Atatürk'ün fotoğraflarında en çok merak edilen ayrıntılardan birisi de, sağ elini neden göğsüne koyduğudur.
Bu fotoğraflarda Gazi, sağ elini göğüs hizasından parkasının veya ceketinin içerisine koyarak durur.
Kimileri bu duruşu masonlukla ilişkilendirmeye çalışsa da gerçek bambaşka...
Peki Atatürk neden fotoğraflarda ve yurt gezilerinde böyle poz vermiştir? Bu işaretin bir anlamı var mdıır yoksa sanıldığının aksine o dönemin liderleri arasında revaçta olan bir duruş mudur?
Atatürk'ün Türk tarihiyle yakından ilgili olduğu bir gerçektir. Öyle ki, manevi kızı Afet İnan'a talimat vererek 'Türk Tarihinin Anahatları' isimli bir araştırma kitabı bile yayınlatmıştır.
Söz konusu (sağ el göğüste) duruşun anlamının Bilge Kağan'dan ileri geldiği iddia edilir. İddiaya göre Türk töresinde bunun anlamı Bilge Kağan duruşudur.
Bu duruş, eski Türk heykelciklerinde de sıkça rastladığımız bir duruştur.
Hatta Osmanlı padişahlarından Orhan Gazi'nin de aynı pozu verdiği görülür.
Atatürk'ün bu duruşu, Hacı Bektaş-ı Veli'nin tasavvufi anlayışına da yorulur.
Tarihçi İlber Ortaylı'ya göre ise, bu duruşun genel olarak Avrupa ve Rusya'da yaygın olduğunu aktarıyor.
Ortaylı, konu üzerine yaptığı değerlendirmede şunları söylüyor:
Bütün Rusya subayları, bütün kara Avrupa subayları böyle dururlar.
Napolyonik bir şeydir o. Çünkü göğsü kapalı olduğu için eski üniformalarda göğüs tutulur. Düz durmaz, ondan hoşlanmıyorlar.
Osmanlı'da da zabitler pek sevmez el pençe divan durmayı, temenna söz konusu değildir. Kendine göre duruşları vardır.
Bunlar tabii kıta Avrupa'sının sabit duruşları.
Şunu bilmek lazım, Osmanlı İmparatorluğu büyük devletlerden olduğu için bu kuralları takip ediyor.
Özetle Atatürk'ün söz konusu duruşu, sanıldığının aksine bir gizli sembol niteliği taşımamakla beraber dönemin özellikle asker kökenli tarihsel kişilikleri arasında tercih edilen bir duruş şekli olarak bilinir.
Ancak Avrupa'da retorik okulunun kurucusu Yunan filozofu Aeschines'e göre, önemli biri için bir eller dışarıda konuşmak kaba bir davranıştı.
Nitekim Atatürk'ün ABD'li büyükelçi ile birlikte Amerikan halkına verdiği mesajda da bu kez her iki elinin birden göğüs hizasında olduğu görülür.
KİTAP SETİNE İNDİRİMLİ ULAŞMAK İÇİN TIKLAYIN