2 maden sahası daha satılıyor! ‘TKİ’nin fişini tamamen çekmeye yönelik uygulama’
TKİ’ye ait kömür sahaları satışa çıkıyor. Çorum ve Edirne’deki maden ruhsat sahaları 26-27 Mart tarihlerinde ihale edilecek. Uzmanlar, ruhsat satışlarının kamu madenciliğini tamamen bitirme hamlesi olduğunu vurguladı.
Enerji Bakanlığına bağlı Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu; Çorum ili, Dodurga ilçesi sınırları içindeki S:90124 sicil numaralı maden ruhsat sahasında yer alan yaklaşık 7 milyon 110 bin ton kömür rezervinin “Ruhsatın Satış Yolu İle Devri” ihalesini 26 Mart’ta, Edirne ilinin Merkez ilçesinde bulunan 201701445 sicil numaralı maden ruhsat sahasındaki yaklaşık 21 milyon ton kömür rezervinin “Ruhsatın Satış Yolu İle Devri” ihalesini 27 Mart günü yapacak. Geçen hafta da Çayırhan maden sahası özelleştirilmişti.
Konuyla ilgili görüştüğümüz uzmanlar, “Ruhsat satışı, özelleştirme yöntemlerinin en acımasızı. Madencilikte özelleştirmenin son aşamasıdır. Türkiye Kömür İşletmelerinin fişini tamamen çekmeye yönelik bir uygulamadır. TKİ’nin ruhsatlar içindeki ağırlığı uygulanan piyasacı politikalarla yüzde 13’lere kadar düşmüş. Bu oranı daha da düşürme ve sonra tamamen özelleştirme hamlesidir.” yorumu yaptılar.
Görüştüğümüz kaynaklar Aydınlık’la şu bilgileri paylaştılar:
‘TKİ YÖNETİCİLERİNİN ELİYLE ZEMİN HAZIRLANIYOR’
“Kurum yöneticilerinin eliyle bu ruhsat devirlerine zemin hazırlanıyor. Böyle bir ruhsat devri ve satışı furyası sessizden yürütüldü. Üretimi kafasından çıkaran bu anlayış TKİ'nin sahalarını bölerek dağıtmayı öngörüyor. Madencilik kamusal bir iştir. Enerji ve maden arz güvenliğiniz için kamu kurumlarının, öz kaynakları ve kendi imkânlarıyla üretim yapabilecek şekilde sistemde olması şarttır. Kamunun tamamen üretimden çekildiği bir yöntem dışa bağımlılık demektir, bindiğin dalı kesmek demektir. İktidar bir yandan yerli ve milli madencilik söylemini ağzından düşürmezken ruhsat satışı ve rödövans yöntemleri uygulama ile söylemin tezatlaştığını göstermiştir.
‘DÜŞÜK BEDELLE ALIP ÖZEL SEKTÖRE DEVREDİYORLAR’
“TKİ geçen yıllarda dekapaj ve kömür kazısı işini özel sektöre hizmet alımı yöntemi ile yaptırıyordu. Burada dekapajı ve kazı işlemi tamamlanan linyit TKİ'nin oluyordu. Son yıllarda rödövans sistemine geçilmişti. Özellikle Kömür İşletmeleri A.Ş. ve Yeni Anadolu Madencilik A.Ş.'nin TKİ iştiraki olmasından yararlanılarak birçok saha düşük rödövans bedelleriyle alınarak 3. şahıslara, firmalara düşük bedellerle rödövansa verilmişti. Birçok saha kamu iştirakleri kullanılarak özelleştirilmişti bu yöntemle. Kamu iştiraklerinin esas kuruluş amacı ve prensibi nedir peki?
“Kamu iştirakleri kuruluş amacı dışında kullanılıyor yıllardır. TKİ tarafından işletilmesi yeterince ekonomik görülmeyen ve daha düşük rezervli sahaların iştirakler ile kamu eliyle üretilmesi planlanmışken bugün Soma, Tunçbilek ve birçok kömür havzasında KİAŞ ve diğer iştirakler üzerinden alınan TKİ sahaları kamusal denetimden uzak bir biçimde firmalara dağıtılıyor ve özelleştiriliyor. Üretimde yer almayan veya alamayan iştirakler mevcut yapısı ile firmalara ruhsat devretmenin aracısı yapılıyor.
‘KAMUNUN GÜCÜNÜ BİTİRMEYE YÖNELİK UYGULAMA’
“Soma faciasından sonra kanun ve ilgili yönetmelikler değiştirilerek ruhsat satışı ve devrinin önü açılmıştır. Bu satışlar yoluyla TKİ, elinde bulundurduğu ruhsat hukukları üzerindeki tüm yetkiyi kaybetmiştir. Madencilikte özelleştirmenin son aşaması olan ruhsat satışı TKİ'yi ve kamunun kömür sektöründeki gücünü bitirmeye yönelik bir uygulamadır. Son aylarda TKİ birçok sahanın ruhsat satışını tamamlamıştır. Geçtiğimiz günlerde Çanakkale Çan'da çok değerli ve işletilmesi ekonomik bir sahanın ruhsat satışı yapılmıştır. Mart ayı sonunda da Edirne ve Çorum'da iki ruhsat sahasının satışı yapılacaktır. TKİ gibi madencilik açısından çok değerli bir kamu kurumu, ruhsat satışlarına zemin hazırlayan kurum yöneticileri ve mevcut anlayış içerisinde adım adım yok edilmektedir. Derhal bu uygulamalara son verilmeli, kamunun kendi imkânlarıyla üretim yapabileceği kamucu bir sistem ile kömür ve tüm kaynaklarımız kamu yararı doğrultusunda değerlendirilmelidir.”
MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI’NDAN ÇAĞRI:
'TKİ ÖZELLEŞTİRME YÖNTEMLERİNE DERHAL SON VERMELİ'
TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu da yazılı bir açıklama yaparak, "Türkiye Kömür İşletmeleri, plansızca gerçekleştirdiği ve ciddi kamu zararlarına neden olan ruhsat devri, ruhsat satışı ve rödövans gibi özelleştirme yöntemlerine derhal son vermelidir." çağrısında bulundu.
Oda yönetimi açıklamada şunlara dikkat çekti:
"Soma’da, Tunçbilek’te de ruhsat hukuku TKİ’ye ait olan birçok ruhsat Yeni Anadolu Madencilik A.Ş. (YAMAŞ) ve Kömür İşletmeleri A.Ş. (KİAŞ) gibi kurum iştiraklerinin avantajlı olarak sahaları rödövanslı olarak alma imkanından faydalanılarak iştirakler üzerinden 3. şahıslara ve firmalara rödövans ile devredilerek veya ruhsat devri yapılarak özelleştirme süreci gerçekleştirilmiştir. Ancak yapılan satışların hangi şartlarda, hangi ücretle ve kimlere satıldığının kamuoyu ile paylaşılması bir yana adeta gizlenmektedir.
"Halbuki, Kurumun Rödövans Yönetmeliği’nin 35. maddesinde ‘Sahayla ilgili rezerv, kalorifik ve kimyasal özellikler, jeolojik-hidrojeolojik koşullar, üretim ve pazar koşulları, sosyoekonomik şartlar dikkate alınarak Kurum tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda Kurum tarafından işletilemeyecek sahalar rödövans yöntemiyle işlettirilir.’ denilmektedir.
"Ancak aldığımız duyumlar uygulamada, Kurum tarafından işletilmesinin ekonomik olduğu yönünde hiçbir şüphe bulunmayan sahalar bile KİAŞ VE YAMAŞ gibi iştirakler üzerinden firmalara rödövans sözleşmesi veya ruhsat devri yapılarak özelleştirilmiştir.
"Kurumun 35. madde kapsamında gerçekleştirdiği ruhsat devri veya rödövans sözleşmeleriyle ilgili ilgili maddedeki şartların oluşup oluşmadığı ile ilgili kamuoyu, ilgili kuruluşlar ve meslek odaları bilgilendirilmelidir. Rödövans sözleşmelerinin ve ruhsat devri süreçlerinin Kamu İhale Kanunu kapsamında olmaması nedeniyle kamusal denetimden uzak olması göz önünde bulundurulduğunda, kamuoyunun ruhsat sahalarının tüm ayrıntılarıyla ilgili bilgilendirilmesi şeffaflık açısından son derece önemli bir husus olacaktır.
‘YETKİLİLERİ UYARIYORUZ’
"Ruhsat devri ve rödövans gibi yöntemlerle kamu zararına neden olacak uygulamalara son verilmesi hususunda yetkilileri uyarıyoruz!
-
Halkımızın olan madenlerin değerlendirilmesinde kamu zararı oluşturan ruhsat devri, rödövans gibi tüm özelleştirme uygulamalarına derhal son verilmelidir.
-
Kömür havzaları bir bütün olarak değerlendirilmeli, havza madenciliği esaslarına göre Kurumun kendi öz kaynaklarıyla üretim yapabildiği bir sistem hayata geçirilmelidir.
-
Mevcut yapılarıyla KİAŞ VE YAMAŞ gibi TKİ iştiraklerinin, TKİ ruhsat sahalarını ihalesiz olarak alarak 3. şahıslara, firmalara devretmesine olanak sağlayan sistem, ilgili yönetmelik ve yönergelerde değişiklik yapılarak sona erdirilmeli, madencilik bilim ve tekniği açısından gerekli ve yeterli teknik çalışmalar yapılarak kamu işletmeciliğini esas alan bir anlayışla madenler işletilmeli ve işletme aşamasında talep edilen bilgi ve veriler şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmalıdır."
Değerli Aydinlik.com.tr okurları.
Aydinlik.com.tr ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak Aydinlik.com.tr yorum sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca Aydinlik.com.tr yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler Aydinlik.com.tr yorum sayfalarında paylaşılamaz.
Aydinlik.com.tr yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve Aydinlik.com.tr bunlardan sorumlu tutulamaz.
Aydinlik.com.tr yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.