Yanlış klima kullanımına dikkat: Zatürre ve yüz felci yapıyor! Uzman doktor açıkladı: Klima çarpması belirtileri nelerdir, nasıl önlenir?

Prof. Dr. Öztürk, mevsim normalleri üzerinde seyreden hava sıcaklıklarının uyku sağlığını olumsuz etkilediğini söyledi.

Uyku sağlığının hava sıcaklığıyla doğrudan ilişkili olduğunu belirten Öztürk, "İdeal uyku ortamının sıcaklığı 19-22 derece arasında olmalı. 19 dereceden soğuk ve 22 dereceden sıcak olduğunda uyku kalitesi etkilenmektedir." dedi.

Öztürk, sıcaklardan korunmak ve serinlemek amacıyla klima kullanımının yaygınlaştığına dikkati çekti.

Klimanın doğru kullanılması gerektiğini vurgulayan Öztürk, şunları kaydetti:

"Özellikle yatak odalarına konulan klimaların 16-17 derecelerde değil, en düşük seviye olarak 20 derece civarında çalıştırılması uyku sağlığı açısından daha uygun olacaktır. Aslında yatak odasında klima bulundurmayıp diğer odalardaki klimadan dolaylı faydalanmak sağlıklı olanıdır. Açık klimaya karşı uyumak pek çok sağlık sorununa neden olabilir. Vatandaşlar bu yaz sıcağında hasta olabilirler.

İyi temizlenmemiş klima filtrelerinden mikrop kapabilme riski var. Aynı zamanda aşırı soğuğun etkisiyle enfeksiyon hastalıkları görülebiliyor. Hareket sistemine ilişkin rahatsızlıklar, adale krampları, boyun ve omuz tutulmaları meydana gelebiliyor. Birdenbire soğuyan kas gruplarında spazm olabiliyor. Bademcik iltihabı, boğazı üşütme ya da daha ağır durumlarda zatürreye kadar gidecek durumlar olabilir."

Öztürk, uyku öncesi klimanın bir süre çalıştırılarak odanın serinletilmesini ve kapatıldıktan sonra uykuya geçilmesini tavsiye etti.

Klima Çarpması Nedir?

Klima çarpması modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan klima kullanımına bağlı ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Sıcak havalarda serinlemek amacıyla kullanılan klimaların yanlış kullanımı sonucunda vücut ısısının düzenlenmesinde bazı sorunlar ortaya çıkabilir.

Ortam fazla soğuk olduğunda vücut ısı değişikliklerine uyum sağlayabilmek için ekstra bir çaba sarf etmek durumunda kalır ve bu durumun neticesinde baş ağrısı, halsizlik, baş dönmesi ve vücut ısısında dengesizlik gibi semptomlar ortaya çıkabilir. 

Klima Çarpması Nasıl Olur?

Klima çarpmasının en önemli nedenlerinden bir tanesi klimanın yanlış kullanımıdır. Klima çarpmasına neden olan başlıca faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Aşırı soğutma: Normal şartlarda canlıların metabolizması ısı üretimi ve ısı kaybı arasında bir dengede çalışır. Klima çarpmasının en yaygın nedenlerinden bir tanesi klimayı olması gerekenden düşük sıcaklıklarda çalıştırmaktır. Klimalar iç mekanları serinletmek için ihtiyaca uygun kullanıldığında insanların rahatlamasını sağlayan cihazlardır. Bununla birlikte ihtiyacın ötesinde aşırı soğuk bir ortama maruz kalmak vücudun ısı dengesinin bozulmasına neden olabilir.

Nem dengesinin bozulması: Uzun süreli klima kullanımının bir diğer olumsuz etkisi ortamın nem dengesinin bozulmasıdır. Nem dengesinin bozulmasına bağlı olarak hava kuruluğu ortaya çıkabilir. İnsan sağlığı için bulunulan ortamın nem seviyesinin belirli bir aralıkta olması önemlidir. Araştırmalar klima kullanılan ortamlarda ortalama %50 bağıl nemin olması gerektiğini belirtir. Klima kullanımıyla birlikte havadaki nem seviyesinin düşmesi ve ortamın kuruması gözlerde ve üst solunum yollarında tahrişe neden olabilir. Ek olarak uzun süreli klima kullanımı sonucunda ortamın nem dengesinin bozulması dehidrasyon (sıvı açığı) yol açabilir, buna bağlı olarak ağızda, gözlerde kuruluk, susuzluk hissi gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

Klimanın yanlış kullanımı: Klima çarpmasının bir diğer önemli nedeni de klimanın yanlış kullanılmasıdır. Klima kullanırken klima ayarlarının ortamın ideal sıcaklık ve nem seviyesine göre ayarlanması gerekir. Ek olarak klimadan gelen havanın doğrudan vücuda yönlendirilmemesi, klimanın karşısında uzun süre durulmaması ve serinlemenin dengeli bir şekilde sağlanması da önemlidir.

