19 Ekim 2024 Dama çözümleri

KİTAP HAZIRLIĞIM BAŞLADI

Biliyorsunuz uzun zamandan beri dillendirdiğim bir konu var o da Türk Daması'nı hakkıyla yansıtan bir kitap olmadığı. Bugüne kadar yazılmış olan kitaplar sadece belli başlı pozisyonların diyagramlarını koyarak daha çok puzzle kitabı olarak hazırlanmıştır.

Damanın nasıl oynanacağını geçtim, pozisyonun sorulan soruya kadar nasıl oynandığı dahi yok yazılmış dama kitaplarında. En baba kitap dahi birkaç basit çıkış, oyun ortası birkaç kırık tuzak ve oyun sonu olarak ta altı ve beş taşla yapılan üç beş basit manevra.

Kitaplardaki teknik bilgi seviyesi bununla sınırlı. Yani eline "Türk Daması" kitabı alan biri bu kitaplardan dama öğrenemez. Eğer dışarıda belli bir seviyeye geldiyse "Oyun" (Taktiksel Dama) konusunda gelişir ama "Hamle" (Pozisyonel Dama) maesef ki kitaplarda bulamayacağınız, hala kişide saklı olan sadece birebir öğrenmeniz gereken bir bilgidir.

Bir de elimizdeki kitaplarda, Türk Daması nedir, nereden gelmiş, bu hali alana kadar hangi süreçlerden geçmiş? Gibi sorulara cevap var mıdır? Hayır.

Bu konuda dama iki kişi ile 64 karede 16 koyu 16 açık taş renkli taşla oynanan bir masa oyunudur. Bin küsür yıl önce Mısır ve Orta Asya'da benzeri oyunlara rastlanmıştır minvalinde kaynağı da olmayan bir kaç basit bilgi ile geçiştirilmiştir.

Üzülerek söylüyorum dama ile ilgili kaleme alınmış en kayda değer yayın dama dışından gelmiştir. Sevgili dostum akademisyen Bülent Ayberk'in "Dama Kahvehaneleri" isimli çalışması dama adına yazılmış en ciddi yazıdır.

Bunun dışında Aziz Borluoğlu ve Ali Erdoğan Örnek'in yüzeysel basit birkac bilgi vermis olmasının dışında kalan her şey oyunların derlenmesi ve kayıt altına alınması ile sınırlıdır. Buda elbette güzel vengerekli bende her haftasonu makaleme bir kaç puzzle iliştirip soruyorum, hatta köşemin ismi "Dama Çözümleri". Lakin artık bunları aşacak bir kitap hazırlamanın zamanı geldi de geçiyor.

Kapsamlı bir dama çalışması yapmak için kolları sıvadım. Bütün kaynakları ile Türk Daması nedir, hangi zamanlarda kimler tarafından sahiplenildi, nerelerde oynandı, içerisinde olduğu topluma etkileri, psikolojik ve sosyolojik açıdan ne ifade ettiği ayrıca oyunun kendi kimliği, oyun başı (çıkışlar) oyun ortası (pozisyonel ve taktiksel yapı inşaası) ve oyun sonları.

Örneklerle, şampiyon sporcuların aralarında yaptıkları maçların analizleri ile, birden çok büyük usta'nın pozisyolra yaptıkları yorumları ve sebepleri olacak kitapta. Sanırım 2 veya 3 cilt bir kaynak olacak.

Bugüne kadar yazılmış hiç bir dam kitabına benzemeyecek. Kar amacı olmayacak olan bu çalışma kendi malı imkanlarımla hazırlanıp sadece birkaçyüz kopya olarak basılıp öncelikli olarak üniversitelere, kütüphanelere, derneklere ve cidden okuyacak kişilere hediye olarak verilecektir.

Buradaki temel amaç uzun yıllardır sürdürdüğüm dama araştırmalarını sonraki nesillere doğru ve sağlıklı bir biçimde aktarmaktır. Sizlerle paylaşmak istedim. Ayrıca telif hakkı olmayacak dileyen ticari maksat gütmeden dilediği kadar çoğaltıp dağıtabilecek, asla satamayacak. (En azından ben hayatta olduğum sürece)

Şimdilik kalın sağlıcakla...

Sorular Israil'in zalim saldırısı altındaki Beyrut'un büyük ustası Chadi Kleit'ten gelecek.