Hac ibadeti vekalet yoluyla yapılabilir mi? Vekaletle hac olur mu? Vekaletle Haccın şartları nelerdir?
Hac ibadeti vekalet yoluyla yapılabilir mi? Vekaletle hac olur mu? Vekaletle Haccın şartları nelerdir? Diyanet bu konuyu nasıl açıklıyor?
Emre Kaya
Editor
İŞTE CEVABI
Diyanet İşleri Başkanlığının verdiği cevaba göre kendisine hac farz olmuş bir kimse sağlık, yaşlılık vb. bir sorun sebebiyle bizzat hacca gidemeyecek durumda olursa, başka birisini vekil (bedel) göndererek, vekâlet yoluyla hac yaptırabilir.
Böyle kişilerin, hayatta iken birini vekil olarak göndermesi mümkün olduğu gibi mirasçılarına, ölümünden sonra kendi adına bedel haccı yaptırılmasını vasiyet etmeleri de mümkündür.
Hz. Muhammed ölen yakınları veya yaşlı büyükleri yerine hac yapıp yapamayacaklarını soran kişilere, söz konusu yakınları için hac yapabileceklerini belirtmiştir.
VEKALETLE HACCIN ŞARTLARI NELERDİR?
Bir kişinin kendi yerine vekil (bedel) göndererek hac yaptırabilmesi için şu şartların bulunması gerekir:
1) Adına haccedilecek (vekil gönderen) kişiye, hac farz olmuş olmalıdır.
2) Adına haccedilecek kişi vefat etmiş olmalı veya yaşlılık, iyileşme ümidi olmayan bir hastalık gibi sebeplerle, bizzat haccetmekten devamlı olarak âciz olmalıdır.
3) Bedel gönderilecek kişi Müslüman, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına ulaşmış bir kişi olmalıdır.
4) Vekil gönderilen kişinin hac masrafı, gönderen tarafından karşılanmalıdır.
5) Vekil için hac masrafları haricinde bir ücret şart koşulmamalıdır.
6) Adına haccedilen kişi, kendisi için haccetmesini vekilden istemiş olmalıdır. İzin veya vasiyeti olmadan, bir kimse adına başkası tarafından yapılan hac ile o kimse üzerindeki hac borcu ödenmiş olmaz. Ancak mirasçının, mûrisi adına yaptığı hac, bu hükmün dışındadır. Ölmüş bulunan mûrisin vasiyeti bulunmasa bile, varisin onun adına yaptığı hac geçerlidir.
7) Vekil, haccı bizzat kendisi yapmalıdır.
8) Vekil, ihrama girerken sadece gönderen adına niyet etmelidir.
9) Vekil, gönderenin isteğine uymalı, onun istediği haccı yapmalıdır.
10) Vekil, gönderen adına yapılacak menâsiki tamamlamadıkça kendisi için umre yapmamalıdır.
11) Vekil, müvekkilin memleketinden yola çıkmalıdır. Eğer vekil, hac yolculuğu esnasında ölürse ve vasiyet de ederse; bedelin İmam Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed’e göre, vefat ettiği yerden gönderilmesi gerekir. Ancak yerine haccedilmesini vasiyet eden kişinin miras bıraktığı malının üçte biri, memleketinden giderek hac yapmaya yetmiyorsa, istihsanen, terekenin üçte birinin yettiği yerden hac yaptırılır.