Kamondo Merdivenleri İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Bankalar Caddesi ile Banker Sokağı'nı birleştiren "art nouveau" üsluplu merdivenlerdir.
Peki Beyoğlu'nun Karaköy semtinde bulunan, Galata Kulesi'ne çıkan Aşıklar Merdiveni olarak da adlandırılan Kamondo Merdivenleri'nin hikayesi nedir?
1850'li yıllarda yapılan, Galata Kulesi'ne giden merdiven, Kamondo Merdivenleri, bölgenin en önemli banker ailelerinden biri olan Kamondo Ailesinden, Abraham Salomon Kamondo adına yaptırılmıştır. O zamanlar Banker Sokağı da Rue Camondo, yani Kamondo Sokağı olarak bilinmekteydi.
Helezonik biçimiyle dikkat çeken merdivenlerin geçmişi hakkında görüşlerine başvurulan bir araştırmacı, yazar ve tarihçi Talha Uğurluel, bazı kaynaklarda düşen birinin aşağıya kadar yuvarlanmasını engellenmek için bu merdivenlerde helezonik yapının tercih edildiği iddialarına açıklık getirdi.
Uğurluel, bu merdiveni yaptıran kişinin özel biri olduğunu, böyle bir kaygıyla mimarinin oluşturulmadığını, zikzaklı yapının Barok döneminin özelliği olduğunu ve hiçbir kaynakta böyle geçmediğini belirtti.
Uğurel'e göre, Avusturya Lisesi’nde okuyan torunlarının yokuşu rahat çıkmaları için Abram Kamondo tarafından inşa ettirilen bu merdivenlerin aynı zamanda o dönemde yaşayan Levantenlerin, Galata’daki iş yerlerinden, Pera tarafında olan evlerine gitmelerinin kolaylaştırılması amacı da güdülmüş.
Sultan Abdülaziz döneminde zorlu yokuşu çıkan insanları rahatlatmak için Tünel açılsa da bu, merdivenlerin icra ettiği fonksiyondan çok uzak kalmış. Kamondo Merdivenleri Barok, Ampir, Rokoko gibi sadece tek bir mimari sanatla tarif edilemez.
Uğurel, "Barok, yani zıtlıkların intizamı dediğimiz taşkınlıklar; “s” ler, “c” ler var. 20. yüzyıla doğru Osmanlı bünyesine kabul edilen birtakım Neoklasik, Ampir gibi tarzlar bir araya gelmiş ve farklı bir ‘eklektik’ sistemi oluşturmuş. Bu merdiven, “eklektik” sanatıyla oluşturulmuş diyebiliriz." dedi.
Abraham Salomon Kamondo, 1873’te öldüğünde, kaynaklara göre, mezarı isteği üzerine Paris’ten İstanbul’a getirilmiş ve Hasköy’de ki Yahudi mezarlığına kendi adına yapılan anıt mezara defnedilmiştir.
Hikayesini öğrendiniz... Peki ya Kamondo Merdivenleri'ne gitmeyi düşünüyor musunuz?
İşte görmek isteyenler için Aşıklar Merdiveni'nin konumu: Kamondo Merdivenleri