kurt'un yazısı şöyle: Sigortalılarımızca uzun zamandır beklenen EYT'de son dönemece girildi. "TBMM 1 Ekim'de açılacak ve Bakanlık tarafından hazırlanacak tasarı da bütçe görüşmelerinin akabinde TBMM gündemine gelecek ve seçim öncesi de bir yasa çıkacak gibi görünüyor.
Esasen sigortalılar açısından başta işe giriş tarihi ve prim gün sayısını arttıracak işlemler büyük önem taşıyor. İşe giriş tarihinde hata olanlar, SGK sisteminde görünmeyen prim günleri veya EYT için gün sayısı eksik olanlara yönelik borçlanmalar yapılarak EYT'ye yönelik hazırlıklar yapılabilir.
SGK SİSTEMİNDE GÖRÜNMEYEN PRİMLER
Özellikle son 20 yıldan bu yana bilgi işlem teknolojisini en iyi kullanan kurumlardan birisidir SGK. 2000'li yıllardan önceki dönemlerde bilgisayar sistemlerinin yeterince kullanılmaması ve işlemlerin bir çoğunun manuel kağıt ortamında yeterince kontrol olmadan yapılmış olmasından dolayı bir çok çalışanın SGK günlerinde ciddi hatalar ve yanlışlar yapılmıştır.
Öyle ki, A 'nın primi B'ye, B'nin ki C'ye yatabildiği gibi, bazen de işverenler aylık bildirge verip, dört aylık dönem bordrosu vermemiş olduğundan ya da verdikleri dönem bordrolarında yer alan bilgiler çakıştığı için mutabakatsızlık nedeniyle işleme alınmamış olabiliyor.
Bazen de, dönem bordrolarında SSK sigorta sicil numarası yanlış veya hatalı yazıldığı için yine prim günleri bir başka kişinin üzerinde görünebiliyor.
EYT çıktığında işe giriş tarihi önem kazanacağından dolayı bu şekilde hatalı işlem mağduru olanların ilgili SGK müdürlüğüne başvurması gerekiyor.
18 YAŞ ÖNCESİ SİGORTA BAŞLANGICI
Emeklilik hesabında önemli konulardan birisi de 18 yaş öncesi sigortalılık süresidir. 01.04.1981 tarihine kadar 18 yaşından küçükken yapılan sigorta başlangıçları, sigortalılık süresi açısından başlangıç sayılırken, 01.04.1981 tarihinden itibaren başlangıç için 18 yaş şartı aranmaya başlanılmıştır.
18 yaşından küçükken yapılan sigortada, sigorta başlangıç tarihi olarak, 18 yaşın doldurulduğu tarih dikkate alınmaktadır. Ancak, 18 yaşından küçükken ödenen primler, prim ödeme gün sayısına dahil edilmekte ve ayrıca işe giriş tarihi emeklilik yaşının tespitinde dikkate alınmaktadır. 01.04.1981 ile 08.09.1999 tarihleri arasında emeklilik açısından, sigorta başlangıcı için 18 yaşın doldurulduğu tarih aranılmaktadır. 18 yaştan küçük başlangıçlar sigortalılık başlangıcı açısından dikkate alınmamaktadır.
ASKERLİK BORÇLANMASI
EYT'de gün sayısı yeterli olmayanlar için askerlik borçlanması ile gün sayısını arttırmak da bir yöntemdir. SGK'lıların emeklilik için gereken gün sayılarının yeterli olmaması durumunda, gün sayısını tamamlamak için askerlik borçlanması yapılabiliyor. Askerlikte geçen sürelerin sosyal güvenlik açısından değerlendirilmesinde iki etkisi olmaktadır.
5510 sayılı Kanuna göre, sigortalılığın başlangıç tarihinden önce askerlik yapanlar için askerlik borçlanması ile hem sigortalılığın başlangıç tarihi borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülmekte, hem de prim gün sayısı artmaktadır.
