Bizans ile Roma dönemlerinde yapılaşma evresi geçiren 2 bin 200 yıllık geçmişiyle tarihe ışık tutan Erdemli ilçesi Ayaş Mahallesi'nde, Mersin-Antalya D400 karayolunun yanında ortaya çıkarılan ve 29 dönemdir kazı çalışmalarının sürdüğü 23 hektarlık alanda kurulduğu belirlenen, geçmişin en önemli ticaret ve üretim merkezlerinden Elaiussa Sebaste Antik Kenti'nde bu sene farklı bir çalışma yapılmaya başlandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Mersin Müze Müdürlüğü koordinesinde yapılan çalışmada Kastamonu Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Kazı Başkanı Dr. Asena Kızılarslanoğlu ile birlikte 15 kişilik ekip yer aldı. Ekibin bu seneki çalışmaları çerçevesinde dönemin önemli kişilerinin mezarlarının da yer aldığı antik Roma yolunda bulunan Kilikya bölgesinin en büyük nekropolünün turizme açılması için çevre düzenlemesi ile 3 boyutlu dijital verilerinin hazırlanması için start verildi. Sahadaki taramaların sonlarına yaklaşılırken, önümüzdeki yıl çevre düzenlemesinin yapılmasının ardından bölgenin önemli turizm merkezi olacağı ifade edildi.
2023 yılı çalışmaları hakkında bilgiler veren Kazı Başkanı Dr. Asena Kızılarslanoğlu, "Şu anda kentin kuzey nekropolünde bulunmaktayız. Bu nekropol antik Roma yolu üzerinde farklı pek çok tipolojideki mezarı barındırıyor. Bu alanın turizme açılması için çevre düzenlemesi yapılmaya başlanacak. Şu an projelendirme aşamasındayız. Bir ön hazırlık yapılmakta. Burada mezarların tipolojik çalışmaları yapıldı. Çevre düzenlemesi yapılması ve turizme açılması amacıyla bir gezi güzergâhı belirlenmesi ve yine buradaki mezarların dijital verisinin elde edilerek belgelenmesi ve tanıtım amacıyla kullanılması hedeflenmekte. Çalışmalarımız şu an devam ediyor" dedi.
Antik Roma yolunda bulunan nekropolde farklı pek çok tipolojideki mezar olduğuna tekrar dikkat çeken Dr. Kızılarslanoğlu, "Roma döneminde bu mezarlar yapılmış. Geç dönemde Bizans döneminde de tekrar kullanımlar görmüş. Genellikle toplu aile mezarları olarak kullanılmış burası. Oda mezarlar var. Yine lahit mezarlar var. Bireysel gömülerin yapıldığı, birazcık insanları ekonomik sınıfına göre hitap eden bir nekropol burası. Burası özellikle Kilikya bölgesindeki en büyük nekropollerden bir tanesi. Halihazırda pek çok mezar da korunabilmiş durumda. Çok farklı ve tipolojideki mezarı barındırdığı için turizme açıldığında büyük bir potansiyele sahip olacak. Bölgenin tanıtımına büyük katkı sağlayacak, kentin ne kadar büyük olduğunu ve nüfusunu ile ekonomik düzeyini çok net bir şekilde burayı ziyaret eden insanlara gösterme şansına sahip olacağız" ifadelerini kullandı.
Nekropolde iki tane anıtsal tipte mezarın olduğuna da vurgu yapan Kızılarslanoğlu, "Onlar tabi ki o dönemde birazcık daha ekonomik statüsü yüksek olan ya da idareci sınıftan olanların olduğu düşünülüyor.
O tapınak tipli mezarlarda bu bölge de önemli bir yer ediniyor" diyerek sözlerini tamamladı.
Kızılarslanoğlu'yla birlikte ekipte Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Ayça Gerçek, Araştırma Görevlisi Hakan Gerçek, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nisa Erkovan, arkeolog ve seramik uzmanları ve öğrencilerin de yer aldığı belirtildi.