Mardin Büyükşehir Belediyesi ile Halfeti ve Batman Belediyesi'ne kayyım atandı. İçişleri Bakanlığı, belediye başkanları hakkındaki devam eden soruşturmaları kayyum atama gerekçesi olarak açıkladı.
CHP, DEVA, Gelecek ve Yeniden Refah kayyıma tepki gösterirken, DEM Parti'ye destekte birleştiler.
Özgür Özel, sosyal medya hesabından "Bu sabah Türkiye’de barış denilince ilk akla gelen siyasette diyaloğun en önemli isimlerinden Ahmet Türk ile birlikte iki seçilmiş belediye başkanına daha kayyum atandı. Günlerdir yaşananlardan hiçbir ders almadan, Söylenenlere hiç kulak asmadan, Seçimde kazanamadığı belediyelere el koyan, Islah edemediği siyasetçileri darbeyle görevden almaya cüret eden, Zihni bozuk, kalbi kötü, eli kirli, utanmaz arlanmaz bir pişkinlikle muhatabız. Uyarıyorum, Söz bitmek üzeredir. Bu kötülükle mücadele etmek için ne gerekiyorsa o yapılacaktır." mesajını paylaştı.
Öte yandan Özel'in, bugün İstanbul'dan Mardin'e giderek, görevden alınan Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk ile görüşeceği açıklandı.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, X hesabından yaptığı açıklamada, şunları kaydetti:
"İktidar kontrolü kaybetti, tutarsız ve ciddiyetsiz savrulmalar yaşıyor. Daha bir hafta önce Cumhurbaşkanı Yardımcısıyla aileleri barıştıran Ahmet Türk bu hafta terörist oldu.
Demokrasilerde seçmen iradesinin sürekliliği esastır. Seçilmiş görevden uzaklaştırılıyorsa yerine yine seçilmiş yani Meclis üyelerinden biri gelir. Seçme yetkisi sadece seçmene aittir ve devredilemez. BM Habitat toplantısı için geldiğim Kahire’den bu akşam dönüyor ve yarın Türkiye Belediyeler Birliği Encümeni’ni olağanüstü topluyoruz."
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, sosyal medya hesabı üzerinden kayyım atamalarına tepki gösterdi. Yavaş, "Hukukçu olarak görüşüm; TBMM’nin acilen ilk toplantıda yasa değişikliği yaparak görevden alınan başkanın yerine belediye meclisinden birinin seçilmesini sağlayıp seçmen iradesinin belediyeye yansımasını sağlamasıdır" dedi.
Yavaş'ın paylaşımı şöyle:
"Bugün yine kayyum atamalarıyla güne başladık. Öncelikle burada savunulması gereken kişilerden bağımsız olarak hukuk ve demokrasidir. Demokrasilerde bazen seçim kazanılır, bazen seçim kaybedilir. Hiç istemediğiniz birisini halk seçebilir. Önemli olan bunun içe sindirilmesidir. Bir yandan hakkında hüküm olanlar kayyum atanacağını bile bile aday yapılırken (en azından geçmiş yılların öngörüsü ile) diğer yandan idare-seçim-YSK bu adayların adaylıklarına neden izin verdiği sorgulanmalıdır. Milletin iradesinin bu şekilde yok sayılması artık seçmenin sandıktan iyice uzaklaşması sonucunu doğuracaktır. Bırakın belediye başkanlarını halk yaptıklarını ve yapamadıkları hizmetlerle değerlendirsin. Partiler de adaylarını buna göre belirleyip adeta meydan okur gibi aday tespit etmesin. Hukukçu olarak görüşüm; TBMM’nin acilen ilk toplantıda yasa değişikliği yaparak görevden alınan başkanın yerine belediye meclisinden birinin seçilmesini sağlayıp seçmen iradesinin belediyeye yansımasını sağlamasıdır. Unutulmamalı Hukuk, hava ile su kadar insanların olmazsa olmaz ihtiyacıdır."