Bu nedenle askerlik öncesi SSK, Bağ-Kur, T.C. Emekli Sandığı (Özel Banka-Borsa Sandığı dahil) kapsamında bir işe girmemiş kişilerin askerlik borçlanması yapmaları emeklilik yaş ve günlerini öne çekmesi nedeniyle tavsiye edilir.
DOĞUM BORÇLANMASI
EYT için gereken prim gün sayısını dolduramayanlar için borçlanma yoluyla gün sayısının artırılması mümkündür. Kadın sigortalılar ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarihten sonra üç doğuma kadar, doğum tarihinden itibaren geçen en fazla iki yıllık süreleri, bu sürede adlarına prim ödenmemiş olması kaydıyla ve çocuklarının yaşaması şartıyla borçlanabilmektedir.
Doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalıların doğum yaptığı tarihten sonra adına primi ödenmiş süreler borçlanma hesabında dikkate alınmaz. Prim ödenmiş süreler iki yıllık süreden düşülerek kalan süre borçlandırılacaktır.
Doğum borçlanması ile doğum nedeniyle çalıştığı işinden ayrılmak zorunda kalan veya ara veren kadın sigortalılara doğumdan sonra sigortasız geçirdikleri süreleri borçlanarak Emeklilik açısından hak kaybı olmaması imkanı sağlanmıştır.
Bir doğum için 720 gün, iki doğum için 1.440 gün ve üç doğum için borçlanma yapılması halinde ise toplam 2.160 prim günü kazanılmış olacaktır.
EYT NEDİR?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar olarak da bilinen EYT, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigortalı çalışanların emekli olabilmeleri için öne sürülen yaş şartını hedefliyor.
Bu bağlamda prim ödemelerini ve sigortalılık süresini tamamlayan vatandaşlar, 1999 yılında çıkarılan yasa doğrultusunda yaş şartını yerine getirmeyenler emekli olamıyor.
EYT çalışmaları, 1999 yılından önce sigorta girişi olanların emekli olup olmamalarıyla iligl olan yaş koşulunu değerlendiriyor.
EYT'DE HANGİ FORMÜL UYGULANACAK?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT son durum ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. "Hollanda, Almanya modellerinden bahsediliyor, bunlar doğru değil. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin Kamuoyunda konuşulan modeller doğru değil. Biz zaten 62 yaşında çalışanları emekli ediyoruz" ifadelerini kullandı.
EYT İÇİN TEK FORMÜL NE?
2008 sonrası sigortalı olanlar için hizmet yılı erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi, kadınlarda ise 20 yıllık hizmet süresi ve 7 bin 200 prim günü sayısı gerekli. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanların yaş koşulunun kaldırılmasıyla ilgili bir formül hayata geçerse erkekler 9 bin günü, kadınlar 7 bin 200 günü tamamladığı takdirde yaşı beklemeden emekli olabilme imkanı buluyor.
EYT NE ZAMAN ÇIKACAK?
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış olan çalışanlar EYT'li olarak kabul ediliyor. 4447 sayılı kanun emeklilik yaşını kademeli olarak artıran kanun 8 Eylül 1999'da yürürlüğe girdiği için bu tarihten önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar EYT'li olarak adlandırılıyor. Düzenleme bir aksaklık olmazsa aralık ayında TBMM'ye gelecek.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR 2022 EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinde önce ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan, prim ve yıl koşullarını sağladığı halde yaş şartını bekleyen sigortalıları kapsıyor.
EYT'LİLER NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLECEK?
"Çalışmayı tamamlayıp sendikaların da taleplerini alacağız" diyen Bakan Bilgin, "Yıl sonuna kadar Meclis'e sunamazsak, en geç Ocak ayında bu düzenlemeyi Meclis'e sunacağız" ifadelerini kullandı.
8 Eylül 199'dan önce sigorta girişi olanlar için kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi koşulu bulunuyor.