Kişisel özelliklerin hangi kişilik bozukluğuna sahip olabileceğini gösteriyor

Kişilik bozuklukları 3 kümede toplanır ve bu kümelerde farklı isimlerde birçok psikolojik rahatsızlıklar söz vardır. Bunlar başlıca; Paranoid, şizoid, şizotipal, anti sosyal, borderline, histrionik, narsistik, çekingen, bağımlı ve obsesif kompulsif kişilik bozukluklarıdır. Her bozukluğun kendine ait özellikleri vardır. Az sonra sayacağımız özelliklerin sizde de olduğunu düşünüyorsanız, tedavi için psikiyatriye başvurmanız önerilmektedir. İnsanlar psikolojik testlerle hangi ruhsal hastalığa sahip olduğunu anlamaya çalışmaktadır. Fakat bu testlerin güvenilirliği şüphelidir. Gelin, kişilik bozukluklarını tek tek ele alalım ve özelliklerine göz atalım…

PARANOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Eksantrik hastalıklardan biri olan paranoid bozukluğa sahip kişilerde; gereksiz yere güvensizlik, başkalarından şüphe duyma, kin tutma ve affedememe gibi özellikler görülür. Bu insanlar, başkaları tarafından sömürüldüklerini düşünürler. İnatçıdırlar ve rahat olamazlar. Eleştiri onlar için zayıflıktır. Öfke ile tepki gösterirler. Nedeni tam olarak bilinmemektedir.

ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Şizoid kişilik bozukluğuna sahip kişiler çoğu etkinlikten zevk almazlar ve hayatta kendilerini ‘gözlemci’ gibi hissederler. Doğal konuşmadan uzaktırlar, başkalarının duygusal beklentilerine karşı tahammülsüzdürler. Övülmeye de eleştirilmeye de kayıtsızdırlar. Kendine özgü ahlaki ve politik inançları vardır. Bu kişilik bozukluğunun nedeni belirsizdir. Şizofreni benzeri bir kişilik bozukluğu olarak tanımlanır.

ŞİZOTİPAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Şizotipal kişilik bozukluğuna psikolojik, çevresel ve biyolojik etkenler neden olabilmektedir. Bu kişilik bozukluğuna sahip olan kişiler; bedensel yanılsamalar, olağandışı algısal yaşantılar, olağana aykırı düşünme ve konuşma, uygunsuz ve kısıtlı duygulanım, alışılagelmiş dışında davranma ya da görünme, alınganlık, büyüsel düşünmeler gibi özelliklere sahiptir.

ANTİSOSYAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Çocukluk çağında teşhis edilemeyen tek kişilik bozukluğu antisosyal kişilik bozukluğudur. Bu kişiler; başkalarının haklarını sömürme, manipüle etme, ihlal etme gibi özelliklere sahiptir. Hayvanlara zulmetme, yangın çıkarma, yasaları çiğneme gibi tehlikeli özellikleri taşır.

Sorumsuzca davranır ve sosyal hayata aldırış etmez. Antisosyal kişilik bozukluğuna sahip kişiler, yaptıklarından suçluluk duymaz ve hatalarından ders çıkarmaz. Uzun ilişkiyi sürdüremeyen bu kişiler, hayatlarındaki sorunlar için devamlı başkalarını suçlarlar.

BORDELİNE (SINIRDA) KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Bordeline kişilik bozukluğu olanlar, nevrozlarla psikozlar arasında sınırda olan kişilerdir. Bu kişiler; ilişkilere kafa yormazlar, terk edilmekten kaçınmak için ilişkilerini bitirirler. Çarpık ve kararsız bir benlik duygusuna sahiptirler. Aile, arkadaşlar ve sevdikleri ile yoğun ve istikrarsız ilişki yaşarlar.

