Yalan Söyleme Hastalığı neden olur? Mitomani nedir ve neden olur?

MİTOMANİ NEDİR (YALAN SÖYLEME HASTALIĞI) NEDİR? 

Aynı zamanda patolojik yalancılık veya psödoloji fantastika yani düşlemsel yalan olarak da bilinen mitomani, kompulsif dürtüler sonucunda veya alışkanlıktan dolayı sürekli, kronik bir şekilde yalan söyleme davranışına verilen isimdir. Mitomani hastalığından muzdarip olan bireyler mitoman ya da patolojik yalancı olarak tanımlanabilir.

MİTOMANİ NEDENLERİ NELERDİR?

Patolojik yalancı yani mitoman dürtüsel olarak yalan söyleyen bireylerin tanımı için kullanılan bir terimdir. Mitomani için birçok olası neden var gibi görünse dahi, bu durumun ortaya çıkmasının arkasında yatan nedenler henüz kesin olarak belirlenmemiştir. 

Bazı vakalarda mitoman birey kendisini kahraman gibi göstermek, çevresindekiler tarafından kabul görmek ya da sempati toplamak için yalan söylerken, diğer vakalarda söylenen yalanlardan elde edilen herhangi bir şeyin olmadığı gözlemlenmiştir.

Yalan söyleme zorunluluğu aralarında antisosyal kişilik bozukluğunun da bulunduğu bir takım kişilik bozukluklarının bilinen bir özelliğidir. 2007 senesinde gerçekleştirilen bir çalışmadan elde edilen sonuçlar merkezi sinir sistemini etkileyen bir takım sorunların bireyleri mitomaniye daha eğilimli bir hale getirdiğini göstermektedir. Bireyin vücudundaki hormon - kortizol oranında görülen bir anormalliğin yanı sıra, travma veya kafa travmalarının da mitomani gelişmesinde rol oynayabildiği görülmüştür.

Yalan söylediğinde beyinde neler olduğuna dair 2016 yılında yapılan bir araştırma, bir bireyin ne kadar çok gerçek dışı ifadelerde bulunursa, o birey için daha fazla yalan söylemenin o kadar kolay bir hal aldığı ve daha sık tekrarlandığını göstermiştir. Araştırmanın sonuçları aynı zamanda kişisel çıkarların sahtekârlığa eğilimi beslediğine işaret etmektedir. Her ne kadar bu çalışma doğrudan mitomani üzerine olmasa dahi, araştırmanın sonuçları patolojik yalancıların neden bu kadar çok ve kolayca yalan söyleyebildiğine dair fikirler sunmuştur.

MİTOMANİ NEDEN OLUR? SEBEPLERİ VE BELİRTİLERİ NELERDİR?

Yalan söyleme hastalığı yani "Patolojik yalan" başka psikiyatrik rahatsızlıkların belirtisi olabilmektedir. Yapılan araştırmalar bazı nörolojik sorunlara sahip kişilerde de mitomanik davranışların gelişebildiğini göstermiştir. Bu anlamda beynin çeşitli bölgeleri kişilik ve ruhsal sağlıkla alakalı olduğundan, bu bölgelerdeki hasar kişilik bozukluklarına veya psikolojik rahatsızlıklara neden olabilir. Tüm bunlara rağmen, mitomani ile alakalı bilgiler hala sınırlı olup, daha çok araştırmanın yapılması gerektiği söylenebilir.

Mitomani Belirtileri:

Yalan söyleyen kişi dikkat çekmek ve toplumda odak noktası olmak ister ve yalan söylediğinin farkında değildir. Düşüncelerinin gerçekliğine inanırlar.

Yalanlarıyla kendini ya kahraman ya da kurban rolüne büründürür.

Sık tekrarlanan bu yalanlar arasında bir tutarlılık bulunur ve yalanlar kişiden kişiye değişerek konsept değişikliği de gösterebilir.

Kendi hayal gücüyle ürettiği yalanlara inanmasıyla beraber gerçeklik algısında kopukluk gözlenir.

Kaygı düzeylerinin yüksek olduğu zamanlarda daha çok yalan söylerler ve rahatlama hissederler.

Sürekli olarak eski yalanlarını desteklemek amacıyla yeni yalanlar üretirler.

Mitomanlar söyledikleri yalandan rahatsızlık ve suçluluk hissetmezler.

Yalan söyledikleri sırada yüz kızarması, göz kaçırma gibi belirtiler gözlenmez. Aniden gelen sorulara karşı hızlı ve tatmin edici cevaplar verebilirler.

Mitoman kişiler hasta olduklarının farkında değildir bu yüzden tedavi olmayı kabul etmezler. Yakın çevresinin rahatsızlık duymasından ötürü psikolojik destek almaya teşvik edilirler.

Genel olarak bu hastalık ergenlik döneminde başlar, tedavi edilmezse yetişkinlik dönemine kadar devam edebilir.

MİTOMANİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Mitomani tedavisi, oldukça önemli bir süreçtir. Psikologlar tarafından yürütülen bu tedavilerde kişinin psikolojik durumuna göre ya ilaç tedavisi ya da psikoterapi tercih edilmektedir.

Mitomani tedavisinde öncelikle kişinin yüzüne yalancı olduğunu vurgulamaktan ziyade hasta olduğu konusunda ikna edilmesi gerekmektedir.