Geçerli sebeple fesihte ihbar ve kıdem tazminatı hakkı

- Bir hastanenin mutfağında 6 yıl aşçı olarak çalıştım. İnsanları zehirlemeye sebebiyet vermekten düzmece bir tutanak tuttu diyetisyen; hiçbir numune alınmadı, hiçbir “bozuktur raporu” yok. Sadece böyle bir tutanakla işten atıldım. Ne ihbar ne kıdem tazminatı verildi. Ne yapabilirim?
İş sözleşmesinin feshinde 1475 sayılı İş Kanunu 14’üncü maddesinde sayılan sebepler işçiye kıdem tazminatı hakkı verir.
İşveren iş sözleşmesini geçerli bir nedenle feshedebileceği gibi haklı bir nedenle de feshedebilir. İşveren iş sözleşmesini, 4857 sayılı İş Kanunu 25’inci maddesi II’nci bendinde sayılan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri nedeni ile sonlandırırsa, işçiye kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü doğmaz.
Bunlar dışındaki hallerde iş sözleşmesini sonlandırdığında, işverenin kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü doğar.
Yine iş sözleşmesi işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanunu 25’inci maddesinin I, III ve IV numaralı bentlerinde sayılan nedenlerle sona erdirilirse ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğmaz.
Bunlar dışındaki hallerde, işverenin iş sözleşmesini feshi için ihbar öneli vermesi zorunludur. 4857 sayılı İş Kanunu düzenlemesine göre; geçerli bir nedene dayanarak iş sözleşmesi sona erdirilebilir. Ancak bu durumda işçiye bir ihbar süresi tanınması gerekir. Bu süre verilmeden iş sözleşmesinin sona erdirilmesi halinde ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğar.
Bu noktada okurumuzun iş sözleşmesinin haklı nedenle ya da geçerli nedenle sona erdirilip erdirilmediği konusunun ayrıntılı irdelenmesi gerekir. Geçerli sebeple fesihlerde, işçinin yeterliğinden kaynaklanan bir sebeple fesih söz konusuysa işçinin savunmasının alınması gerektiğini; bu savunma alınmadan yapılacak fesihlerin geçersiz olacağını da hatırlatalım.
Sonuç olarak okurumuzun çalıştığı işyerinde 30’dan fazla işçi çalışıyorsa ve 6 aylık kıdemi varsa (ki 6 yıllık kıdemden söz edilmiş) ve belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyorsa ve geçersiz/haksız bir fesih söz konusu ise;
1- İş sözleşmesine son verildiğinin kendisine bildirildiği tarihten başlayarak 1 ay içinde işe iade talebi veya
2- Kıdem ve ihbar tazminatı için zorunlu arabulucuya başvuruda bulunması mümkündür.