Kemal Kılıçdaroğlu:
Kurt, kuzu postuna bürünmüş; siz sanıyorsunuz ki artık dostumuz oldu. Bu gitmeden hiçbir şey değişmez ve düzelmez. Adalet, diktatörden ricacı olarak tesis edilmez. Saray’ın hukuksuzlukları karşısında demokrasiye sahip çıkmadan Türkiye’nin geleceği aydınlanmaz! Hukuksuz atamalara sessiz kalmak, kayyumlara göz yummak, anti-demokratik bir düzenin kapısını aralamaktır. Ayrışmadan, birleşerek ve büyüyerek bu tek adam rejimine karşı omuz omuza mücadele etmekten başka şansımız yok! Sesimiz daha gür, irademiz daha sağlam, demokrasiye inancımız daha da sertleşerek her bir yurttaşımızı sorumluluk almaya ve adaletin Türkiye’sini inşa etmeye çağırıyorum.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu'nun açıklamaları şöyle:
Siz ne yapmak istiyorsunuz Allah aşkına? Kafanız mı karışık, birbirinizle mi didişiyorsunuz? Hem devlete, hem demokrasiye, hem yargıya; hem de siyasete olan güveni yerle bir ediyorsunuz!
Sayın Bahçelinin terör örgütü liderini TBMM’de konuşmaya çağırmasının hemen sonrasında daha dokuz ay önce seçilmiş Esenyurt Belediyesine kayyum atıyorsunuz! Cumhurbaşkanı yardımcısı ve üst düzey iktidar yetkilileri, Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk ile iki aile arasındaki anlı şanlı bir barışma töreninde, omuz omuza verdikten bir hafta sonra; yine dokuz ay önce seçilmiş Mardin, Batman ve Halfeti belediyelerine kayyum atıyorsunuz!
Milletin aklıyla alay etmeyi bırakın da önce oturup aranızda ne yapacağınız konusunda anlaşın ve halkın önüne çıkıp şeffaf bir şekilde açıklayın!
Gelecek Partisi olarak bizim tutumuz ise hep açık ve net oldu: Kayyumun açık ve gizli, hiçbir türünün olmadığı tam ve eksiksiz demokrasi! Terörün hiç bir türünün barınamadığı tavizsiz kamu düzeni!"
Sosyal medya platformu X üzerinden kayyıma tepki gösteren Ali Babacan:
Daha dün kardeşlik mesajı verenler; millî birlik ve beraberliği çelikleştirmekten söz edenler... İmanımız bir, kıblemiz bir diyenler; iç cepheyi güçlendirme çağrısı yapanlar... Anlayın artık: Milletin iradesine kayyum atayarak millî birliği sağlayamazsınız. Vatandaşlarımızın oylarını keyfinize göre gasp ederek iç cepheyi güçlendiremezsiniz. Defalarca söyledik, tekrar ediyorum:
1. Belediye başkanlarının görevden alınması ancak ve ancak bağımsız yargı kararı ile olmalıdır.
2. Görevden alınan belediye başkanının yerine meclis içinden bir belediye başkanı seçilmelidir. Gerekli mevzuatı düzenlemenin adresi de TBMM’dir.
Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan:
Sabaha karşı yapılan kayyum atamaları yıllardır sahnelenen senaryonun bir kez daha tekrarlanmasından ibarettir.
Bu isimleri aday gösterenlerin ve kayyum atayanların hatası ne olursa olsun; cezalandırılan halktır, yok sayılan halk iradesidir.
Her iki taraf da bu anlamsız oyuna tekrar tekrar perde açmaktan vazgeçmelidir.
Sorun yasalarda ise, TBMM’de acil düzenlemelerle kanun değişikliklerini gerçekleştirelim.
Yıllardır terör örgütü üyeliğinden yargılanan isimler aday gösteriliyor. YSK itiraz etmeyerek bu adaylıkları meşrulaştırıyor. Seçimler sonuçlanır sonuçlanmaz; yıllardır süren davalar hızla karara bağlanıyor. Ve sonuç olarak, seçilmiş belediye başkanları görevden alınarak yerlerine vali ve kaymakamlar atanıyor.
Bu filmin iki tarafı da, sivil siyasete duyulan güveni eriten ateşe odun taşımak için birbiriyle yarışıyor.
Doğrusu; sorunlu isimlerin aday gösterilmemesi, gösterilse bile YSK sürecinde adaylıklarının önlenmesidir. Bununla birlikte, görevden alınmayı gerektirecek bir suç seçim sonrası sabit hale gelmişse, kayyum atamak yerine seçilmiş belediye meclislerinin yeni bir beledye başkanı seçmesidir.
Türkiye Cumhuriyeti için çıkış yolu adalettir, hukuktur, millet iradesine saygı göstermektir. Örgütlerle istikrarlı mücadelenin asıl etkili yolu, bin yılı aşkın mazisi olan köklü bir devlet gibi hareket etmektir.
