10.5 milyon işsiz: İş bulma ümidi kayboluyor

Şubat ayında işsizlik oranı yüzde 13.6 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 502 bin kişi azalarak 4 milyon 228 bin kişi oldu. İşsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1.1 puan azaldı. Bununla birlikte istihdam oranındaki düşüş dikkat çekti. Şubat ayında iş arama ümidini yitirenler bir önceki yıla göre yaklaşık iki kat artış gösterdi. Şubat 2019’da iş bulma ümidi olmayan kişi sayısı 621 binken Şubat 2020’de bu sayı 1 milyon 107 bine yükseldi. Çalışmaya hazır olup iş bulma ümidi olmayan bu kitle ile diğer nedenlerle iş aramayan 2 milyon 100 bin kişiyle birlikte işsiz sayısı 7 milyon 435 bine ulaştı. Uzmanların ilk tahminlerine göre, korona salgını sürecinde 3 milyon kişinin daha işsiz kaldığını da göz önüne alınca işsiz sayısı 10.5 milyonu buldu.

İSTİHDAMDA DÜŞÜŞ

İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Şubat döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 602 bin kişi azalarak 26 milyon 753 bin kişi, istihdam oranı ise 1.7 puanlık azalışla yüzde 43.1 oldu. Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 530 bin, inşaat sektöründe 93 bin, hizmet sektöründe 183 bin kişi azalırken, sanayi sektöründe ise 205 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 15.5'i tarım, yüzde 20.9'u sanayi, yüzde 5.2'si inşaat, yüzde 58.3'ü ise hizmet sektöründe yer aldı.

İŞGÜCÜNE KATILIM AZALDI

İşgücü 2020 yılı Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 102 bin kişi azalarak 30 milyon 982 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 2.6 puanlık azalış ile yüzde 49.9 oldu.

YÜZDE 30 KAYITDIŞI

Şubat 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3.5 puan azalarak yüzde 30 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 2.6 puan azalarak yüzde 20.2 oldu. Uzmanlar 1 milyon kayıtdışı çalışanın salgın sürecinde işsiz kaldığını tahmin ediyor.

15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.1 puan azalışla yüzde 13.9, tarım dışı işsizlik oranı ise 1.4 puanlık azalışla yüzde 15.5 oldu. Bu yaş grubunda istihdam oranı 1.7 puanlık azalışla yüzde 47.6, işgücüne katılma oranı ise 2.6 puanlık azalışla yüzde 55.4 oldu.

GENÇ NÜFUS

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.7 puan azalarak yüzde 24.4, istihdam oranı ise 2.5 puan azalarak yüzde 29.5 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı da 4.2 puanlık azalışla yüzde 39.1 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.9 puanlık artışla yüzde 26.7 oldu.

MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ İŞSİZLİK

Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre değişim göstermeyerek yüzde 12.7 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 67 bin kişi azalarak 3 milyon 996 bin kişi olarak gerçekleşti. Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı ise bir önceki döneme göre 0.9 puan azaldı, yüzde 44.3 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 495 bin kişi azalarak 27 milyon 509 bin kişi olarak tahmin edildi. Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 1 puan azalarak yüzde 50.7; işgücüne katılan sayısı 562 bin kişi azalarak 31 milyon 505 bin kişi oldu.

Ekonomik faaliyete göre, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam, tarım sektöründe 218 bin kişi, sanayi sektöründe 56 bin kişi, inşaat sektöründe 28 bin kişi, hizmet sektöründe 194 bin kişi azaldı.

SALGIN ETKİSİ MART VE NİSAN VERİLERİNDE

Ekonomist Enver Erkan, verileri şöyle değerlendirdi: “Kıyaslanabilir dönemler olan Şubat 2019-Şubat 2020’ye baktığımız zaman ilgili dönemler arasında işgücüne katılım oranında arındırılmış verilerle 2.6 puanlık düşüş olduğu görülmektedir. 2019’un benzer döneminde 32 milyon 84 bin kişi olan işgücü, Şubat 2020’de 30 milyon 982 bin kişi olmuştur. İşgücüne katılım oranı ise yüzde 53.3’ten yüzde 50.7’ye gerilemiştir. Yine mevsim etkilerinden arındırılmış verilere bakıldığında; istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1.7 puan azalarak yüzde 44.3 olurken, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdamda ise önceki aya göre 513 bin kişilik bir azalma söz konusudur.

MARTTA BÜYÜK ARTIŞ

“İşgücü istatistikleri, Kovid-19 etkilerinin hissedildiği dönemin öncesine ait olduğundan dolayı mevcut durumu yansıtmamaktadır. Mart ayı ile beraber, ülkede görülen salgın etkilerinin hafifletilmesi için uygulanan karantina ve kapatma tedbirlerinin işgücü piyasasına yansımasını göreceğiz ve mart ayında bu kapsamda işsizlik oranındaki en büyük artış gerçekleşecektir. Nisan ayında da yine istihdam kaybı olmakla birlikte, işsizlikteki artış hızı kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izin desteği devlet teşvikleri sayesinde daha sınırlı kalacaktır. Mayıs’tan sonra karantina tedbirlerinin hafifletileceğini ve adım adım normalleşmeye geçileceğini düşünecek olursak; mart ve nisan dönemi rakamsal olarak en kötü seviyelere işaret edecektir. Mayıs’tan sonra ise işsizlik oranında, karantina tedbirleri hafiflemeye devam ederse aşamalı bir azalma göreceğiz. Buna karşın, normalleşme döneminde de özellikle hizmet sektöründeki korunma amaçlı arz kısıntısı tedbirleri istihdamdaki geri dönüş oranına yansıyabilir.”