Osmanlı sanayileşmiş bir ülke değildi. İşçi hareketleri fabrikalardan değil imalathanelerden doğdu. Osmanlı’da işçi hareketleri Rumeli’de başladı.Osmanlı’da ilk 1 Mayıs (üzerinde mutabakat olmasa da) 1906’da İzmir’de kutlandı. Dağıtılan el ilanından: “Yurtsever Kardeşlerim! Şerefli Gazete Çalışanları! Haberiniz olsun ki, 1 Mayıs Dünya İşçileri Bayramı münasebetiyle tren istasyonu mevkiinde toplantı ve gösteri vardır.”Osmanlı’da ilk kitlesel 1 Mayıs, 1909 yılında, eş zamanlı olarak Üsküp ve Selanik’deki işçiler tarafından kutlandı. Fotoğraf Üsküp’teki 1 Mayıs kutlamasından. Kızıl bayrak ile birlikte, klarnet, keman ve tef de hazır.1909’da Selanik’te yapılan 1 Mayıs kutlamasından bir kare. Osmanlı’nın batıya açılan kapısı Selanik, aynı zamanda kozmopolit bir şehirdi ve bu 1 Mayıs kutlamasına da yansımıştı: Türk, Müslüman, Rum, Bulgar, Yahudi, Vlah emekçiler "Amele Bayramı"nı birlikte kutlamıştı.Osmanlı’nın son döneminde işçi hareketlerini Selanik Sosyalist İşçi Federasyonu örgütlüyordu. 1911 yılı 1 Mayıs‘ı çok coşkuluydu. O gün Selanik’teki mitinge 7 bin kişi katılmış ve yaklaşık 12 bin işçi 1 Mayıs’ta iş bırakmıştı.Osmanlı’da işçi hareketlerinin geç başlama ve çok kitleselleşmeme nedenlerinin başında, ülkenin sanayileşmemiş olması geliyordu. Batıdaki gibi binlerce işçinin çalıştığı fabrikalar yoktu Osmanlı’da. Ancak küçük imalathaneler vardı. Fotoğraf: İskeçe’de tütün imalathanesi, 1911Edirne’de ise ilk 1 Mayıs 1911’de kutlandı. 1 Mayıs’ın Osmanlı’nın başkenti İstanbul’da kutlanmaya başlanması ise ancak Rumeli şehirleri Selanik, Üsküp, Edirne’den sonra 1912’de gerçekleşti.Osmanlı’da işçi sınıfı yapısı toplum gibi çok dilli-dinli-milliyetliydi. Bu nedenle gerek sendikalaşma (ilkel işçi birlikleri) gerekse siyasal örgütlenme (ilkel sosyalist gruplar) bu yapıyı gözetmek zorundaydı. Öyle ki basılan mecmua ve bildiriler bazen 3-4 dilde yazılıyordu.Ankara’da ilk 1 Mayıs kutlaması ise, 1922’de Sovyet Elçiliği’nde düzenlendi (Sovyetler Kurtuluş Savaşı’nda en büyük destekçimizdi). Etkinliğin düzenleyicisi Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası idi. Elçilikteki törene, Türk sosyalistlerin yanı sıra Meclis’ten bazı mebuslar katıldı.Osmanlı'da 1 Mayıs kutlamaları