Zemin sıvılaşması nedir, nerelerde görülür, önlenebilir mi? Uzmanlar büyük yıkımda sıvılaşmaya dikkat çekti
Kahramanmaraş'ta meydana gelen ve 10 ili etkileyen yıkıcı depremlerde sıvılaşma olayının yoğun olarak görülmesi bilim adamlarının dikkatini bu konuya çekmiştir. Peki, zeminde sıvılaşma nedir? Sıvılaşma olayı nerelerde görülür? Alüvyal zeminde sıvılaşmayı önlemek mümkün müdür?
Zemin sıvılaşması depremlerde sıklıkla karşımıza çıkıyor. Uzmanlar depremde alüvyon zeminlerin riskli olduğunun altını dikkatle çizmeye devam ediyor. Peki, Zemin sıvılaşması nedir? Zemin sıvılaşmasında hangi önlemler alınmalı?
ZEMİN SIVILAŞMASI NEDİR?
Zemin sıvılaşması sallantı sonrası suya doymuş tanecikli materyallerin sıkılığını kaybetmesi ve katı halden sıvı hale geçmesi şeklinde görülebilir. Bu durumda binalar ve köprüler çökebilir ya da bulunduğu noktaya batabilir.
Katı zemin davranışını kaybeden malzeme, su ile birlikte toprak zemin içerisinde bulduğu çatlak ve fisürlerden yüzeye doğru hareket eder. Yüzeyde sıvılaşmanın gözlenmesi de, tek veya art arda sıralanmış kum konileri, çatlaklar boyunca kum birikmeleri ve kum fışkırması şeklindedir.
Kum – siltli kum gibi zeminler içeren tabakaların, bir deprem esnasında sıvılaşma potansiyelini saptayabilmek amacıyla arazi ve laboratuvar çalışmalarından elde edilebilen zemin ve sismik parametrelerin bir arada kullanıldığı birçok kriterle değerlendirilerek sıvılaşma hesaplarının yapılması gerekiyor.
Sıvılaşma tehlikesi analizlerinde öncelikli olarak sıvılaşmanın meydana gelmesi için gerekli koşulların mevcut olup olmadığının incelenmesi gerekiyor. Bir yapının inşasından önce arazinin sismik geçmişine bakmak önem taşıyor. Sıvılaşma tehlikesi açısından durumu görmek ve bölgeye ait mikro bölgeleme çalışmaları sonucunu incelemek de alınacak önlemler açısından önemli görülüyor.