Hayvanlar depremi önceden hissedebilir mi? İşte bilimin yanıtı..

Kahramanmaraş depremi gerçekleşmeden önce bölgedeki köpeklerin saatlerce uluduğu söylendi. Büyük 1999 depreminden sonra da aynı şeyler söylenmişti. Peki, hayvanlar afetleri gerçekleşmeden saatler önce hissedebilir mi yoksa bu ağızdan ağıza dolaşan bir şehir efsanesi mi?

Milattan öncesine kadar giden bazı kayıtlar; fareler gelincikler, yılanlar ve böcekler gibi birçok hayvanın depremler yaşanmadan önce şehri terk ettiklerinden bahsediyor. Max Planck Hayvan Davranışları Enstitüsünde hayvan davranışlarını inceleyen Profesör Martin Wikelski, uzun araştırmaları sonucunda bu konudaki gerçekleri ortaya çıkardı. Detayları birlikte inceleyelim.

Haber Türk'ün haberine göre, Amerika Sismoloji Derneği tarafından 2018 yılında yapılan ve Geo Science World dergisinde yayınlanan bir çalışma; hayvanların depremi önceden hissedip hissetmediğini araştırdı. 

Araştırma kapsamında 160 deprem ve 130 tür arasında 700'den fazla yayınlanmış olağan dışı davranış raporu ele alındı. Araştırmaya depremden önce depresyona girdiği bildirilen bir kaplanın da dâhil olduğu bildirildi.

Alman Yer Bilimleri Araştırma Merkezi'nde bir sismolog ve araştırmacılardan biri olan Heiko Woith, yayınlanan iddiaların birçoğunluğunun düzgün gözlemlere dayanmadığını belirtti.

İnsanlar, deprem öncesi, sırası veya sonrasında hayvanları dikkatli bir şekilde gözlemlemiyordu dolayısıyla iki taraf arasında bir ilişki kurmak için veriler yetersizdi. Ancak yine de ilginç bir durum vardı. 

Araştırmacılar, bildirilen tüm vakaların yüzde 90'ının merkez üssünün 100 kilometre etrafında ve depremden önce 60 günü kapsayan bir zamanda meydana geldiğini buldu. Daha sonra ön depremlerin ne zaman ve nerede olduğunu incelediklerinde aradaki benzerliğin oldukça dikkat çekici olduğu bildirildi. 

Woith, "Bundan, anormal hayvan davranışlarının en azından bir kısmının ön şoklarla ilgili olabileceği sonucuna vardık."

Sonuç olarak, yapılan çalışma deprem ve hayvanlar arasında bir bağ olduğunu kanıtlayan veriler sağlayamasa da hayvanların öncü depremleri hissedebildiklerine dair farklı bir ihtimali ortaya çıkardı.

2016 yılında biyologlar, Kuzey İtalya'da araştırmalara başladı

Bu araştırma, bölgedeki bir çiftlikte yaşayan 6 inek, 5 koyun ve 2 köpek üzerinde yapıldı. Hayvanlar üzerine hızlandırılmış hareketleri kaydeden oldukça hassas aletler bağlandı. Araştırmanın gerçekleştiği dönemde toplam 18.000’den fazla deprem meydana geldi. Bu depremlerden ilki 6,6 büyüklüğündeydi.

Yapılan araştırmadan sonucunda 3,8 ve daha büyük depremlerden önce ahırdaki ineklerin hareketlerinde değişiklikler olduğu fark edildi.

Profesör Wikelski, “Bu bir tür karşılıklı etki sistemi” diye açıkladı. “Başlangıçta, inekler oldukları yerde donakalırlar, ta ki köpekler çıldırana kadar. Sonra inekler daha da çıldırır. Sonra koyunlar hareketlenir ve bu böyle devam eder.”

Çiftlik hayvanları 20 saat sonraki sarsıntıları bile hissediyor

Araştırmalar çiftlik hayvanlarının 1 ile 20 saat ilerideki depremleri önceden hissedebildikleri; yüzeye yakın olan sarsıntılarda daha önce, uzak olanlarda ise daha geç tepki verdikleri ortaya çıkardı.

4 Şubat 1975’te Çin’in Haicheng kentinde meydana gelen 7,3 büyüklüğündeki depremden önceki haftalarda, dondurucu soğuklara rağmen çok sayıda yılanın kış uykusundan uyanıp inlerini terk ettikleri gözlenmişti. Bu ve bunun gibi birkaç garip olayın ardından yetkililer büyük depremden saatler önce şehri boşaltma kararı aldı.

20 ve 50 arası hayvanın aynı anda ilginç tepkiler vermesi deprem uyarı sistemi olarak kullanılabilir ve tıpkı Çin’de olduğu gibi, insanlar felaketten saatler önce güvenli yerlere gidebilir. Hala daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç olsa da hayvanların afetleri bir şekilde hissettikleri bir gerçek.

Kaynak: listelist.com