Güvensiz cinsel ilişki, fazla para harcama, madde bağımlılığı, aşırı yemek yeme, dikkatsiz araç kullanma gibi dürtüsel ve tehlikeli davranışlarda bulunurlar. Bu belirtiler sadece yüksek ruh hali durumunda meydana geliyorsa bu kişiler sınırda değil, duygudurum kişilik bozukluğuna sahip kişilerdir. İntihar davranışları, değişen ruh halleri kronik boşluk hissi, kendinden kopmuş hissetmek sınırda kişilik bozukluğunun diğer belirtileridir.

HİSTRİONİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Genç yaşlarda başlayan histrionik kişilik bozukluğuna sahip kişiler; aşırı duygusaldırlar, sürekli ilgi isterler ve her şeyi dert edip ağlarlar. Frapan giyim, baştan çıkarıcı sözler sıkça başvurdukları şeylerdir. İlişkilerinde yüzeyseldirler. Başkalarını etkilemek isterler.

Gösteriş yaparlar ve duygularını abartırlar. Durup dururken yardım etme eğilimindedirler. Kendinden başka kimseyi düşünemez ve sevemezler. Dikkatleri üzerine çekmeyi severler. Mutsuz insanlardır ama mutlu görünürler. Üç histionikten biri anti sosyal olma eğilimindedirler.

NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Nedeni henüz tam bilinmeyen narsistik kişilik bozukluğuna sahip kişiler; kendilerini her konuda eşsiz ve üstün görürler. Sınırsız başarı, güç, güzellik, ideal aşk isterler. Başkaları tarafından devamlı beğenilme ihtiyacı güderler. Özel muamele beklerler. Empati yoksunudurlar ve başkalarını sömürürler. Kibirlidirler ve başkalarını kıskanırlar.

ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Çekingen kişilik bozukluğu olanlar; pasif ve edilgendirler. Reddedilmeye karşı duyarlıdırlar ve arkadaşlarına çok fazla bağlıdırlar. Kariyerlerinde ilerleyemezler. Toplum içinde istenmediklerini düşünürler. Yakın ilişki kurmaktan kaçınırlar. Alay edilme ve utandırılma korkusu yaşarlar. Çekingen kişilik bozukluğu olanlar fazla utangaçtır. Yetmeme, onaylanmama ve takdir edilmeme korkusu yaşarlar.

BAĞIMLI KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Bağımlı kişilik bozukluğu olanlar, başkalarına karşı aşırı bağımlıdırlar. Özgüven eksikliği olan bu kişiler, bir iş konusunda tek başına karar verme ya da yapmada zorluk yaşarlar. Yalnız kalmaktan korkan bu kişiler, bağımlı oldukları kişiden kopmamak için her türlü duruma razıdırlar. Madde bağımlılığına yatkındırlar. ‘Hayır’ demekte zorlanırlar. Terk edilme ve reddedilemeye karşı duyarlıdırlar. İlişkileri bittikten sonra hemen yeni bir ilişkiye girme eğilimdedirler. Eleştirilmeye duyarlıdırlar ve hayatlarında kendileri karar veremez, bunu başkalarından beklerler.

OBSESİF KOMPULSİF KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Obsesif kompulsif kişilik bozukluğu olanlar; plancıdırlar, bir işe başlamadan liste yaparlar, kurallar koyarlar ve onlara bağlı kalırlar. İşleri organize etmeye yatkındırlar ve bununla aşırı derecede uğraşırlar. Mükemmelliyetçi kişilerdir. Bu yüzden yapmaları gereken işleri ya tamamlayamazlar ya da en iyisi olmadığı için tatmin olmazlar.

Her şeyi tekrar tekrar kontrol ederler ve devamlı bir eksiklik ve yanlış bulurlar. Kararsızdırlar, bu yüzden işlerini sürekli ertelerler. Kendilerini işe adarlar. Boş anlarında iş dışında bir işle meşgul olduklarında huzursuz olurlar. İşle ilgili fazla sorumluluk alırlar. Ahlak, dürüstlük, hak konularında katıdırlar.