İşte Söğütlüçeşme’nin bilinmeyen hikayesi

(Yazı Arif Atılgan & Derleyen Mehmet Nurullah Aydın)

Söğütlüçeşme adı Kadıköy’ün bir semtinde, Marmaray, Metrobüs durağında ve bir çeşmesinde vardır.

Altıyol’dan Söğütlüçeşme’ye doğru inen Söğütlüçeşme Caddesi’nin üzerinde Taşköprü Caddesi Köprüsü bulunmaktadır.

1980’li yıllara kadar köprü yoktu. Taşköprü Caddesi Söğütlüçeşme Caddesi’ne inerek Fenerbahçe Stadı’nın arkasına bağlanırdı.

Çeşme, köprü ayaklarının bulunduğu alt kottaydı. Belli ki yakınındaki bir söğüt ağacından dolayı da Söğütlüçeşme adını aldı.

Yanındaki yaşlı çınar ağaçları burada namazgâhının da olduğunu akla getirmektedir.

Çeşme daha sonra yapılan köprünün ayakları altında yok olmuştur. 1900’lerin başında Çamlıca Üçpınarlar’dan gelen suyolları arızalanmıştır.

Yapılan onarım sonrası 1920’li yıllarda bu su Osmanağa, Rızapaşa, ve Söğütlüçeşme çevresindeki çeşmelerden tekrar akmaya başlar. Dolayısıyla Söğütlüçeşme’den de…

1800 sonlarındaki ve 1900 başlarındaki haritalarda Söğütlüçeşme İstasyonu henüz yok. Ama Söğütlüçeşme adı var.

Anlaşılıyor ki çeşmenin başında söğüt ağacı vardır. Önce çeşme sonra semt sonra da istasyon adını o ağaçtan almış. 

Çeşmenin arka tarafı mezarlıktır. Burada 1960’lardan itibaren tamirciler vs görülür.  1980’lerde yeni istasyon inşa edilir. Günümüzde ise çevre tamamen değişmiştir.

Söğütlüçeşme, kesme küfeki taşından yapılmış. 3.10m en, 2.27m yükseklik, 1.18m kalınlığı vardır. Cephesinde 1.80m genişliğinde kaş kemerli 0.57m derinliğinde bir niş bulunur. Ayna taşının iki yanında 0.27m/0.19m/0.20m ölçüsünde kemerli tas hücreleri yer alır. Çeşmenin üzeri geriye doğru meyillidir. Sade hatları ile klasik Türk üslubuna uymaktadır. Bu sebepten 16.-17. Yüzyıllara aittir denebilir. Çeşme 1980’li yıllarda 0.70m kadar toprağa gömülmüştür. Kitabesi yoktur. Yanındaki yaşlı çınar ağaçları burada namazgâhının da olduğunu akla getirmektedir. Çeşme daha sonra yapılan, yukarıda bahsettiğim köprünün ayakları altında yok olmuştur.

İşte Söğütlüçeşme’nin bilinmeyen hikayesi de bu şekildedir.

Kaynak: arifatilgan.com / arifatilgan.wixsite.com/arifatilgan