Van'da Hülagü Han'ın sarayı keşfedildi!

Tüm dünyadan bilim insanları bu çalışmayı takip ediyor. Geçtiğimiz ay Van'ın Çaldıran ilçesinde, Türk ve Moğolistanlı bilim insanları önemli bir çalışma başlattı. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi'nden Prof. Dr. Şaban Doğan’ın katkılarıyla, Türk İslam Arkeolojisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil başkanlığında, Moğolistan Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve Türkoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Dr. Ankbayar Danuu ile birlikte tarihçi, arkeolog, Sinolog ve Türkologlar başta olmak üzere Türk ve Moğol bilim insanlarından oluşan bir ekip, Van çevresinde arkeolojik yüzey araştırmaları için harekete geçti.

Milliyet’in haberine göre; Konuyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kazılar ve Araştırmalar Dairesi Başkanlığı, sosyal medya hesabından Anadolu'da ilk kez İlhanlılara ait izler bulunduğunu açıklayarak, "Van, Aladağ bölgesi yüzey araştırmalarımızda Anadolu'da ilk kez İlhanlı-Moğol (13-14. yy) geleneğine dair izler içeren kalıntılara ulaşıldı. İlk bulgular kapsamında, alanın tarihi kaynaklarda da sözü edilen İlhanlıların yazlık merkezi olduğu değerlendiriliyor" açıklaması yapıldı.

Dünyaca ünlü Live Science sitesi de "Arkeologlar Cengiz Han'ın torununun sarayını keşfettiler" başlığı ile yayınlanan Owen Jarus imzalı haberde bu kalıntıların Hülagü Han'ın sarayı olup olamayacağını irdeledi.

Hülagü Han'a ait olabilir

Arkeologlara göre, bu bölge bir zamanlar Cengiz Han'ın torunu olan Hülagü Han'a ait olabilir. Hülagu Han, M.S 1217 yılından 1265 yılına kadar yaşayan, yaşadığı yıllar boyunca Orta Doğu’da askeri seferlere liderlik eden bir Moğol lideri olarak biliniyor. Özellikle 1258 yılında Bağdat’ın yağmalanmasıyla ve Bağdat’ın Büyük Kütüphanesi olarak da bilinen Beyt’ül Hikmet başta olmak üzere şehrin büyük bir kısmının yıkılmasına öncelik etmesiyle tanınıyor. Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu Cengiz Han'ın torunu olan Hülagü Han, 1256 yılında merkezi Tebriz olmak üzere Azerbaycan'da kurulan bir Moğol devleti olan İlhanlılar Devleti'nin kurucusu ve lideri.

North Georgia Üniversitesi’nde Orta Avrasya Tarihi profesörü Timothy May, “Bunun Hülagü’nün sarayı olması mümkün.” diyor ve kesin olarak bilinmeden önce daha fazla bilgiye ihtiyaç olduğunu söylüyor. May, “Katılan bilim insanları çok iyi ve bu doğru olabilir.” diyor.

Diğer bilim insanları da benzer görüşler dile getiriyor. Kore’deki Yonsei Üniversitesi Asya Çalışmaları başkanı Michael Hope, keşfin “heyecan verici” olduğunu ancak daha fazla bilgiye ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Bu saraydan bahsedebilecek bazı tarihi kayıtlar var. Michael Hope, 13. yüzyıl Ermeni tarihçisi Gence’li Kirakos’un (MS 1200 ila 1271 yılları arasında yaşamış), Van Gölü ile Urmiye Gölü arasında bir yerde bulunan bir saraydan bahsettiğini söylüyor.

Michael Hope, Akanc’lı Grigory (yaklaşık 1250-1335 yılları arasında yaşamış) adlı bir başka Ermeni tarihçisinin, İlhanlıların Van Gölü’nün kuzeydoğusunda Ala Taq’ta muhtemelen bir saray da içeren yazlık başkent inşa ettiğinden bahsettiğini söylüyor.

“Kesin olarak bilinen şey, bu bölgenin Moğollar için önemli bir bölge olduğu, bu nedenle bölgede İlhanlı kervansaraylarının kalıntılarını ve küçük yerleşim yerlerini, hatta belki de sarayları bulmak bizi şaşırtmamalı. Bunun Kirakos’un anlattığı Hülagü’nün sarayı olup olmadığı henüz belli değil. Kesinlikle göz ardı etmem ama daha fazla bilgi için sabırsızlanıyorum.”

Sahadaki araştırmalar, ortak bir Türk-Moğol ekibi tarafından yürütülüyor. Rinchinkhorol, araştırmayla ilgili bir raporun önümüzdeki birkaç ay içinde hazırlanacağını söylüyor.

Kaynak: Live Science