Mukabelelerde dinlerken işittiğimiz ya da kendi kendimizeyken okuduğumuz Kuran'da secde ayetlerine denk gelince yapılması üzerimize vacip olarak bilinen Tilavet secdesi, her Müslümanın bilmesi gereken bir ibadettir. Tilavet secdesinin okunduğu gibi ya da işitildiği gibi hemen peşine yapma mecburiyeti olmadığı gibi aradan uzun vakit geçtikten sonra da yapılabilir. Ancak yinede, zaruret olmadıkça geciktirilmesi tenzihen mekruh olarak görüldüğü bilinmelidir.
Hanefi mezhebinin dışındaki Şafi, Hanbeli ve Maliki mezheplerine göre sünnet olan secdenin gerekliliğine dair yüce Rabbimiz (c.c) Kuran-ı Kerim'de şöyle emretmektedir:
"Onlara ne oluyor ki iman etmiyorlar ve kendilerine Kur'an okunduğu zaman secde etmiyorlar." (el-İnşikâk, 84/21).
PEKİ KURANDA GEÇEN SECDE AYETLERİ NELERDİR?
A’râf Suresi
"Şüphesiz Rabbin katındaki (melek)ler O’na ibadet etmekten büyüklenmezler. O’nu tespih ederler ve yalnız O’na secde ederler." (A’râf, 206)
Nahl Suresi
Göklerde ve yerde bulunan canlılar ve melekler büyüklük taslamadan Allah’a secde ederler (boyun eğerler). (Nahl, 49)
Ra’d Suresi
Göklerde ve yerde kim varsa, ister istemez kendileri de gölgeleri de sabah akşam Allah’a boyun eğer. (Ra’d, 15)
İsra Suresi
Onlar ağlayarak yüzüstü yere kapanırlar. Bu da onların derin saygısını artırır. (İsra, 109)
Hac Suresi
Görmedin mi ki şüphesiz, göklerde ve yerde olanlar, güneş, ay, yıldızlar, ağaçlar, hayvanlar ve insanların birçoğu Allah’a secde etmektedir. Birçoğunun üzerine de azap hak olmuştur. Allah, kimi alçaltırsa ona saygınlık kazandıracak hiçbir kimse yoktur. Şüphesiz Allah, dilediğini yapar. (Hac, 18)
Meryem Suresi
İşte bunlar, Âdem’in ve Nûh ile beraber (gemiye) bindirdiklerimizin soyundan, İbrahim’in, Yakub’un ve doğru yola iletip seçtiklerimizin soyundan kendilerine nimet verdiğimiz nebîlerdir. Kendilerine Rahmân’ın âyetleri okunduğu zaman ağlayarak secdeye kapanırlardı. (Meryem, 58)
Sâd suresi
Davud dedi ki: “Andolsun, senin koyununu kendi koyunlarına katmak istemek suretiyle sana zulmetmiştir. Esasen ortakların pek çoğu birbirine haksızlık eder. Ancak iman edip salih ameller işleyenler başka. Onlar da pek azdır.” Dâvûd, bizim kendisini imtihan ettiğimizi anladı. Derken Rabbinden bağışlama diledi, eğilerek secdeye kapandı ve Allah’a yöneldi. (Sâd, 24)
Neml Suresi
“Göklerde ve yerde gizli olanı ortaya çıkaran, sizin gizlediğiniz ve açığa vurduğunuz şeyleri bilen Allah’a secde etmesinler diye (şeytan onları yoldan çıkarmış.)” (Neml, 25)
Furkan Suresi
Onlara, “Rahmân’a secdeye kapanın denildiğinde “Rahmân da nedir? Senin bize emrettiğine mi secde edeceğiz?” derler ve bu onların nefretini artırır. (Furkan, 60)
Secde Suresi
Bizim âyetlerimize ancak, kendilerine bu âyetlerle öğüt verildiği zaman secdeye kapanan, kibirlenmeksizin Rablerine hamd ederek tespih edenler inanırlar. (Secde, 15)
Fussilet Suresi
Gece, gündüz, güneş ve ay Allah’ın varlığının delillerindendir. Güneşe ve aya secde etmeyin. Eğer gerçekten Allah’a kulluk ediyorsanız, onları yaratan Allah’a secde edin. (Fussılet , 37)
Necm Suresi
Haydi Allah’a secde edin ve O’na kulluk edin. (Necm, 62)
İnşikâk Suresi
Onlara Kur’an okunduğu zaman secde etmiyorlar. (İnşikâk, 21)
Alak Suresi
Hayır! Sakın sen ona uyma; secde et ve Rabbine yaklaş. (Alak, 19)