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, kayyım kararının ardından TBMM’de basın toplantısı düzenledi. Kayyım kararlarından rahatsız olan DEM Parti bunun 'adı konulmamış bir OHAL uygulaması' olduğunu savundu.
Türkiye'de 'İstiklal mahkemelerinden beri' Kürt kökenli yurttaşlara baskı yapıldığını savunan Koçyiğit "Bu ülkede çok uzun süre Kürtlere sistematik olarak politikalar uygulandı. Bu politikaların en önemlisi de istisna hukukunun genelleşmesiydi. Biz bunu genelde yargı eliyle gördük. İstiklal Mahkemeleri'nde, Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nde, Özel Yetkili Mahkemeler'de OHAL uygulamalarında gördük. Yani aslında Kürtler uzun bir süredir bir istisna hukukuyla yönetilmeye çalışılıyor. Bugün de bu kayyum rejimi adı konulmamış bir OHAL uygulamasıdır." ifadelerini kullandı.
Belediye başkanlarının terör örgütüyle bağlantılarını perdelemeye çalışan Koçyiğit, asıl hedefin Kürt kökenli vatandaşlar olduğunu iddia etti: "Mevzunun Kürt halkıyla olduğunu çok iyi biliyoruz. Mevzunun Türkiye'nin en büyük ilçesini bir Kürt'ün yönetmesine olan tahammülsüzlük olduğunu çok iyi biliyoruz."
Açılım süreci girişiminin gündemden kalkmasından hayal kırıklığına uğrayan DEM Parti'nin sözcüsü "Aslında iktidarın bir çözüm istemediği, çözüm değil çözümsüzlükten beslendiğini, barış değil savaştan ve şiddetten beslendiği bugün kayyum uygulamaları bir kez daha göstermiştir. Bütün Türkiye halkları sabah akşam televizyon programlarına dikmiş acaba barış için, diyalog için kim hangi mesajı verdi diye dört gözle beklerken, aslında barış ihtimalinin bir kez daha iktidar eliyle yok edilmeye çalışıldığını görüyoruz." diye konuştu.
Gülistan Kılıç Koçyiğit, DEM Parti Grup Toplantısının yarın Mardin’de yapılacağını söyleyerek "DEM Parti Grubu bu hafta bütçe görüşmelerine ve TBMM Genel Kurulu'na katılmayacak" dedi.
Görevden alınan Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk ise sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda "Asla pes etmek yok. Demokrasi, Barış ve Özgürlük mücadelesinden geri adım atmayacağız. Halk iradesinin gaspına geçit vermeyeceğiz. Bu böyle bilinsin!" dedi.
Ardından Sözcü TV'ye bağlanarak açıklamalar yapan Ahmet Türk şunları söyledi:
"Saat 5.30'da aradılar, 'Tebligat yapacağız' dediler. 6'ya 10 kala zili çaldılar. Tebligat yaptılar. 'Normalleşme' dedikleri işte bu herhalde. Halk iradesi gasp ediliyor. Guinness Rekorlar Kitabı'nda girdim herhalde. Dünyada 3 kez kayyum atanıyor. Öyle bilgimiz, beklentimiz yoktu. Sabah 5.30'da telefon açılınca bir şeyler olduğunu hissettim. Ama daha önce kayyum atanacağı beklentimiz yoktu. Türkiye'de yaşananlar, hukukun, adaletin, demokrasinin hangi boyutta olduğunu gösteriyor. Her şeyi beklemek gerekiyor herhalde.
"Bizler halkımızla birlikte burada gerçekten iyi diyaloglar kurarak, olabildikçe halka hizmeti esas alan bir mantıkla yaklaşmamıza tahammül edemediler, olay bu. Bazı gerekçeler gösteriliyor, Kobani davası, daha önce hakkımda açılmış olan bir dava vardı Siirt’te 2011’de yaptığım bir konuşma onu göstermişler gerekçe olarak. Oysaki onunla ilgili daha önce takipsizlik kararı verilmiştir. Ama bu kararı kaldırıp yeniden yargılamayı getirdiler, 2011 yılındaki bir konuşmaya. Başka bir davam yok.
Bence bunlar hesaplanan şeylerdi. Böyle bir mesajın arkasından bir de şunu tahmin ediyorum bazı yerlerde yaptığı görüşmelerde istediği sonucu alamadılar diye düşünüyorum."