Klima temizliğinin düzenli yapılmaması: Klimanın düzenli olarak temizlenmemesi de klima çarpması riskini artırabilir. Düzenli olarak temizlenmeyen veya değiştirilmeyen filtreler iç ortam hava kalitesinin bozulmasına ve sağlık sorunlarına yol açabilir.

Klima Çarpması Belirtileri Nelerdir?

Klima çarpmasının belirtileri kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte baş ağrısı, burun akıntısı, öksürük ve yüksek ateş gibi semptomlara klima çarpması durumunda sık karşılaşılır.

Bu belirtiler grip ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonları belirtilerine benzerlik gösterdiği için klima çarpması sıklıkla diğer sağlık sorunlarıyla karıştırılabilir. Klima çarpması durumunda görülebilecek başlıca belirtiler şunlardır:

Yüksek ateş: Klima çarpmasının en yaygın rastlanan belirtilerinden biri yüksek vücut ısısıdır. Ani ısı değişimi karşısında insan vücudunda bazı değişiklikler meydana gelir. Buna bağlı olarak titreme, ellerde ve ayaklarda üşüme, yüksek ateş gibi şikâyetler görülebilir.

Baş ağrısı: Klima çarpmasının bir diğer önemli belirtisi de baş ağrısıdır. Klima ortamının neden olduğu düşük nem seviyesi baş ağrısına yol açabilir. Ek olarak bazı araştırmalar bakımı yapılmayan klimaların da baş ağrısına neden olabileceği göstermektedir.

Halsizlik: Klima çarpmasıyla birlikte halsizlik ve yorgunluk hissi ortaya çıkabilir. Vücut aşırı ısı değişimiyle mücadele etmek için fazladan enerji harcamak zorunda kalabilir, bunun neticesinde halsizlik ve yorgunluk ortaya çıkabilir. İlave olarak dehidrasyon sonucu sıvı ve elektrolit dengesinin bozulması da halsizliğe neden olabilir.

Klima Çarpması Nasıl Teşhis Edilir?

Klima çarpması belirtilerinin soğuk algınlığı veya grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının belirtileri ile benzerlik göstermesi teşhisi zorlaştırabilir. Bu nedenle uzman doktorlar yüksek ateş, baş ağrısı gibi belirtilerle gelen hastalarda öncelikle diğer sağlık sorunlarını elemek için bazı tetkikler yapar. Bu tetkikler sonucunda hastanın şikâyetlerinin viral bir enfeksiyondan kaynaklanmadığı ortaya çıkarsa doktor hastanın klima kullanımı ile ilgili geçmişini inceler. Klima çarpmasını teşhis edebilecek bir laboratuar testi yoktur. Bununla birlikte uzman doktor klima çarpmasından şüphelenirse dehidrasyon riskine karşı bazı tahliller yapılmasını isteyebilir.

Klima Çarpması Nasıl Tedavi Edilir?

Günümüzde klima çarpmasının tedavisinde kullanılan spesifik bir tedavi yöntemi yoktur. Klima çarpmasının tedavisinde temel prensip semptomları hafifletmek ve hastanın rahatlamasını sağlamaktır.

Klima çarpması durumunda uygulanabilecek başlıca yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

Klima çarpması durumunda öncelikle hastanın serin ve rahat bir ortamda dinlenmesini sağlamak önemlidir. Hastanın bulunduğu ortamın ısı ve nem dengesinin iyi ayarlanması önemlidir.

Klima çarpmasının en önemli risklerinden biri dehidrasyon yani vücutta sıvı açığı oluşmasıdır. Bu nedenle klima çarpması şüphesi olan durumlarda hastanın yeterli miktarda sıvı alması sağlanmalıdır. Şiddetli dehidratasyon durumunda hastanın hastaneye yatırılması gerekebilir.

