Safranbolu Belediyesi tarafından 12 Haziran 1975’te alınan "Tarihsel ve Doğal Sit Alanı" kararı ve 8 Ekim 1976 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu Başkanlığı’nın aldığı "koruma kararı"nın ardından başlayan süreçle birlikte Safranbolu, 17 Aralık 1994 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girdi. Safranbolu’nun UNESCO’ya girmesinin ardından restorasyon ve korumanın önemi artarken, ilçede basit ve genel onarımlarla yaklaşık 700 eser turizme kazandırıldı.
Osmanlı mimarisi, şehir hayatı ve kültürünü yansıtması dolayısıyla "Osmanlı’nın parmak izi" olarak adlandırılan Safranbolu, 29 yıllık süreçte, "açık hava müzesi", "kendini koruyan kent", "korumanın başkenti" gibi unvanlarla anılmaya başlandı.
3 bin yıllık geçmişe sahip olan, Osmanlı döneminden kalma han, hamam, konak, cami, çeşme ve köprülerle birlikte 1944 tescilli tarihi eseri bulunan Safranbolu, Türkiye’de "kent ölçeğinde" UNESCO’daki tek yer olma özelliği taşıyor.
"En iyi korunan 20 kent" arasında bulunan tarihi ilçede, Kazasker Cinci Hoca, Sadrazam İzzet Mehmet Paşa, Kaptan-ı Derya Salih Paşa, Köprülü Mehmet Paşa gibi isimlerin yaptırdığı eserler öne çıkıyor.
Safranbolu’da, 1469 sivil mimarlık örneği konut, 47 cami, 31 köprü, 131 çeşme, 213 diğer tarihi yapı, 5 kentsel sit alanı ve arkeolojik sit alanları ile birlikte 1944 tescilli eser bulunuyor.
Safranbolu Kaymakamı Şaban Arda Yazıcı, İhlas Haber ajansı Muhabirine yaptığı açıklamada, ilçede şuanda 25 eserin daha restorasyonunun yapıldığını söyledi. Pandemi döneminin ardından Safranbolu’nun eski günlerine döndüğünü ifade eden Yazıcı, "Pandemi döneminden sonra 2022 yılı Safranbolu açısından olumlu yönde ilerledi. 2022 yılında Safranbolu’da 101 ülkeden 1.5 milyon insanı burada misafir ettik. 2022 yılı için hedeflerimize ulaştığımızı ifade edebiliriz. Elbette bu rakam yetmez Safranbolu’muzda kaliteli turizmi geliştirme adına ve bu müze kenti 2023 yılına, Cumhuriyet’in 100. yılına yakışır bir şekilde geliştirmeye devam edeceğiz" dedi.
Restorasyon çalışmalarının devam ettiğini aktaran Yazıcı, "Valiliğimizin himayelerinde 3 adet müzeyi kazandırma çalışmalarımız devam ediyor. Bunun yanında Safranbolu’da mevcut bulunan 5 bin yatak kapasitemizi daha da artırmaya çalışıyoruz. Çünkü turizmin yoğun olduğu dönemlerde yatak kapasitemiz yetersiz olabiliyor. Biz konaklama kapasitesini artırma adına girişimcilerimizle görüşme halindeyiz" diye konuştu.
Safranbolu’nun ziyaretçileri 300 yıl geriye götürdüğünü vurgulayan Kaymakam Yazıcı, şunları kaydetti:
"Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yılında bu kadim şehir, 1013 kilometre karesiyle birlikte 29 yıldır UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan gurur duyduğumuz, sadece ülkemizin değil dünyanın gözbebeği bir şehir. Bu manada bakıldığında müze kenti arındırıyor. Osmanlı döneminin sivil mimari örneklerini görebileceğimiz 3. Selim ve 2. Mahmut döneminden başlayarak Safranbolu’da bin 469 sivil mimari var. Bu sivil mimari arasında yürürken adeta 300 yıl geri giderek bu tarihi buram buram yaşıyorsunuz. Safranbolu’muzda 1944 adet tescilli eserimiz var."
Osmanlı döneminin sivil mimari örneklerini dünyanın en iyi korunan 20 kenti olan Safranbolu’da yaşayarak görülebildiğini anlatan Yazıcı, "Safranbolu’muzda bin 469 sivil mimari örneği var. Bu sivil mimari örnekleri restore edilmiş. Günümüze kazandırılmış durumda ve bunun yanı sıra restorasyon çalışmaları bitmedi. Yine 25’e yakın talep var. Bu restorasyon çalışmaları 2023 yılı içerisinde tamamlanıp yeni restorasyonların yapılması, turizm alanlarının oluşturulması yönünde çalışmalarımız devam ediyor" dedi.