Görevden alınan bir diğer isim Gülistan Sönük, Batman Belediyesi'nin önünde açıklama yaptı:
"Bütün seçim süreci boyunca biz neler yapacağımızı tek tek söyledik. Şimdi kendisi gelsin burada gasbını tekrar söylesin. Desin ki, ‘Sizin lokmanızda bir lokma kaldı ve ben onu da almaya geldim.’ Gelecek ve anlatacak bunları. Diyecek ki, ‘Sizin çocuklarınızın kantin parası vardı ve ben onları alacağım’ diyecek. Yok öyle bir memura kararı tebliğ ettirmek. Yok öyle suç işleyip suçlarına memurları alet etmek. Biz bunu tanımayacağız. Kendisi gelecek. Gelecek diyecek ki ‘Sevgili Batman halkı ben utanmadan sıkılmadan 3 milyar borcu bıraktım. Yetmedi bana, sizin cebinizde bir kuruş kalmış onu da gasbetmeye geldim.' "
İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada belediye başkanlarının görevden alınmasına ilişkin nedenler şöyle sıralandı:
1. Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet TÜRK’ün
a) Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesinin 2021/6 esas sayılı KOBANİ DAVASI kapsamında SİLAHLI TERÖR ÖRGÜTÜNE ÜYE OLMA suçundan 10 YIL HAPİS CEZASI ALMASI,
b) Ankara 14. Ağır Ceza Mahkemesinin 2022/142 esas sayılı dosyası kapsamında TERÖR ÖRGÜTÜ PROPAGANDASI YAPMAK suçundan davasının devam etmesi ve
c) Mardin Cumhuriyet Başsavcılığının 2024/7685 sayılı soruşturma dosyası kapsamında SİLAHLI TERÖR ÖRGÜTÜNE ÜYE OLMA suçundan yürütülen soruşturması nedeniyle; Ahmet TÜRK’ün Anayasa'nın 127'inci maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 47'inci maddesi gereğince geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanlığı'nca görevden uzaklaştırılmıştır.
5393 sayılı Belediye Kanunun 45 ve 46'ıncı maddeleri uyarınca Mardin Valisi Tuncay AKKOYUN Mardin Büyükşehir Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirilmiştir.
Batman Belediye Başkanı Gülistan SÖNÜK’ün
a) Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2023/70 esas sayılı dosya kapsamında SİLAHLI
TERÖR ÖRGÜTÜNE ÜYE OLMA suçundan 6 YIL 3 AY HAPİS CEZASI ALMASI,
b) Batman Cumhuriyet Başsavcısının 2023/14816 esas sayılı soruşturma kapsamında
SİLAHLI TERÖR ÖRGÜTÜ PROPAGANDASI YAPMAK suçundan yürütülen soruşturmanın devam etmesi ve
c) Batman Cumhuriyet Başsavcısının 2024/7894 esas sayılı soruşturma kapsamında SİLAHLI TERÖR ÖRGÜTÜNE ÜYE OLMA suçundan yürütülen soruşturmanın devam etmesi
nedeniyle; Gülistan SÖNÜK’ün Anayasa'nın 127'inci maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 47'inci maddesi gereğince geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanlığı'nca görevden uzaklaştırılmıştır. 5393 sayılı Belediye Kanunun 45 ve 46'ıncı maddeleri uyarınca Batman Valisi Ekrem CANALP Batman Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirilmiştir.
3. Şanlıurfa Halfeti Belediye Başkanı Mehmet KARAYILAN’ın
a) Gaziantep 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2020/136 esas sayılı dosyası kapsamında SİLAHLI TERÖR ÖRGÜTÜNE ÜYE OLMA suçundan 6 YIL 3 AY 15 GÜN HAPİS CEZASI ALMASI,
b) Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcısının 2024/466 esas sayılı soruşturma kapsamında SİLAHLI TERÖR ÖRGÜTÜNE ÜYE OLMA suçundan yürütülen soruşturmanın devam etmesi nedeniyle; Mehmet KARAYILAN’ın Anayasa'nın 127'inci maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 47'inci maddesi gereğince geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanlığı'nca görevden uzaklaştırılmıştır. 5393 sayılı Belediye Kanunun 45 ve 46'ıncı maddeleri uyarınca Halfeti Kaymakamı Hakan BAŞOĞLU Şanlıurfa Valiliğince, Halfeti Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirilmiştir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.