Baş ağrısı ve yüksek ateş gibi semptomları hafifletmek için uzman bir doktor kontrolünde ağrı kesici ve ateş düşürücü özelliği bulunan ilaçlardan faydalanılabilir.

Ilık duş almak yüksek ateş gibi semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Klima çarpması durumunda sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterilmesi önemlidir.

Bağışıklık sistemine olan katkıları ile bilinen vitamin ve mineral bakımından zengin gıdaların tüketilmesi semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

Klima Çarpmasını Önleme Yolları

Klimayı 21-22 derece 2 saat çalıştırıp ardından kapatmak hava kalitesinin bozulmasını ve klima çarpmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Klimadan gelen havayı doğrudan vücuda yönlendirmekten, klima karşısında oturmaktan veya yatmaktan kaçınılması klima çarpmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Düzenli aralıklarla klima filtrelerinin değiştirilmesi ve klima bakımının yapılması ortamın hava kalitesinin bozulmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Klima kullanımı ortam havasının nem dengesinin bozulmasına neden olabilir. Uzun süre klima çalıştırılan ortamlarda ortamın havasını nemlendiren cihazlar kullanılması klima çarpmasından korunmaya yardımcı olabilir.

Klimanın yanlış kullanımına bağlı ortaya çıkan dehidrasyon riskini azaltmak için bol sıvı tüketilmesi önerilir.

Klima önerilen süre boyunca çalıştırıldıktan sonra kapatılmalı, bulunulan ortamın camları açılarak temiz havanın içeri girmesine izin verilmelidir.

Klima Çarpmasına Bitkisel Öneriler

Klima çarpmasından korunmak için yeşil çay ve zencefil desteği almamızı öneren Prof Dr.Yeşilada, “Yeşil çay, en kuvvetli antioksidan etkili çayların başında geliyor. Ancak yeşil çayın yaz aylarında Japonya, Çin gibi çok sıcak ve nemli iklimlerde yaşayan toplumlar gibi soğuk çay halinde tüketilmesi daha yararlı olacaktır."

"Yeşil çayın içerisine demlerken zencefil katılması etkisini daha da kuvvetlendirir. Bu şekilde hazırlanan çayı, istenen koyuluğu sağlayıncaya kadar 5-10 dakika demledikten sonra soğutup buzdolabına koyarak gün içerisinde susadıkça tüketebilirsiniz. İçerisine limon dilimi ve taze nane yaprakları da ilave edilebilir. Kuvvetli antioksidan etkisinin yanı sıra vücuttaki ödemi atması, kan dolaşımını hızlandırması, enerji vermesi, spazmları gidermesi, yağlı yiyeceklerin sindirimini kolaylaştırması ve enfeksiyon etkenlerine karşı koruma sağlaması, kişilerin sıcak yaz günlerinde kendisini daha iyi hissetmesini sağlayacaktır” dedi.

Yeşilada, zencefil miktarının fazla olmaması gerektiğini vurgulayarak, fazlasının hem aşırı terlemeye yol açabileceğini hem de yüksek tansiyon, şeker, safra ve böbrek hastalarının kullandığı ilaçlarla etkileşebileceğini de sözlerine ekledi.

Klima çarpması hangi hastalıklara neden olur?

Vücudun farklı bölgelerindeki kasların tutulmasına yol açabilen klima çarpması, kişinin göğsüne bıçak saplanmış gibi ağrılar hissettirebilir.

Kuru havada enfeksiyonlar daha kolay yayılır ve bu durumun bademcik iltihabı ve alerjik nezle gibi hastalıklara yol açabilir.

Klimaların düzenli olarak bakımının yapılmaması, filtrelerinin olması gerektiği gibi temizlenmemesi, farenjit, larenjit ve sinüzit gibi farklı üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

Klima Yüz Felci Yapar Mı?

Doç. Dr. Emin Gemcioğlu, artan sıcaklarla beraber klimanın doğru kullanılmasının öneminin arttığını söyledi. Doç. Dr. Gemicioğlu, klimanın yanlış kullanımına bağlı olarak bazı sağlık sorunları oluşabileceğini belirterek, "Soğuk havanın yüze direkt temas etmesi durumunda ani ısı değişimine bağlı bazı kişilerde yüz felcine neden oluyor" dedi.