Kadıköy Moda'nın bilinmeyen hikayesi ve ilk kez göreceğiniz eski resimleri

Kadıköy’ün kaldırımlarından ağır ağır  Moda’ya ilerlerken tarihine kulak verelim. İşte Moda'nın eski resimleri ve o bilinmeyen hikayesi...

Öncelikle İstanbul’u İstanbul yapan efsanalerinin bir tanesinden bahsedelim.

2680 yıl kadar önce yurtsuz kalan Karya’lı göçmen Megaralılar, bir kâhinin ‘yeryüzü cennetinde bir körler ülkesi var, karşısında da bir tepe. 

Aradığınız umut orada’ diyerek yol göstermesi üzerine teknelerle o zaman adı sanı olmayan bu muhteşem beldeye gelir ve buranın güzelliğiyle büyülenirler. 

Sonunda, ‘dünyadaki cennet’i: İstanbul’u bulmuşlardır. Ama karşı kıyıdaki sis kalkınca orada bazı yerleşimleri görür ve şaşırırlar; ‘bu cennet gibi yer dururken karşı kıyıda bu güzelliği görmeden yerleşenler kör olmalı, işte körler ülkesi!’ diye bağırırlar. 

Onların ‘körler ülkesi’ dedikleri yer Kalkedonia yani Kadıköy’dür.

Semtin adını, Yusuf Kamil Paşa sokakta bulunan All Saints Moda Kilisesi’nden aldığı söylense de, Katip Çelebi’nin Cihânnümâ adlı eserinde yer alan İstanbul haritasında, buranın adı olarak Moda ismi yer almaktadır.

O güzel Moda, Kadıköy ile Yoğurtçu Parkı arasında kalır. Bilinen o ki tarihi MÖ 2000’lere kadar dayanır.

Kenanlıların (Fenikeliler) ticaret iskelesi olarak kullandığı bir semttir.Osmanlıların Kadıköy’e yerleşmeleri 1300’lü yıllarda olmuştur. 

Moda ise Gayrimüslimlerin yerleşmeyi tercih ettiği bir semt olarak çıkar karşımıza. Bu süreç özellikle Tanzimat dönemi ile başlar. 

İngilizlerin tamamının yanı sıra Rumlar, Ermeniler ve Osmanlıların ileri gelenlerinin ikamet ettiği yerlerin başında gelir.

İstanbul’un gayr-ı Müslüm vatandaşlarının Moda’yı tercih etmesiyle Batılılaşmanın yabancı sayılmayacağı bu semtin temelleri atılır.

Moda’nın tarihi denince o meşhur konaklar gelir akla…

Birçok mimari eser ve sanat eseri, batı kökenli okul, kiliseler ve yapılar da bu yeni semte gün geçtikçe şeklini vermeye başlar. 

Osmanlı-Batı mimarisinin en güzel örneklerinin yapıldığı o dönemlerdeki köşkler, konaklar genellikle 2-3 katlı ve bahçelidir.

Tarihi Sarıca Arif Paşa Konağı gibi ayakta kalan yapılar dışında 1950’li yıllardan sonraki apartmanlaşma sürecinden nasibini alan Moda, zamana ayak uydurma adına birçok tarihi yapısını bu dönemde kaybetmiştir. 

Kabotaj Bayramı'nda Atatürk'ün gelişini bekleyen halk. 1935

Moda İskelesi / 1940'lar

Göztepe Vapuru  

Moda Caddesi, Kadıköy / 1959

Moda Deniz Hamamı

Moda'da bir vapur

Moda ve Yandan Çarklı Vapur

Moda İskelesi

İşte Kadıköy Moda'nın diğer eski resimleri...

kaynak: tarihikisiler.com