Yüksek sıcaklıklar, İzmir'in verimli ovalarında yetişen domateste hasadı öne çekti.
Erken hasat ve yüksek sıcaklıklar nedeniyle domates kurutma mesaisi de geçmiş yıllara göre 10 gün erken başladı.
Bölgede ilkbaharda ekilen domatesler temmuz ayıyla hasat edilmeye başlandı. Mevsimlik işçilerin topladığı domatesler, kamyon ve traktörlere yüklenerek beyaz örtülerin serildiği arazilere götürülüyor.
Burada kesilerek talebe göre tuzlanan veya kükürtlenen domatesler yaklaşık bir hafta güneşte bekletiliyor.
Kurutma sergileriyle kırmızı renge bürünen ovada kuruyan domatesler, paketleme tesisinin ardından ihraç ediliyor.
Daha çok makarna, pizza ve salatalarda tercih edilen kurutulmuş domatesler Avrupa ve ABD'de sofralarda yer alıyor.
Kurutulmaya bırakılan domates işinde çalışanların büyük kısmını ise Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinden gelen tarım işçileri oluşturuyor.
Gün doğumuyla çadırlarından çıkarak domates mesaisine başlayan işçiler, kavurucu güneşin altında saatlerce çalışıp işlem yaptıkları kasalara göre para kazanıyor.
Torbalı Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Abdulvahap Olgun, ilçenin kuru domates noktasında Türkiye'nin öncüsü olduğunu söyledi.
Ovada yetişen ürünün, Torbalı'nın güneşinin altında kurutulduktan sonra yine buradaki tesislerde işlenip 100'e yakın ülkeye ihraç edildiğini aktaran Olgun, şöyle konuştu:
"İlk dönemlerde İtalyanlar çok büyük ilgi gösteriyordu. Hala ilgi gösteriyorlar. Bir ara Brezilyalılar sandviçte kullanmak için ilgi göstermeye başladılar, şu anda son olarak ABD kuru domatesi keşfetti. Onlar da hamburgerde kullanıyor. Çok yoğun bir ilgi var.
Torbalı'nın bu konudaki özelliği şu; nem oranı, güneş açısı, bunların hepsi oldukça önemli. Tüm bu etkenleri bir araya getirdiğimizde hakikaten iyi bir model ortaya çıkıyor."
Olgun, bu yıl ilçede yaklaşık 50 bin dönümlük arazide domates ekiminin yapıldığını, bunun yüzde 80'inin salçalık, yüzde 20'sinin de kurutmalık ve sofralık olarak tüketildiğini ifade etti.
İhraç edilen kuru domatesin yaklaşık yüzde 70'inin Torbalı'dan olduğunu, ihracatın gün geçtikçe arttığını vurgulayan Olgun, "Ürünümüz bu mevsim bol yani bir ay içerisinde muazzam bir tonajda domates üretiliyor. Ürünümüzün bol olduğu dönemde bir sonraki aylarda tüketilmesi için onu işleyip raf ömrünü uzatacak çalışmalar yapmamız gerekiyor. Bu da kuru domates modelinde ortaya koyduğumuz bir çalışma." dedi.
Kuru domates üreticisi ve ihracatçısı Kemal Saygıner de bu yıl rekolte ve kalitenin geçen yıllara göre daha iyi olduğunu dile getirdi.
Üretim alanında artış olduğunu belirten Saygıner, "Dolayısıyla domatesin hasat edilme sürecinde bu durum üreticilere ve alıcılara fiyat avantajı sağlıyor. Domates bulmakta zorlanmıyoruz." diye konuştu.
Uzun yıllardır domates üretimi yaptığını kaydeden Saygıner, hazirandaki yüksek sıcaklıklar nedeniyle ürünün bu yıl erken olgunlaştığını ifade etti.
Saygıner, erken olgunlaşmanın hasadı ve kurutma işini öne çektiğini vurgulayarak, şunları söyledi:
"Hasat iyi, geçen yıl başlangıçta yağışlarla bir hastalık gelmişti. Kaliteyi ve rekolteyi düşürmüştü.
Bu yıl böyle bir şey yok. Güneş gayet iyi, mevsim güzel gidiyor. Benim tahminim çiftçi bu yıl rekoltede rekor yılını yakalayacak.
Ülke için aslında çok güzel bir şey, domates salçasında uygun fiyatlı günleri göreceğimize inanıyorum."
İşçilerden Sinan Karataş da her yıl bu dönemde domates için Torbalı'ya geldiklerini ve yaklaşık 1 ay burada kaldıklarını belirterek, sabah 05.30 gibi mesaiye başladıklarını, akşam 21.00'e kadar çalışmaya devam ettiklerini dile getirdi.